Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Inne » Obrót instrumentami finansowymi »  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30.05.2018 r. w ...

Rozporządzenie Ministra Finansów1) z dnia 30.05.2018 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych2)

 Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
Wyświetl wersje poprzedzające
 Dz. U. z 2023 r. poz. 1464

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Rozdział 2

Tryb i warunki postępowania firm inwestycyjnych w kontaktach z klientami

Oddział 1

Przepisy ogólne

§ 3. 1. Firma inwestycyjna przed zawarciem umowy o świadczenie usługi maklerskiej z klientem profesjonalnym informuje go o zasadach traktowania przez firmę inwestycyjną klientów profesjonalnych oraz o możliwości przedstawienia pisemnego żądania traktowania go jak klienta detalicznego, o którym mowa w art. 45 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2017/565.

2. Żądanie klienta profesjonalnego o traktowanie go jak klienta detalicznego określa zakres usług maklerskich, transakcji lub instrumentów finansowych, na których potrzeby klient chciałby być traktowany jak klient detaliczny.

3. W przypadku uwzględnienia żądania klienta profesjonalnego traktowania go jak klienta detalicznego, firma inwestycyjna określa w formie pisemnej lub innej formie przewidzianej w regulaminie, zapewniającej możliwość utrwalenia ustaleń dokonanych z klientem profesjonalnym, zakres usług maklerskich, transakcji lub instrumentów finansowych, na których potrzeby klient będzie traktowany jak klient detaliczny.

4. Przepisy ust. 3 stosuje się odpowiednio w przypadku zdecydowania przez firmę inwestycyjną z własnej inicjatywy o traktowaniu klienta profesjonalnego jak klienta detalicznego, o którym mowa w art. 45 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2017/565.

§ 4. W przypadku uznania klienta profesjonalnego za klienta detalicznego firma inwestycyjna stosuje wobec tego klienta przepisy prawa określające zasady traktowania przez firmy inwestycyjne klientów detalicznych.

Istniejące wersje czasowe § 5
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2019.09.03
zmieniony przez
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 5. 1. Firma inwestycyjna uważa za zachowany warunek posiadania przez podmiot inny niż określony w art. 3 pkt 39b lit. a-m ustawy wiedzy i doświadczenia pozwalających na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych, jak również na właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami, o którym mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy dany podmiot spełnia co najmniej dwa z poniższych wymogów:

    1) zawierał transakcje o znacznej wartości na odpowiednim rynku, ze średnią częstotliwością co najmniej 10 transakcji na kwartał w ciągu czterech ostatnich kwartałów;

    2) wartość portfela instrumentów finansowych tego podmiotu łącznie ze środkami pieniężnymi wchodzącymi w jego skład wynosi co najmniej równowartość w złotych 500 000 euro;

    3) pracuje lub pracował w sektorze finansowym przez co najmniej rok na stanowisku, które wymaga wiedzy zawodowej dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych lub usług maklerskich, które miałyby być świadczone przez firmę inwestycyjną na jego rzecz na podstawie zawieranej umowy.

1a. Zarząd firmy inwestycyjnej pisemnie określa kryteria ustalenia znacznej wartości, o której mowa w ust. 1 pkt 1, biorąc pod uwagę co najmniej:

    1) wartość transakcji zawieranych przez danego klienta na odpowiednim rynku oraz wartość transakcji zawieranych przez wszystkich klientów tej firmy inwestycyjnej na odpowiednim rynku;

    2) strukturę klientów firmy inwestycyjnej zawierających transakcje na odpowiednim rynku;

    3) ocenę, czy znaczna wartość, o której mowa w ust. 1 pkt 1, jest wystarczająco duża, aby dawać podstawy, poprzez odpowiednią ekspozycję na ryzyko, do zdobycia przez klienta wiedzy i doświadczenia w zakresie zawierania transakcji na odpowiednim rynku, które będą istotnie wykraczały poza doświadczenie i wiedzę klientów detalicznych zawierających transakcje na odpowiednim rynku;

    4) charakter i rodzaj instrumentu finansowego, którego dotyczą transakcje zawierane przez danego klienta na odpowiednim rynku, w szczególności gdy instrument finansowy jest instrumentem pochodnym lub kontraktem na różnicę;

    5) rodzaj instrumentu bazowego, gdy transakcje zawierane przez danego klienta na odpowiednim rynku dotyczą instrumentów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy;

    6) konieczność zapewnienia, aby ustalona znaczna wartość, o której mowa w ust. 1 pkt 1, nie stanowiła nadmiernej zachęty dla klientów detalicznych do zmiany statusu na klienta profesjonalnego.

1b. Firma inwestycyjna dokumentuje analizy będące podstawą ustalenia znacznej wartości, o której mowa w ust. 1 pkt 1, na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 1a, oraz sposób uwzględnienia czynników wymienionych w tym przepisie.

1c. Firma inwestycyjna dokonuje, co najmniej raz w roku, okresowego przeglądu kryteriów, o których mowa w ust. 1a, oraz ustalonych w oparciu o nie wartości. Firma inwestycyjna dokumentuje wyniki przeprowadzonego przeglądu w sposób pozwalający na wykazanie, że kryteria, o których mowa w ust. 1a, oraz ustalone w oparciu o nie wartości spełniają wymogi aktualności i adekwatności.

2. Równowartość kwoty wyrażonej w euro, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu poprzedzającym datę złożenia żądania.

3. Żądanie, o którym mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, określa zakres usług maklerskich, transakcji lub instrumentów finansowych, na których potrzeby podmiot ma być traktowany jak klient profesjonalny.

4. Firma inwestycyjna przed uwzględnieniem żądania, o którym mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, obowiązana jest poinformować podmiot występujący z żądaniem o zasadach traktowania klientów profesjonalnych przy świadczeniu usług maklerskich.

5. Warunkiem uwzględnienia przez firmę inwestycyjną żądania, o którym mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, jest złożenie przez klienta pisemnego oświadczenia o znajomości zasad traktowania przez firmę inwestycyjną klientów profesjonalnych oraz skutków traktowania go jak klienta profesjonalnego.

6. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe § 6
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2019.09.03
zmieniony przez
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 6. 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża pisemną procedurę postępowania w przypadkach otrzymania żądań, o których mowa w § 3 ust. 1 albo art. 3a ust. 1 ustawy.

2. Firma inwestycyjna zobowiązuje swoich klientów do przekazywania informacji o zmianach danych, które mają wpływ na możliwość traktowania danego klienta jak klienta profesjonalnego.

2a. W przypadku powzięcia informacji, że klient przestał spełniać wymogi, o których mowa w § 5 ust. 1, z uwzględnieniem kryteriów ustalenia znacznej wartości, o których mowa w § 5 ust. 1a, obowiązujących na dzień powzięcia informacji, firma inwestycyjna podejmuje działania zmierzające do zmiany statusu klienta na potrzeby świadczenia na jego rzecz usług maklerskich.

3. Firma inwestycyjna, w przypadku powzięcia informacji, że klient przestał spełniać warunki pozwalające na traktowanie go jak klienta profesjonalnego w rozumieniu art. 3 pkt 39b lit. a-m ustawy, podejmuje działania zmierzające do zmiany statusu klienta na potrzeby świadczenia na jego rzecz usług maklerskich, chyba że klient złoży żądanie, o którym mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, i spełnia warunki, o których mowa w § 5 ust. 1. Sposób postępowania firmy inwestycyjnej określa procedura, o której mowa w ust. 1.

Oddział 2

Tryb i warunki postępowania firm inwestycyjnych przyjmujących lub przekazujących świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenie niepieniężne

§ 7. 1. Świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenie niepieniężne uznaje się za mające na celu podniesienie jakości odpowiedniej usługi świadczonej na rzecz klienta lub potencjalnego klienta, jeżeli:

    1) są uzasadnione świadczeniem usługi dodatkowej lub usługi poprawiającej jakość usługi świadczonej na rzecz klienta lub potencjalnego klienta, które są proporcjonalne do poziomu otrzymanych świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych, w szczególności:

      a) świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób zależny dotyczącej szerokiego zakresu odpowiednich instrumentów finansowych oraz dostępu do tych instrumentów, w tym odpowiedniej liczby instrumentów finansowych emitowanych lub wystawianych przez podmioty nienależące do tej samej grupy kapitałowej, do której należy firma inwestycyjna, lub przez podmioty niepozostające w bliskich powiązaniach z firmą inwestycyjną,

      b) świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób zależny w połączeniu z zaoferowaniem klientowi przeprowadzania co najmniej raz do roku oceny mającej na celu ustalenie, że instrumenty finansowe będące przedmiotem inwestycji klienta lub przedmiotem usługi doradztwa inwestycyjnego pozostawały odpowiednie dla klienta,

      c) świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób zależny w połączeniu z zaoferowaniem klientowi lub potencjalnemu klientowi innej usługi, która może być wartościowa dla klienta, w szczególności doradztwa w zakresie proponowanej optymalnej alokacji instrumentów finansowych oraz środków pieniężnych posiadanych przez klienta lub potencjalnego klienta,

      d) zapewnienie dostępu, po konkurencyjnej cenie, do szerokiego zakresu instrumentów finansowych, które mogą spełniać potrzeby klienta lub potencjalnego klienta, w tym do odpowiedniej liczby instrumentów emitowanych lub wystawianych przez podmioty nienależące do tej samej grupy kapitałowej, do której należy firma inwestycyjna, lub przez podmioty niepozostające w bliskich powiązaniach z firmą inwestycyjną wraz z:

        - zapewnieniem narzędzi przynoszących korzyści klientowi lub potencjalnemu klientowi, w tym zapewniających dostęp do obiektywnych informacji pomagających klientowi lub potencjalnemu klientowi w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych lub umożliwiających im monitorowanie, kształtowanie i dostosowanie zakresu instrumentów finansowych będących przedmiotem jego inwestycji, lub

        - udostępnianiem okresowych sprawozdań na temat wyników oraz kosztów i opłat związanych z instrumentami finansowymi;

    2) nie przynoszą bezpośredniej korzyści firmie inwestycyjnej, jej wspólnikom, pracownikom lub osobom pozostającym z firmą inwestycyjną w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, nie przynosząc przy tym wymiernej korzyści danemu klientowi lub potencjalnemu klientowi;

    3) są uzasadnione przynoszeniem bieżącej bądź ciągłej korzyści danemu klientowi lub potencjalnemu klientowi w związku z bieżącym przyjmowaniem lub przekazywaniem świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych.

2. Przyjęcie lub przekazanie świadczenia pieniężnego, w tym opłat i prowizji, lub świadczenia niepieniężnego nie jest dopuszczalne, jeżeli w wyniku ich przyjęcia lub przekazania firma inwestycyjna świadczyłaby usługi maklerskie w sposób nierzetelny, nieprofesjonalny, niezgodny z zasadami uczciwego obrotu lub nieuwzględniający należycie interesów klientów lub potencjalnych klientów.

3. Firma inwestycyjna jest obowiązana do stałego przestrzegania wymogów, o których mowa w ust. 1 i 2, przez okres, w którym przyjmuje lub przekazuje świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenia niepieniężne.

§ 8. Firma inwestycyjna jest obowiązana do gromadzenia i przechowywania dokumentacji potwierdzającej, że celem świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych przyjętych lub przekazanych przez firmę inwestycyjną jest podniesienie jakości odpowiedniej usługi świadczonej na rzecz klienta lub potencjalnego klienta poprzez:

    1) prowadzenie wewnętrznego wykazu wszystkich świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, oraz świadczeń niepieniężnych przyjętych przez firmę inwestycyjną od osoby trzeciej w związku ze świadczeniem usług maklerskich oraz

    2) rejestrowanie sposobu, w jaki świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenia niepieniężne przyjmowane lub przekazywane przez firmę inwestycyjną, lub które firma inwestycyjna zamierza wykorzystać w celu poprawy jakości świadczonych usług, poprawiają jakość usług świadczonych na rzecz klientów lub potencjalnych klientów, oraz

    3) rejestrowanie działań podjętych w celu uniknięcia negatywnego wpływu na wypełnianie przez firmę inwestycyjną obowiązku uczciwego, rzetelnego i profesjonalnego postępowania w najlepiej pojętym interesie klienta lub potencjalnego klienta.

Istniejące wersje czasowe § 9
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.02.28
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 9. 1. Firma inwestycyjna ujawnia klientowi lub potencjalnemu klientowi w kompleksowy, dokładny i zrozumiały sposób informacje o świadczeniach pieniężnych, w tym opłatach i prowizjach, lub świadczeniach niepieniężnych przyjętych od osób trzecich lub przekazanych na rzecz osób trzecich, w związku ze świadczeniem usługi maklerskiej.

2. Firma inwestycyjna przed rozpoczęciem świadczenia odpowiedniej usługi maklerskiej ujawnia klientowi lub potencjalnemu klientowi informacje dotyczące istnienia, charakteru oraz wysokości świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych, a w przypadku gdy ich wysokość nie może zostać oszacowana - metodę obliczania tej wysokości, oraz informacje o mechanizmach przyjmowania lub przekazywania tych świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych, przy czym drobne świadczenia niepieniężne mogą zostać opisane w sposób ogólny, a pozostałe świadczenia niepieniężne należy oszacować i ujawnić oddzielnie.

3. Jeżeli przed rozpoczęciem świadczenia usług maklerskich wysokość świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych nie mogła zostać oszacowana, firma inwestycyjna przekazuje klientowi dodatkowo informacje dotyczące dokładnych kwot przyjętych lub przekazanych świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych ustalonych zgodnie z metodą obliczania wskazaną w informacji, o której mowa w ust. 2, niezwłocznie po ustaleniu tych kwot, w sposób przyjęty w regulaminie świadczenia usług, o którym mowa w § 22 ust. 1.

4. Przez okres, w którym firma inwestycyjna przyjmuje lub przekazuje świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenia niepieniężne, firma inwestycyjna, co najmniej raz do roku, informuje indywidualnie klientów o faktycznych kwotach przyjętych lub przekazanych świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, lub świadczeń niepieniężnych, w sposób przyjęty w regulaminie świadczenia usług, o którym mowa w § 22 ust. 1, przy czym drobne świadczenia niepieniężne można opisać w sposób ogólny.

5. W przypadku gdy po rozpoczęciu świadczenia usług maklerskich firma inwestycyjna zamierza przyjmować lub przekazywać świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, lub świadczenia niepieniężne, firma inwestycyjna przekazuje klientowi informacje, o których mowa w ust. 2, oraz w odpowiednich przypadkach informacje, o których mowa w ust. 3, przed rozpoczęciem przyjmowania lub przekazywania tychże świadczeń, a ponadto przekazuje informacje, o których mowa w ust. 4.

6. Wdrażając wymogi, o których mowa w ust. 1-5, firma inwestycyjna uwzględnia zasady dotyczące kosztów i opłat określone w art. 83c ust. 4 ustawy oraz art. 50 rozporządzenia 2017/565.

7. Jeżeli firmy inwestycyjne współpracują ze sobą przy świadczeniu usług maklerskich, każda firma inwestycyjna jest obowiązana do wypełniania obowiązków w zakresie ujawniania informacji swoim klientom.

§ 10. 1. Firma inwestycyjna świadcząca usługę doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny lub usługę zarządzania portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, mając na względzie zakaz, o którym mowa w art. 83d ust. 2 lub 4 ustawy, niezwłocznie przekazuje klientom świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, zapłacone lub przekazane przez osobę trzecią lub osobę działającą w imieniu osoby trzeciej w związku z usługami świadczonymi na rzecz tego klienta.

2. Wszystkie świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje otrzymane od osób trzecich w związku ze świadczeniem usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny lub usługi zarządzania portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, są przekazywane klientowi w pełnej kwocie.

3. Firma inwestycyjna ustanawia oraz wdraża procedury zapewniające, że świadczenia pieniężne, w tym opłaty i prowizje, zapłacone lub przekazane przez osobę trzecią lub osobę działającą w imieniu osoby trzeciej w związku ze świadczeniem usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny lub usługi zarządzania portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, zostają uznane za należne i przekazane każdemu indywidualnemu klientowi.

4. Firma inwestycyjna informuje klientów o przekazanych im świadczeniach pieniężnych, w tym opłatach i prowizjach, w formie okresowych zestawień świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, należnych i przekazanych klientowi.

§ 11. 1. Firma inwestycyjna świadcząca usługę doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny lub usługę zarządzania portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, z zachowaniem warunków, o których mowa w art. 83d ust. 3 lub 5 ustawy, może uznać świadczenia niepieniężne za drobne świadczenia niepieniężne wyłącznie wówczas, gdy mają formę:

    1) informacji lub dokumentów dotyczących instrumentu finansowego lub usługi inwestycyjnej, mających charakter ogólny albo dostosowany do sytuacji indywidualnego klienta,

    2) dokumentów w formie pisemnej otrzymanych od osoby trzeciej, które emitent lub potencjalny emitent zamówił i opłacił w celu promowania nowej emisji instrumentów finansowych, lub w przypadku których osoba trzecia zawarła umowę z emitentem, której przedmiotem jest przygotowywanie za wynagrodzeniem takich dokumentów, pod warunkiem że związek między emitentem a osobą trzecią został wyraźnie ujawniony w dokumentach oraz dokumenty te są udostępnione w tym samym czasie wszystkim podmiotom zainteresowanym lub do publicznej wiadomości,

    3) uczestnictwa w konferencjach, seminariach, szkoleniach i innych wydarzeniach o podobnym charakterze dotyczących korzyści, jakie może przynieść konkretny instrument finansowy lub konkretna usługa inwestycyjna, oraz ich cech,

    4) wydatków na cele reprezentacyjne o rozsądnej, niewielkiej wartości, związanych z organizacją spotkania biznesowego lub konferencji, seminarium, szkolenia lub innych wydarzeń o podobnym charakterze, o których mowa w pkt 3, oraz

    5) innych drobnych świadczeń niepieniężnych, które mogą poprawić jakość usługi świadczonej na rzecz klienta, i jest mało prawdopodobne, ze względu na niewielką skalę, ich charakter lub łączną wartość, by mogły wpłynąć negatywnie na wypełnianie przez firmę inwestycyjną obowiązku działania w najlepiej pojętym interesie klienta.

2. Drobne korzyści niepieniężne ujawnia się przed rozpoczęciem świadczenia usług maklerskich na rzecz klientów. Drobne korzyści niepieniężne można opisać w sposób ogólny.

§ 12. Usługi badawcze świadczone przez osoby trzecie na rzecz firmy inwestycyjnej w zakresie, w jakim świadczy ona usługi zarządzania portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny lub inne usługi maklerskie na rzecz klientów nie są uznawane za świadczenia niepieniężne, o których mowa w art. 83d ust. 1 ustawy, jeżeli są świadczone w zamian za:

    1) zapłatę dokonaną przez firmę inwestycyjną z jej własnych środków lub

    2) zapłatę dokonaną przez firmę inwestycyjną z oddzielnego rachunku płatniczego otwartego na jej rzecz na potrzeby finansowania usług badawczych (rachunek usług badawczych), pod warunkiem że zostały spełnione następujące warunki dotyczące prowadzenia tego rachunku:

      a) środki pieniężne zgromadzone na rachunku usług badawczych pochodzą ze specjalnej opłaty wnoszonej przez klientów firmy inwestycyjnej na potrzeby finansowania usług badawczych (specjalna opłata),

      b) w związku z otwarciem rachunku usług badawczych oraz uzgodnieniem z klientami firmy inwestycyjnej wysokości specjalnej opłaty ustanowiła ona budżet usług badawczych i dokonuje jego regularnej oceny,

      c) firma inwestycyjna odpowiada za prawidłowe zarządzanie środkami na rachunku usług badawczych,

      d) firma inwestycyjna dokonuje regularnej oceny jakości zakupionych usług badawczych w oparciu o skuteczne kryteria oceny jakości oraz wpływu tych usług na podejmowanie przez firmę inwestycyjną lepszych decyzji inwestycyjnych.

§ 13. Firma inwestycyjna, która otworzyła rachunek usług badawczych, przekazuje klientom informacje dotyczące:

    1) kwoty zapisanej w budżecie usług badawczych, o którym mowa w § 12 pkt 2 lit. b, przeznaczonej na zakup usług badawczych oraz szacowanej wysokości należnej od każdego klienta opłaty na potrzeby finansowania usług badawczych - przed rozpoczęciem świadczenia usługi inwestycyjnej;

    2) całkowitych kosztów poniesionych przez każdego klienta w związku z zakupem usług badawczych - w ujęciu rocznym.

§ 14. Firma inwestycyjna, która otworzyła rachunek usług badawczych, ma obowiązek przedstawić, na wniosek klienta lub na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, zestawienie wskazujące:

    1) imię i nazwisko lub nazwę każdego podmiotu, który świadczy lub świadczył usługę badawczą na rzecz firmy inwestycyjnej oraz otrzymał zapłatę za tę usługę z tego rachunku w okresie wskazanym w tym wniosku lub żądaniu;

    2) łączną kwotę zapłaconą za usługi badawcze z tego rachunku na rzecz podmiotów wskazanych w pkt 1 w okresie wskazanym we wniosku lub żądaniu;

    3) wszystkie korzyści, świadczenia i usługi otrzymane przez firmę inwestycyjną w związku z wykonanymi na jej rzecz usługami badawczymi;

    4) porównanie kwoty, o której mowa w pkt 2, z budżetem usług badawczych w odniesieniu do okresu wskazanego we wniosku lub żądaniu, ze wskazaniem rabatów lub przeniesień, jeżeli na rachunku usług badawczych pozostają środki pieniężne.

§ 15. 1. Wysokość specjalnej opłaty:

    1) wynika wyłącznie z budżetu usług badawczych ustanowionego przez firmę inwestycyjną w celu ustalenia zapotrzebowania na usługi badawcze w odniesieniu do usług maklerskich świadczonych przez firmę inwestycyjną na rzecz jej klientów oraz

    2) nie jest związana z wolumenem lub wartością transakcji przeprowadzonych w imieniu klientów.

2. W umowie o świadczenie usług maklerskich albo w regulaminie świadczenia usług, o którym mowa w § 22 ust. 1, firma inwestycyjna określa wysokość specjalnej opłaty, w ramach kwoty ustalonej w budżecie usług badawczych oraz częstotliwość i sposób wnoszenia tej opłaty przez klienta w danym okresie.

3. Jeżeli specjalna opłata nie jest wnoszona przez klientów oddzielnie, lecz jest pobierana razem z prowizją od transakcji, firma inwestycyjna powinna być w stanie wyodrębnić tę opłatę i zachować pełną zgodność z warunkami określonymi w § 12 pkt 2 i § 13.

4. Łączna kwota specjalnych opłat wniesionych przez klientów w danym okresie nie może przekraczać kwoty ustalonej w budżecie usług badawczych ustanowionym na ten okres.

5. Firma inwestycyjna może zwiększyć budżet usług badawczych wyłącznie po poinformowaniu klientów o takim planowanym zwiększeniu przed planowanym terminem dokonania zmian w budżecie usług badawczych, a jeżeli zwiększenie budżetu usług badawczych spowodowałoby zwiększenie specjalnej opłaty - po dokonaniu zmian w odpowiedniej umowie o świadczenie usług maklerskich albo w regulaminie świadczenia usług, o którym mowa w § 22 ust. 1.

6. Jeżeli na koniec okresu, na jaki firma inwestycyjna ustanowiła budżet usług badawczych, na rachunku usług badawczych występuje nadwyżka, firma inwestycyjna, zgodnie z przyjętą procedurą postępowania:

    1) zwraca środki pieniężne klientom lub

    2) uwzględnia nadwyżkę przy ustalaniu budżetu usług badawczych oraz wyliczaniu specjalnej opłaty na kolejny okres.

§ 16. 1. W przypadku, o którym mowa w § 12 pkt 2, firma inwestycyjna ustanawia budżet usług badawczych w oparciu o analizę jej zapotrzebowania na usługi badawcze świadczone przez osoby trzecie.

2. Budżetem usług badawczych zarządza wyłącznie firma inwestycyjna.

3. Wykorzystanie budżetu usług badawczych na zakup usług badawczych świadczonych przez osoby trzecie podlega okresowym kontrolom i jest nadzorowane przez zarząd firmy inwestycyjnej, który zapewnia wykorzystanie tego budżetu w najlepiej pojętym interesie klientów firmy inwestycyjnej.

4. Kontrole, o których mowa w ust. 3, obejmują:

    1) przepływ środków pieniężnych dokonywanych na rzecz podmiotów świadczących usługi badawcze oraz

    2) sposób ustalenia wysokości wypłaconych kwot oraz zasadność ich wypłaty w odniesieniu do kryteriów oceny jakości, o których mowa w § 12 pkt 2 lit. d.

5. Firma inwestycyjna nie może wykorzystywać budżetu usług badawczych i rachunku usług badawczych na potrzeby badań w celu finansowania wykonywanych przez siebie czynności analitycznych.

§ 17. Firma inwestycyjna może przekazać zarządzanie rachunkiem usług badawczych osobie trzeciej, pod warunkiem że ułatwi to zakup usług badawczych oraz zapewni dokonanie niezwłocznej płatności w imieniu firmy inwestycyjnej i zgodnie z jej wskazówkami.

§ 18. 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża pisemną procedurę korzystania z usług badawczych, w której określa:

    1) kryteria oceny jakości usług badawczych, o których mowa w § 12 pkt 2 lit. d, oraz spodziewany wpływ zakupu usług badawczych na podejmowanie przez firmę inwestycyjną decyzji inwestycyjnych;

    2) zakres, w jakim usługi badawcze mogą przynieść korzyści w odniesieniu do portfeli klientów, w tym w stosownych przypadkach dzięki uwzględnieniu strategii inwestycyjnych mających zastosowanie do różnych rodzajów portfeli;

    3) podejścia, jakie przyjmie firma inwestycyjna w celu sprawiedliwego rozdzielenia kosztów zakupu usług badawczych pomiędzy portfele różnych klientów.

2. Firma inwestycyjna przekazuje klientom procedurę korzystania z usług badawczych.

§ 19. 1. Firma inwestycyjna świadcząca usługi w zakresie wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych na rzecz innej firmy inwestycyjnej mającej siedzibę na terytorium Unii Europejskiej określa oddzielne opłaty z tytułu tych usług, przy czym wysokość tych opłat odzwierciedla koszty wykonania zlecenia. Zapewnianie każdej innej korzyści lub świadczenie każdej innej usługi przez tę samą firmę inwestycyjną na rzecz firm inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Unii Europejskiej podlega oddzielnie określonej opłacie.

2. Poziom opłat z tytułu usług w zakresie wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych nie ma wpływu na zapewnienie korzyści lub świadczenie usług, o których mowa w ust. 1, i na opłaty z tytułu tych korzyści lub usług ani nie warunkuje zapewnienia tych korzyści lub świadczenia tych usług i opłat z tytułu tych korzyści lub usług.

Istniejące wersje czasowe § 19a
2022.02.28
dodany przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 19a

Oddział 3

Świadczenie usług maklerskich

§ 20. 1. W przypadku gdy informacje kierowane przez firmę inwestycyjną do klientów lub potencjalnych klientów, w tym informacje upowszechniane przez firmę inwestycyjną w celu reklamy lub promocji świadczonych przez nią usług zawierają wskazanie korzyści możliwych do osiągnięcia w sytuacji skorzystania z usług maklerskich, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy, świadczonych przez firmę inwestycyjną, powinny one zawierać również, z uwzględnieniem art. 44 ust. 2 lit. b rozporządzenia 2017/565, wskazanie poziomu ryzyka inwestycyjnego związanego z danymi usługami.

2. W przypadku gdy informacje kierowane przez firmę inwestycyjną do klientów lub potencjalnych klientów zawierają dane o systemie rekompensat, o którym mowa w art. 133 ust. 1 lub art. 136 ust. 1 ustawy, którego uczestnikiem jest firma inwestycyjna, dane te mogą zawierać wyłącznie wskazanie systemu, do którego należy firma inwestycyjna, oraz wskazanie górnej granicy środków objętych tym systemem.

3. Firma inwestycyjna w ramach świadczenia usług maklerskich może udzielać klientowi porad inwestycyjnych o charakterze ogólnym dotyczących inwestowania w instrumenty finansowe. Sposób udzielania porad inwestycyjnych określa regulamin świadczenia usługi maklerskiej, przy wykonywaniu której udzielana jest porada inwestycyjna.

4. Udzielanie porad inwestycyjnych, o których mowa w ust. 3, nie może stanowić wykonywania czynności wymienionych w art. 69 ust. 2 pkt 5 oraz ust. 4 pkt 6 ustawy.

§ 21. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług maklerskich firma inwestycyjna informuje klienta, przy użyciu trwałego nośnika, o istniejących konfliktach interesów związanych ze świadczeniem danej usługi maklerskiej na rzecz tego klienta, o ile organizacja oraz regulacje wewnętrzne firmy inwestycyjnej nie zapewniają, że w przypadku powstania konfliktu interesów nie dojdzie do naruszenia interesu klienta. Informacja zawiera dane pozwalające klientowi na podjęcie świadomej decyzji co do zawarcia umowy, przy czym zakres i sposób przedstawiania danych powinien być dostosowany do kategorii, do której należy klient.

2. Przez konflikt interesów rozumie się znane firmie inwestycyjnej okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesem firmy inwestycyjnej, osoby powiązanej z firmą inwestycyjną i obowiązkiem działania przez tę firmę inwestycyjną w sposób rzetelny, z uwzględnieniem najlepiej pojętego interesu klienta tej firmy inwestycyjnej, jak również znane firmie inwestycyjnej okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesami kilku klientów tej firmy inwestycyjnej.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, umowa o świadczenie danej usługi maklerskiej może zostać zawarta wyłącznie pod warunkiem, że klient potwierdzi otrzymanie informacji wskazanej w ust. 1 oraz wyraźnie potwierdzi wolę zawarcia umowy z firmą inwestycyjną o świadczenie danej usługi maklerskiej.

4. W przypadku powstania konfliktu interesów po zawarciu z klientem umowy o świadczenie usług maklerskich:

    1) ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że firma inwestycyjna jest obowiązana poinformować klienta o konflikcie interesów niezwłocznie po jego stwierdzeniu;

    2) ust. 3 stosuje się odpowiednio, z tym że firma inwestycyjna powinna powstrzymać się od świadczenia usługi maklerskiej do czasu otrzymania wyraźnego oświadczenia klienta o kontynuacji lub rozwiązaniu umowy.

5. Przed zawarciem umowy o prowadzenie rachunku zbiorczego firma inwestycyjna przy użyciu trwałego nośnika informuje posiadacza rachunku zbiorczego o jego obowiązkach wynikających z art. 8b ustawy oraz o sankcji administracyjnej, o której mowa w art. 170d ust. 1 ustawy.

6. Na potrzeby zarządzania konfliktem interesów firma inwestycyjna zapewnia, aby pracownicy firmy inwestycyjnej przekazali i na bieżąco aktualizowali informacje o rachunkach papierów wartościowych jak i innych rachunkach, na których zapisane są inne instrumenty finansowe, będących w posiadaniu pracowników lub osób bliskich takich pracowników.

§ 22. 1. Firma inwestycyjna świadczy usługę maklerską na podstawie regulaminu oraz umowy o świadczenie tej usługi zawartej z klientem.

2. Wymogu opracowania regulaminu świadczenia usługi maklerskiej nie stosuje się w przypadku, gdy umowa zawierana jest z:

    1) klientem profesjonalnym, chyba że klient profesjonalny zażądał od firmy inwestycyjnej traktowania go jak klienta detalicznego, a firma inwestycyjna wyraziła na to zgodę;

    2) klientem profesjonalnym, chyba że jest on przez firmę inwestycyjną traktowany jak klient detaliczny;

    3) klientem detalicznym, w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą;

    4) uprawnionym kontrahentem.

3. Wymogu opracowania regulaminu nie stosuje się również w przypadku, gdy konstrukcja instrumentów finansowych lub specyfika obrotu tymi instrumentami finansowymi uniemożliwia uregulowanie praw i obowiązków związanych z zawarciem i realizacją umowy, o której mowa w ust. 1, w sposób jednolity dla wszystkich klientów, na których rzecz świadczone są dane usługi.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 i 3, sposób świadczenia usługi maklerskiej przez firmę inwestycyjną na rzecz klienta, w tym prawa i obowiązki firmy inwestycyjnej i klienta z tego tytułu, a także warunki zawierania i rozwiązywania umowy, o której mowa w ust. 1, określa umowa z klientem.

5. W przypadku gdy świadczenie usługi przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych dotyczyłoby instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym, umowa o świadczenie takiej usługi jest zawierana przez firmę inwestycyjną z podmiotem uprawnionym z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym.

6. Umowa o przyjmowanie lub przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub umowa o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym może zostać zawarta, o ile:

    1) uprawniony z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym wskaże firmie inwestycyjnej numer oraz posiadacza rachunku zbiorczego, na którym zapisywane są należące do niego instrumenty finansowe;

    2) posiadacz rachunku zbiorczego zobowiąże się wobec firmy inwestycyjnej do:

      a) podejmowania wskazanych przez firmę inwestycyjną czynności dotyczących instrumentów finansowych będących przedmiotem zlecenia, które umożliwiają zabezpieczenie realizacji zlecenia zbycia tych instrumentów, w szczególności do potwierdzania pokrycia takich zleceń oraz dokonywania blokady instrumentów finansowych będących przedmiotem zlecenia,

      b) dostarczania należących do klienta instrumentów finansowych będących przedmiotem złożonych przez niego zleceń sprzedaży tych instrumentów.

7. Firma inwestycyjna może zawrzeć umowę o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych z posiadaczem rachunku zbiorczego wyłącznie w przypadku, gdy posiadacz rachunku zbiorczego złoży firmie inwestycyjnej pisemne oświadczenie, że:

    1) świadczy usługi wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych na rzecz podmiotów uprawnionych z instrumentów finansowych zapisanych na tym rachunku;

    2) może we własnym imieniu rozporządzać instrumentami finansowymi zapisanymi na tym rachunku, na podstawie stosunku prawnego z podmiotem, do którego należą instrumenty finansowe zapisane na tym rachunku.

8. W przypadku gdy firma inwestycyjna zawiera umowę o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych z podmiotem niebędącym posiadaczem rachunku zbiorczego ani uprawnionym z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym, ust. 7 stosuje się odpowiednio.

9. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w art. 121 ust. 2 pkt 2 ustawy, pośredniczy w przekazywaniu zleceń klienta, który podpisał umowę z firmą inwestycyjną na warunkach, o których mowa w art. 121 ust. 1 ustawy, umowa o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych może być zawarta między firmą inwestycyjną a:

    1) klientem, który podpisał z bankiem powierniczym umowę na warunkach, o których mowa w art. 121 ust. 1 ustawy - pod warunkiem że umowy, o których mowa w § 75 ust. 2, są skutecznie zawarte i obowiązują w momencie zawierania umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, albo

    2) podmiotem, o którym mowa w art. 121 ust. 2 pkt 2 ustawy.

10. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w art. 121 ust. 2 pkt 2 ustawy, pośredniczy w przekazywaniu zleceń posiadacza rachunku zbiorczego, który podpisał umowę z firmą inwestycyjną na warunkach, o których mowa w art. 121a ustawy, umowa o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych może być zawarta między firmą inwestycyjną a:

    1) posiadaczem rachunku zbiorczego będącym zagraniczną firmą inwestycyjną - pod warunkiem że umowy, o których mowa w § 75 ust. 2, są skutecznie zawarte i obowiązują w momencie zawierania umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, albo

    2) uprawnionym z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym, pod warunkiem zawarcia przez firmę inwestycyjną z posiadaczem rachunku zbiorczego, na którym rejestrowane są instrumenty finansowe uprawnionego, umowy o dostarczanie instrumentów finansowych, o której mowa w § 75 ust. 1.

11. Umowa o zarządzanie portfelem, w skład którego wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym, jest zawierana przez firmę inwestycyjną z podmiotem uprawnionym z instrumentów finansowych zapisanych na tym rachunku.

12. Umowa, o której mowa w ust. 11, może zostać zawarta, o ile:

    1) uprawniony z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zbiorczym:

      a) wskaże firmie inwestycyjnej posiadacza rachunku zbiorczego, na którym zapisywane są należące do niego instrumenty finansowe,

      b) doręczy firmie inwestycyjnej kopię umowy, z której wynika obowiązek prowadzenia przez posiadacza rachunku zbiorczego odrębnej ewidencji należących do tego klienta instrumentów finansowych i rejestrowania w niej na bieżąco zmian wynikających z realizacji przez firmę inwestycyjną podjętych w imieniu i na rachunek klienta decyzji inwestycyjnych firmy inwestycyjnej świadczącej usługę zarządzania portfelem;

    2) posiadacz rachunku zbiorczego zobowiąże się wobec firmy inwestycyjnej do:

      a) prowadzenia odrębnej ewidencji instrumentów finansowych oraz rejestrowania w niej na bieżąco zmian wynikających z realizacji podjętych w imieniu i na rachunek klienta decyzji inwestycyjnych firmy inwestycyjnej świadczącej usługę zarządzania portfelami,

      b) podejmowania wskazanych przez firmę inwestycyjną czynności zabezpieczających realizację decyzji firmy inwestycyjnej świadczącej usługę zarządzania portfelami, w szczególności potwierdzania pokrycia takich zleceń oraz dokonywania blokady instrumentów finansowych będących przedmiotem zlecenia,

      c) dostarczania instrumentów finansowych zarejestrowanych na rachunku zbiorczym firmie inwestycyjnej wykonującej zlecenia składane przez firmę inwestycyjną zarządzającą portfelem klienta.

13. Regulamin usługi maklerskiej określa sposób świadczenia usługi maklerskiej przez firmę inwestycyjną na rzecz klienta, w tym prawa i obowiązki firmy inwestycyjnej i klienta z tego tytułu, a także warunki zawierania i rozwiązywania umowy. Regulamin usługi maklerskiej określa w szczególności:

    1) tryb i warunki zawierania umowy, o której mowa w ust. 1;

    2) tryb, warunki i formę ustanawiania pełnomocnictw przez klienta;

    3) zakres i sposób wykonywania usługi maklerskiej, która wykonywana będzie na podstawie umowy, o której mowa w ust. 1;

    4) sposoby i terminy wnoszenia przez klienta opłat i prowizji związanych z usługą maklerską wykonywaną na rzecz klienta w związku z umową, o której mowa w ust. 1, oraz sposób i tryb określania ich wysokości;

    5) sposób postępowania firmy inwestycyjnej w przypadku, gdy klient nie dostarcza środków pieniężnych w terminach określonych w umowie lub w odrębnych przepisach;

    6) postanowienia zabezpieczające interesy firmy inwestycyjnej w przypadku niewywiązania się klienta z przyjętych zobowiązań, a także sposoby zaspokajania roszczeń firmy inwestycyjnej;

    7) zakres odpowiedzialności firmy inwestycyjnej za szkody powstałe wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania przez firmę inwestycyjną zobowiązań powstałych w związku z zawarciem umowy, o której mowa w ust. 1;

    8) sposób, tryb oraz terminy przekazywania klientowi informacji dotyczących świadczonej na jego rzecz usługi maklerskiej, jak również zakres tych informacji;

    9) zasady powierzania przez firmę inwestycyjną podmiotowi trzeciemu wykonywania poszczególnych czynności stanowiących daną usługę maklerską, jeżeli powierzanie jest przewidziane;

    10) sposoby i terminy załatwiania skarg składanych przez klienta;

    11) tryb i warunki odstąpienia, wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1;

    12) tryb, terminy i warunki zmiany regulaminu, a także sposób informowania klienta o tych zmianach.

14. Przez zakres i sposób wykonywania usługi maklerskiej, o których mowa w ust. 13 pkt 3, rozumie się w szczególności:

    1) w przypadku usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1 ustawy, wskazanie:

      a) formy składanych przez klienta zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,

      b) sposobu, trybu oraz zasad przyjmowania i przekazywania zleceń,

      c) sposobu, trybu oraz zasad kojarzenia przez firmę inwestycyjną dwóch lub więcej podmiotów w celu doprowadzenia do zawarcia transakcji między tymi podmiotami, w przypadku gdy usługa świadczona przez firmę inwestycyjną obejmuje takie czynności;

    2) w przypadku usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 ustawy, wskazanie:

      a) formy składanych przez klienta zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,

      b) sposobu, trybu oraz zasad przyjmowania i wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,

      c) sposobu, trybu oraz zasad zawierania transakcji oraz dokonywania rozliczeń z tytułu zawieranych transakcji,

      d) sposobów ustalania wysokości zabezpieczenia, sposobów oraz trybu informowania klienta o zmianie jego wysokości, w tym wzywania do jego uzupełnienia, oraz sposobu postępowania firmy inwestycyjnej w przypadku nieuzupełnienia przez klienta zabezpieczenia - jeżeli usługa dotyczy instrumentów finansowych, którymi obrót związany jest z obowiązkiem posiadania zabezpieczenia wykonania zobowiązań wynikających z danego instrumentu finansowego,

      e) trybu i warunków dokonywania płatności za nabywane instrumenty finansowe;

    3) w przypadku usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 4 ustawy, wskazanie:

      a) trybu i warunków podejmowania i realizacji przez firmę inwestycyjną decyzji inwestycyjnych dotyczących aktywów wchodzących w skład zarządzanych portfeli,

      b) trybu dokonywania wyboru podmiotu przechowującego aktywa wchodzące w skład zarządzanych przez firmę inwestycyjną portfeli - jeżeli firma inwestycyjna wykorzystuje pośrednictwo takich podmiotów przy świadczeniu usług zarządzania portfelami instrumentów finansowych,

      c) metod oraz częstotliwości wyceny instrumentów finansowych znajdujących się w portfelu klienta,

      d) obiektywnych wskaźników finansowych, do których porównywane będą wyniki portfela klienta w celu ustalenia poziomu efektywności świadczonej usługi zarządzania portfelem instrumentów finansowych,

      e) sposobów i trybu przekazywania przez klienta dyspozycji dotyczących aktywów wchodzących w skład zarządzanego przez firmę inwestycyjną portfela instrumentów finansowych;

    4) w przypadku usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy, wskazanie trybu i warunków opracowywania przez firmę inwestycyjną rekomendacji inwestycyjnych oraz ich przekazywania klientowi;

    5) w przypadku usługi, o której mowa w art. 69 ust. 4 pkt 1 ustawy, wskazanie:

      a) sposobów przekazywania przez klienta dyspozycji dotyczących instrumentów finansowych i środków pieniężnych zapisanych na danym rachunku,

      b) sposobu naliczania odsetek od środków zgromadzonych na rachunku pieniężnym oraz trybu określania ich wysokości, jeżeli umowa, o której mowa w ust. 1, przewiduje oprocentowanie tych środków,

      c) trybu, warunków i przyczyn ustanawiania lub znoszenia blokady instrumentów finansowych, praw do otrzymania instrumentów finansowych oraz środków pieniężnych klienta,

      d) sposobów postępowania z instrumentami finansowymi, na których ustanowiono ograniczone prawo rzeczowe lub których zbywalność jest ograniczona,

      e) trybu i warunków przenoszenia instrumentów finansowych lub środków pieniężnych na rachunki klienta prowadzone przez inny podmiot,

      f) trybu i warunków postępowania z aktywami klienta w przypadku zamknięcia danego rachunku,

      g) sposobów ustalania wysokości zabezpieczenia oraz trybu informowania klienta o zmianie jego wysokości lub konieczności jego uzupełnienia, w przypadku gdy na danym rachunku mają być rejestrowane instrumenty finansowe, którymi obrót związany jest z koniecznością ustanowienia zabezpieczenia wykonania zobowiązań wynikających z tych instrumentów,

      h) szczegółowego trybu i warunków ustanawiania zabezpieczeń wykonania zlecenia w środkach pieniężnych lub na instrumentach finansowych klienta, w tym trybu wyrażania przez klienta zgody na ustanowienie zabezpieczenia.

§ 23. 1. Sposób świadczenia poszczególnych usług maklerskich może być określony w jednym lub kilku regulaminach, pod warunkiem że regulaminy te zawierają wyraźnie wyodrębnione postanowienia odnoszące się do każdej ze świadczonych usług oraz spełniają wymogi przewidziane w przepisach niniejszego oddziału dla poszczególnych regulaminów.

2. W przypadku zmiany regulaminu firma inwestycyjna informuje klienta o treści zmiany w takim terminie, aby klient mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, a rozwiązanie umowy nastąpiło przed dniem wejścia w życie zmian.

§ 24. 1. Firma inwestycyjna przekazuje klientowi lub potencjalnemu klientowi informacje o warunkach umowy lub umów zawieranych w ramach sprzedaży krzyżowej w sposób:

    1) rzetelny, dokładny i niewprowadzający w błąd;

    2) odpowiedni i zrozumiały dla przeciętnego przedstawiciela grupy, do której są one kierowane lub do której mogą dotrzeć;

    3) spójny, w szczególności poprzez jednolite i zbiorcze prezentowanie korzyści, ograniczeń i ryzyk związanych ze sprzedażą krzyżową.

2. W przypadku gdy świadczenie usługi maklerskiej jest możliwe na podstawie jednej z umów, o których mowa w art. 83f ust. 1 ustawy, albo na podstawie odrębnej umowy, firma inwestycyjna informuje o tym klienta lub potencjalnego klienta zgodnie z zasadami, o których mowa w ust. 1. Sposób przekazania tej informacji powinien umożliwiać klientowi lub potencjalnemu klientowi podjęcie świadomej decyzji co do wyboru umowy, na podstawie której usługa maklerska będzie świadczona.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, firma inwestycyjna nie podejmuje działań, które wyłączają, utrudniają lub narzucają klientowi wybór umowy, na podstawie której usługa maklerska będzie świadczona.

4. Firma inwestycyjna przedstawia klientowi opis ryzyka związanego ze sprzedażą krzyżową wraz z opisem ryzyk wynikających z poszczególnych usług świadczonych w ramach sprzedaży krzyżowej oraz informacje o zmianach w zakresie ryzyka, jakie wynikają ze sprzedaży krzyżowej w porównaniu z ryzykami, które wynikałyby z poszczególnych usług, gdyby te usługi byłyby świadczone na podstawie odrębnych umów.

5. Firma inwestycyjna przekazuje informacje o warunkach umowy lub umów zawieranych w ramach sprzedaży krzyżowej w odpowiednim czasie przed ich zawarciem, umożliwiającym klientowi lub potencjalnemu klientowi odpowiednie zapoznanie się z tymi informacjami, zrozumienie charakteru i ryzyka wynikających ze sprzedaży krzyżowej i podjęcie świadomej decyzji co do zawarcia umów w ramach sprzedaży krzyżowej.

6. W przypadku promocji lub reklamy sprzedaży krzyżowej firma inwestycyjna przekazuje informacje o ryzykach związanych ze sprzedażą krzyżową oraz informacje o kosztach i opłatach związanych z zawarciem, wykonaniem lub rozwiązaniem poszczególnych umów z wykorzystaniem tego samego typu i rozmiaru czcionki jak pozostałe elementy zbioru informacji przekazywanego w ramach promocji lub reklamy sprzedaży krzyżowej.

§ 25. 1. Firma inwestycyjna oferująca świadczenie usługi maklerskiej w ramach sprzedaży krzyżowej przekazuje klientowi lub potencjalnemu klientowi, zgodnie z zasadami, o których mowa w § 24 ust. 1, w sposób czytelny i przejrzysty odrębne zestawienie kosztów i opłat związanych z zawarciem, wykonaniem lub rozwiązaniem umowy zawartej w ramach sprzedaży krzyżowej oraz zestawienie kosztów i opłat związanych z zawarciem, wykonaniem lub rozwiązaniem umów dotyczących poszczególnych usług, gdyby te usługi byłyby świadczone na podstawie odrębnych umów, oraz informację zbiorczą o tych kosztach i opłatach.

2. W przypadku gdy z rozwiązaniem umowy o świadczenie usług maklerskich zawartej w ramach sprzedaży krzyżowej na podstawie jednej z umów, o której mowa w art. 83f ust. 1 pkt 2 ustawy, wiąże się poniesienie przez klienta lub potencjalnego klienta dodatkowych kosztów i opłat związanych z zaprzestaniem wykonywania umowy o świadczenie innej usługi, firma inwestycyjna przekazuje klientowi lub potencjalnemu klientowi również zestawienie tych kosztów i opłat.

3. W przypadku gdy nie jest możliwe przedstawienie przez firmę inwestycyjną dokładnej wysokości kosztów i opłat związanych z inną usługą, które klient lub potencjalny klient poniósłby w przypadku ich wystąpienia, firma inwestycyjna przekazuje klientowi informację o szacowanych kosztach i opłatach. Oszacowanie wielkości kosztów i opłat następuje w oparciu o przyjęte przez firmę inwestycyjną racjonalne założenia.

4. W przypadku gdy zawieranie umowy lub umów w ramach sprzedaży krzyżowej następuje z wykorzystaniem sieci Internet lub w inny sposób bez bezpośredniego udziału osoby zatrudnionej przez firmę inwestycyjną lub podmiot, o którym mowa w art. 79 ustawy, informacje na temat wszystkich kosztów i opłat związanych z umową, o której mowa w art. 83f ust. 1 pkt 1 ustawy, lub poszczególnych umów zawieranych w trybie art. 83f ust. 1 pkt 2 ustawy firma inwestycyjna przekazuje przed zawarciem umowy odpowiednio wcześniej, w sposób wyraźny i nieutrudniający dotarcia do tych informacji lub zapoznanie się z nimi przez klienta lub potencjalnego klienta.

§ 26. 1. W przypadku świadczenia usługi maklerskiej w ramach sprzedaży krzyżowej, w tym w sytuacji, gdzie zawarcie umowy o świadczenie usługi maklerskiej jest warunkiem zawarcia umowy o świadczenie innej usługi, przekazanie informacji o warunkach świadczenia usługi maklerskiej następuje z uwzględnieniem art. 44-51 rozporządzenia 2017/565.

2. Przepisy § 24 i § 25 nie wyłączają stosowania przepisów regulujących sposób przekazywania informacji o świadczeniu w ramach sprzedaży krzyżowej usług innych niż świadczenie usługi maklerskiej.

§ 27. 1. Firma inwestycyjna nie zawiera umowy lub umów w ramach sprzedaży krzyżowej lub nie pośredniczy w jej lub ich zawarciu w przypadku, gdy okresy odstąpienia lub rozwiązania umowy lub umów o świadczenie usług zawieranych w ramach sprzedaży krzyżowej różniłyby się od okresów odstąpienia lub rozwiązania umów o świadczenie takich usług gdyby te usługi byłyby świadczone na podstawie odrębnych umów.

2. Firma inwestycyjna nie zawiera umowy sprzedaży łączonej lub nie pośredniczy w jej zawarciu w przypadku, gdy klient nie ma możliwości zaprzestania korzystania ze świadczenia usługi wchodzącej w skład sprzedaży łączonej bez ponoszenia nieproporcjonalnych i nieuzasadnionych kosztów lub opłat, w tym kar umownych.

§ 28. 1. Za nieskomplikowane instrumenty finansowe, o których mowa w art. 83h ust. 5 pkt 1 ustawy, nie uznaje się w szczególności:

    1) dłużnych papierów wartościowych, które mają wbudowany instrument pochodny;

    2) dłużnych papierów wartościowych, których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego z tymi instrumentami finansowymi;

    3) instrumentów finansowych, które mają wbudowany instrument pochodny.

2. Przez dłużne papiery wartościowe, które mają wbudowany instrument pochodny, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się:

    1) obligacje zamienne i warunkowe obligacje zamienne;

    2) obligacje wymienne;

    3) obligacje o zmiennym nominale, z wyłączeniem obligacji ratalnych;

    4) obligacje z wbudowaną opcją kupna lub sprzedaży;

    5) dłużne papiery wartościowe, których wartość zależy od wartości instrumentu bazowego;

    6) dłużne papiery wartościowe z wbudowanym kredytowym instrumentem pochodnym, gdzie stopa zwrotu uzależniona jest od stopy zwrotu instrumentu referencyjnego (w przypadku braku zdarzenia kredytowego) lub prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia kredytowego (premii za ryzyko kredytowe);

    7) warranty subskrypcyjne.

3. Przez dłużne papiery wartościowe, których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego z tymi instrumentami finansowymi, rozumie się:

    1) obligacje i inne dłużne papiery wartościowe o elemencie lub elementach konstrukcji niepozwalających klientowi lub potencjalnemu klientowi na zrozumienie istoty ryzyka związanego z nabyciem lub objęciem takiego papieru wartościowego, ze względu na niepewność, nietypowość, złożoność, nieprecyzyjność lub dowolność kształtowania tych elementów;

    2) papiery wartościowe, których konstrukcja przewiduje, że:

      a) wypłata świadczenia pieniężnego (stopa zwrotu) lub przekazanie świadczenia niepieniężnego uzależnione są od:

        - ustalanej jednorazowo lub regularnie wartości określonego portfela aktywów, w szczególności papiery wartościowe zabezpieczone aktywami, w tym spłatą kredytów lub pożyczek, albo

        - zaspokojenia wierzytelności przez podmioty trzecie, w szczególności obligacje podporządkowane lub inne podporządkowane dłużne papiery wartościowe oraz certyfikaty, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 27 rozporządzenia 600/2014,

      b) emitent papieru wartościowego posiada dowolność, w szczególności poprzez samodzielne określanie jednej lub kilku zmiennych, w ustalaniu przekazywanego świadczenia pieniężnego (stopy zwrotu) lub niepieniężnego,

      c) nie istnieje ściśle oznaczony termin wykupu, okres zapadalności lub nie podlegają wykupowi, w szczególności obligacje wieczyste,

      d) przekazanie świadczenia pieniężnego (stopa zwrotu) lub niepieniężnego uzależnione jest od nietypowej lub nieznanej klientowi detalicznemu lub potencjalnemu klientowi detalicznemu jednej lub kilku zmiennych, w szczególności dłużne papiery wartościowe, których wartość zależy od wartości wskaźników niepodanych do publicznej wiadomości, wskaźników o specjalistycznym charakterze, lub od zdarzenia katastroficznego,

      e) wysokość i termin wypłaty świadczenia pieniężnego (stopa zwrotu) lub niepieniężnego jest ustalana w sposób skomplikowany, w szczególności wskutek częstych zmian w okresie do ich wykupu lub terminu zapadalności albo wskutek osiągnięcia określonych wartości progowych bądź punktów w czasie,

      f) nie nastąpi zwrot całości lub części wartości nominalnej papieru wartościowego, w szczególności obligacje podporządkowane i inne podporządkowane papiery wartościowe podlegające konwersji na udział w kapitale lub majątku emitenta wskutek wystąpienia jego uporządkowanej restrukturyzacji,

      g) identyfikacja dłużnego papieru wartościowego emitenta lub podmiotu zabezpieczającego emisję jest utrudniona bądź może wprowadzać w błąd, w szczególności ze względu na nazwę instrumentu, firmę emitenta lub podmiotu zabezpieczającego emisję,

      h) wysokość, forma i warunki przewidzianego zabezpieczenia wierzytelności wynikających z dłużnego papieru wartościowego jest określona w sposób utrudniający właściwe zrozumienie, w jaki sposób ustanowione zabezpieczenie może wpływać na ryzyko związane z nabyciem tego papieru wartościowego, w szczególności w przypadku, gdy zaspokojenie z zabezpieczenia uzależnione jest od jednego lub kilku warunków, innych niż niewykonanie zobowiązań przez emitenta, lub zaspokojenie w całości lub części z zabezpieczenia jest ograniczone w czasie.

4. Przez instrumenty finansowe, które mają wbudowany instrument pochodny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, rozumie się w szczególności:

    1) akcje lub certyfikaty inwestycyjne, które mają wbudowany instrument pochodny,

    2) obligacje lub inne dłużne papiery wartościowe, które mają wbudowany instrument pochodny lub których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego z tymi instrumentami finansowymi,

    3) instrumenty rynku pieniężnego, które mają wbudowany instrument pochodny lub których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego z tymi instrumentami finansowymi

- lub zawierające w swojej strukturze element powodujący, że część lub całość wypłaty środków pieniężnych z tytułu wierzytelności przysługujących posiadaczowi tego papieru wartościowego ulega modyfikacji w zależności od jednej lub kilku określonych zmiennych.

§ 29. 1. W przypadku, gdy przedmiotem umowy, o której mowa w art. 69h ust. 1 ustawy, są:

    1) lokaty strukturyzowane, których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego ze stopą zwrotu,

    2) lokaty strukturyzowane, których konstrukcja utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie kosztów likwidacji lokaty przed terminem

- dom maklerski stosuje przepisy art. 83h ust. 1-4 ustawy, z uwzględnieniem art. 83h ust. 5 pkt 2-4 ustawy.

2. Przez lokaty strukturyzowane, których struktura utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego ze stopą zwrotu, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się lokaty, o których mowa w art. 88h ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1876, z późn. zm.), których konstrukcja przewiduje, że:

    1) wypłata całości lub części kapitału, odsetek lub świadczeń dodatkowych uzależniona jest od więcej niż jednej zmiennej w szczególności, gdy wypłata uzależniona jest od, ustalanej jednorazowo lub regularnie, wartości określonego portfela aktywów lub wartości indeksów;

    2) relacja pomiędzy wypłatą całości lub części kapitału, odsetek lub świadczeń dodatkowych a zmienną, mechanizmem ustalania bądź obliczania wypłaty jest złożona, w szczególności lokaty strukturyzowane skonstruowane w taki sposób, że:

      a) mechanizm uwzględnienia poziomu cen danego indeksu w wypłacie jest oparty na różnych źródłach danych rynkowych lub kilku pomiarach indeksu w różnych terminach lub

      b) wielkość wypłaty rośnie lub maleje w określonych okolicznościach lub jest uzależniona od samodzielnego określania jednej lub kilku zmiennych w czasie posiadania depozytu;

    3) wypłata całości lub części kapitału, odsetek lub świadczeń dodatkowych uzależniona jest od nietypowej lub nieznanej przeciętnemu klientowi detalicznemu lub potencjalnemu klientowi detalicznemu jednej lub kilku zmiennych, w szczególności lokaty strukturyzowane, gdzie wartość zależy od wartości wskaźników niepodanych do publicznej wiadomości lub wskaźników o specjalistycznym charakterze;

    4) strona umowy lokaty strukturyzowanej niebędąca klientem posiada prawo do jednostronnego rozwiązania umowy przed upływem terminu likwidacji lokaty.

3. Przez lokaty strukturyzowane, których konstrukcja utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie kosztów likwidacji lokaty przed terminem, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się lokaty, o których mowa w art. 88h ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, których konstrukcja przewiduje, że:

    1) koszt rozwiązania umowy o lokatę strukturyzowaną przez klienta przed terminem nie jest ściśle określoną kwotą, w szczególności lokaty strukturyzowane o zmiennym koszcie rozwiązania lub wskazanym do maksymalnej wysokości lub lokaty strukturyzowane, w przypadku których koszt rozwiązania umowy jest ustalany na podstawie zmiennego czynnika, takiego jak oprocentowanie;

    2) koszt rozwiązania umowy o lokatę strukturyzowaną przez klienta przed terminem nie jest ściśle określoną kwotą za każdy miesiąc pozostały do końca określonego umową terminu likwidacji lokaty, w szczególności lokaty strukturyzowane o zmiennym koszcie rozwiązania lub wskazanym do maksymalnej wysokości, za każdy miesiąc pozostały do końca określonego umową terminu likwidacji lokaty;

    3) koszt rozwiązania umowy o lokatę strukturyzowaną przez klienta przed terminem nie jest ściśle określoną kwotą odsetek lub wartości świadczeń dodatkowych, w szczególności lokaty strukturyzowane przewidujące wyłącznie zwrot depozytu w przypadku rozwiązania umowy.

Oddział 4

Tryb i warunki postępowania firm inwestycyjnych emitujących lub wystawiających instrumenty finansowe lub udzielających porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego

§ 30. 1. Firma inwestycyjna emitująca lub wystawiająca instrumenty finansowe lub udzielająca porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego, stosując rozwiązania przewidziane w niniejszym oddziale, uwzględnia charakter instrumentu finansowego, usługi inwestycyjnej i grupy docelowej.

2. Firma inwestycyjna ustanawia, wdraża i utrzymuje procedury i rozwiązania służące zapewnieniu zgodności procesu emitowania lub wystawiania instrumentów finansowych lub udzielania porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego z wymogami dotyczącymi właściwego zarządzania konfliktami interesów, w tym stosowaną polityką wynagrodzeń, o której mowa w art. 83e ust. 1 ustawy, w szczególności firma inwestycyjna zapewnia, by wyemitowanie lub wystawienie instrumentów finansowych, w tym ze względu na ich cechy, nie miało negatywnego wpływu na grupę docelową ani nie stanowiło zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania lub stabilności rynków finansowych na skutek ograniczenia lub wyzbycia się przez firmę inwestycyjną własnego ryzyka lub własnej ekspozycji związanych z aktywami bazowymi tego instrumentu finansowego w przypadku, gdy firma inwestycyjna jest już w posiadaniu aktywów bazowych na własny rachunek.

3. Firma inwestycyjna emitująca lub wystawiająca instrumenty finansowe lub udzielająca porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego dokonuje analizy możliwości wystąpienia ewentualnych konfliktów interesów, w szczególności ocenia, czy wyemitowanie lub wystawienie instrumentu finansowego prowadzi do powstania sytuacji, w której mogą wystąpić negatywne skutki dla klienta należącego do grupy docelowej, jeżeli przyjmie on ekspozycję przeciwstawną w stosunku do ekspozycji utrzymywanej uprzednio przez samą firmę inwestycyjną lub ekspozycję przeciwstawną w stosunku do ekspozycji, którą firma inwestycyjna zamierza przyjąć po wyemitowaniu lub wystawieniu instrumentu finansowego.

4. Przed podjęciem decyzji o wyemitowaniu lub wystawieniu instrumentu finansowego firma inwestycyjna ocenia, czy instrument finansowy może stanowić zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania lub stabilności rynków finansowych.

Istniejące wersje czasowe § 31
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.11.22
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 31. 1. Firma inwestycyjna określa grupę docelową w odniesieniu do każdego emitowanego lub wystawianego przez nią instrumentu finansowego lub gdy udziela innym podmiotom porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego. W ramach tego procesu firma określa także wszystkie grupy klientów, których potrzebom, cechom i celom instrument finansowy nie odpowiada, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

2. Firma inwestycyjna przy określaniu grupy docelowej bierze pod uwagę kryteria obejmujące co najmniej:

    1) rodzaj klientów, do których dany produkt jest skierowany, z uwzględnieniem podziału klientów na kategorie, o których mowa w art. 3a ust. 4 ustawy;

    2) wiedzę i doświadczenie w odniesieniu do rodzaju danego instrumentu finansowego, jego właściwości lub zagadnień związanych z danym instrumentem, które powinni posiadać klienci docelowi, aby zrozumieć cechy i ryzyka związane z danym instrumentem finansowym;

    3) sytuację finansową klienta docelowego uwzględniającą:

      a) określoną wartość procentową wysokości straty, jaką klient docelowy jest w stanie ponieść,

      b) istnienie dodatkowych zobowiązań klienta docelowego w związku z instrumentem finansowym, których wartość może przekraczać zainwestowaną kwotę, obejmujących w szczególności wezwanie do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego przez klienta;

    4) tolerancję ryzyka oraz zgodności wskaźnika zysku do ryzyka związanego z instrumentem finansowym oraz zakładanej stopy zwrotu z grupą docelową, z uwzględnieniem:

      a) ustalenia i precyzyjnego opisania przez firmę inwestycyjną kategorii ryzyka związanego z instrumentem finansowym,

      b) określenia przez firmę inwestycyjną ogólnego podejścia klienta docelowego do ryzyka związanego z inwestycją w instrumenty finansowe, poprzez przypisanie klienta docelowego do kategorii, o których mowa w lit. a,

      c) zastosowania w stosownych przypadkach wskaźnika syntetycznego przewidzianego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz. Urz. UE L 176 z 10.07.2010, str. 1) lub ogólnego wskaźnika ryzyka przewidzianego w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (Dz. Urz. UE L 352 z 09.12.2014, s. 1, z późn. zm.);

    5) cele inwestycyjne i potrzeby inwestycyjne klientów, które mają być zaspokojone przez dany instrument finansowy, z uwzględnieniem ogólnej strategii inwestycyjnej klienta docelowego, obejmującej w szczególności horyzont czasowy inwestycji, przy czym cele i potrzeby klienta mogą zostać uszczegółowione poprzez określenie konkretnych aspektów inwestycji oraz oczekiwań klientów docelowych w odniesieniu do tych aspektów szczegółowych.

3. Firma inwestycyjna, ustalając dodatkowe kryteria, inne niż wymienione w ust. 2, może wziąć pod uwagę w szczególności właściwości sposobów komunikowania się z firmami inwestycyjnymi rekomendującymi, oferującymi albo w inny sposób umożliwiającymi nabycie lub objęcie instrumentu finansowego.

4. Firma inwestycyjna jest obowiązana do oceny znaczenia każdego z kryteriów dla określonego instrumentu finansowego i dostosowania szczegółowości określenia grupy docelowej odpowiednio do rodzaju, charakteru i cech instrumentu finansowego, biorąc pod uwagę zależności pomiędzy poszczególnymi kryteriami.

5. Firma inwestycyjna jest obowiązaną do precyzyjnego zdefiniowania pojęć i terminologii zastosowanej przy określaniu grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 2.

6. Firma inwestycyjna emitująca lub wystawiająca instrument finansowy, który jest rekomendowany, oferowany lub którego nabycie lub objęcie jest umożliwiane przez inne firmy inwestycyjne, określa grupę docelową, w tym jej potrzeby, cechy lub cele, z którymi instrument finansowy jest zgodny, w oparciu o swoją wiedzę teoretyczną, doświadczenia związane z instrumentem finansowym lub podobnymi instrumentami finansowymi, rynkami finansowymi oraz potrzebami, cechami i celami potencjalnych grup docelowych.

7. Firma inwestycyjna określa grupę docelową w sposób odpowiedni i proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru instrumentu finansowego, jego złożoności, w tym związanych z nim kosztów oraz struktury opłat, wskaźnika zysku do ryzyka, płynności lub jego innowacyjnego charakteru.

8. W przypadku skomplikowanych instrumentów finansowych, w szczególności instrumentów finansowych o złożonych obliczeniach stopy zwrotu, firma inwestycyjna określa grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy.

9. W przypadku nieskomplikowanych i łatwo dostępnych instrumentów finansowych firma inwestycyjna może określić grupę docelową w sposób mniej szczegółowy, w szczególności:

    1) w przypadku niektórych rodzajów instrumentów finansowych wystarczająco porównywalnych pod kątem cech tych instrumentów możliwe jest określenie grupy docelowej na podstawie wspólnego podejścia dotyczącego jednego rodzaju instrumentów finansowych;

    2) opis jednego lub więcej kryteriów, o których mowa w ust. 2, może być dokonany w sposób ogólny.

10. Firma inwestycyjna określa grupę docelową na wystarczająco szczegółowym poziomie, aby uniknąć uwzględnienia w grupie docelowej jakichkolwiek klientów lub grup klientów, z których potrzebami, cechami i celami dany instrument finansowy nie jest zgodny.

11. W przypadku instrumentu finansowego emitowanego albo wystawianego przez firmę inwestycyjną na indywidualne zamówienie za grupę docelową uznaje się klienta lub potencjalnego klienta, który zgłosił potrzebę nabycia lub objęcia takiego instrumentu finansowego, z wyłączeniem sytuacji, w której instrument taki jest rekomendowany, oferowany lub którego nabycie lub objęcie jest umożliwiane na rzecz innych klientów.

Istniejące wersje czasowe § 32
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.11.22
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 32. 1. Firma inwestycyjna będąca emitentem lub wystawcą instrumentu finansowego jest obowiązana przeprowadzać analizę scenariuszową instrumentu finansowego, w ramach której ocenia związane z instrumentem finansowym ryzyko niskich wyników dla klientów oraz okoliczności, w jakich takie wyniki mogą wystąpić.

2. Analiza, o której mowa w ust. 1, obejmuje opis negatywnych zjawisk rynkowych, ich wpływu na ryzyko niskich wyników dla klientów oraz przewidywanych działań w szczególności, gdyby:

    1) otoczenie rynkowe uległo pogorszeniu;

    2) emitent lub wystawca instrumentu finansowego lub osoba trzecia uczestnicząca w procesie emitowania lub wystawienia instrumentu finansowego znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej lub gdyby pojawiło się inne ryzyko związane z emitentem, wystawcą lub osobą trzecią;

    3) instrument finansowy okazał się nieopłacalny z ekonomicznego punktu widzenia;

    4) popyt na instrument finansowy był znacznie większy niż przewidywano.

3. Firma inwestycyjna określa, czy instrument finansowy spełnia rozpoznane potrzeby, cechy i cele grupy docelowej, w szczególności poprzez zbadanie, czy:

    1) profil ryzyka i zysku instrumentu finansowego jest zgodny z grupą docelową oraz

    2) zamiar wyemitowania lub wystawienia instrumentu finansowego jest zdeterminowany przez cechy instrumentu finansowego przynoszące korzyści grupie docelowej, a nie przez stosowany przez firmę inwestycyjną lub inne firmy inwestycyjne, o których mowa w § 31 w ust. 6, model biznesowy.

4. Firma inwestycyjna analizuje strukturę kosztów i opłat proponowaną w odniesieniu do instrumentu finansowego, w szczególności poprzez zbadanie, czy:

    1) koszty lub opłaty związane z instrumentem finansowym są zgodne z potrzebami, cechami i celami grupy docelowej;

    2) koszty lub opłaty związane z instrumentem finansowym nie powodują pogorszenia oczekiwanej rentowności instrumentu finansowego, w szczególności czy koszty lub opłaty nie równoważą lub eliminują oczekiwanych korzyści finansowych lub podatkowych związanych z instrumentem finansowym;

    3) struktura kosztów lub opłat związanych z instrumentem finansowym jest odpowiednio przejrzysta w odniesieniu do grupy docelowej, w szczególności czy nie prowadzi do ukrycia kosztów lub opłat lub ich rzeczywistej wysokości lub czy nie jest zbyt skomplikowana.

5. Firma inwestycyjna przekazuje informacje dotyczące instrumentu finansowego, grupy docelowej oraz strategii dystrybucji innym firmom inwestycyjnym, o których mowa w § 31 ust. 6. Firma inwestycyjna przekazuje informacje w sposób umożliwiający tym firmom właściwe ich zrozumienie oraz rekomendację lub sprzedaż instrumentu finansowego w odpowiedni sposób.

6. Firma inwestycyjna jest obowiązana do określenia strategii dystrybucji w taki sposób, aby strategia dystrybucji zapewniała dotarcie instrumentu finansowego do grupy docelowej tego instrumentu, w szczególności by dokonany przez firmę inwestycyjną wybór firm inwestycyjnych, o których mowa w § 31 ust. 6, oraz usług maklerskich, w ramach których docelowi klienci mogą nabyć określony instrument finansowy, zapewnił zgodność instrumentu finansowego z grupą docelową tego instrumentu finansowego. W przypadku gdy do nabycia lub objęcia określonego instrumentu finansowego nie jest wymagane świadczenie usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy, firma inwestycyjna, o której mowa w ust. 1, może określić w strategii dystrybucji preferowany kanał sprzedaży tego instrumentu.

§ 33. 1. Jeżeli firma inwestycyjna współpracuje przy emitowaniu lub wystawianiu instrumentu finansowego lub przy udzielaniu porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego z inną firmą inwestycyjną, podmiotem, który nie posiada zezwolenia na wykonywanie działalności maklerskiej ani nie podlega nadzorowi zgodnie z przepisami ustawy, lub z firmą inwestycyjną z państwa trzeciego, podmioty te zawierają umowę w formie pisemnej, określającą ich wzajemne obowiązki.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, współpracujące ze sobą podmioty określają tylko jedną grupę docelową.

Istniejące wersje czasowe § 34
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.11.22
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 34. 1. Firma inwestycyjna zatrudnia w procesie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego lub do udzielania porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego osoby posiadające fachową wiedzę niezbędną do zrozumienia właściwości i czynników ryzyka związanych z tymi instrumentami finansowymi.

2. Firma inwestycyjna przeprowadza regularne przeglądy instrumentów finansowych, które emituje lub wystawia lub w odniesieniu do których udziela innym podmiotom porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego, z uwzględnieniem wszystkich zdarzeń, które mogłyby w znaczący sposób wpłynąć na potencjalne ryzyko dla określonej grupy docelowej. Firma inwestycyjna w szczególności analizuje, czy instrument finansowy:

    1) pozostaje spójny z potrzebami, cechami i celami grupy docelowej;

    2) jest rekomendowany, oferowany grupie docelowej lub w inny sposób umożliwiane jest nabycie lub objęcie tego instrumentu przez grupę docelową;

    3) jest rekomendowany, oferowany lub w inny sposób jest umożliwiane nabycie lub objęcie instrumentu finansowego przez klientów, z których potrzebami, cechami i celami instrument finansowy nie jest zgodny;

    4) ze względu na jego cechy lub koszty lub opłaty z nim związane nie ma negatywnego wpływu na grupę docelową ani nie stanowi zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania lub stabilności rynków finansowych.

3. Firma inwestycyjna przeprowadza przegląd instrumentów finansowych przed każdą kolejną emisją lub wystawieniem instrumentu finansowego, jeżeli jest w posiadaniu informacji o jakimkolwiek zdarzeniu, które mogłoby w znaczący sposób wpłynąć na potencjalne ryzyko dla grupy docelowej.

4. Firma inwestycyjna ustanawia i wdraża procedurę, w której określa, z jaką częstotliwością przeprowadzać będzie przeglądy instrumentów finansowych, o których mowa w ust. 2, w oparciu w szczególności o czynniki związane ze złożonością lub innowacyjnym charakterem instrumentu finansowego lub stosowanych strategii inwestycyjnych.

5. W procedurze, o której mowa w ust. 4, firma inwestycyjna określa kluczowe zdarzenia, które mogą wpłynąć na potencjalne ryzyko lub oczekiwaną rentowność instrumentu finansowego, w szczególności biorąc pod uwagę:

    1) przekroczenie określonego progu wartości, które wpłynie na rentowność instrumentu finansowego, lub

    2) wypłacalność określonych emitentów, których papiery wartościowe lub gwarancje mogą wpływać na wyniki instrumentu finansowego.

6. W przypadku wystąpienia zdarzeń, o których mowa w ust. 5, firma inwestycyjna podejmuje działania zaradcze, które w szczególności mogą obejmować:

    1) przekazanie istotnych informacji dotyczących zdarzenia i jego konsekwencji dla instrumentu finansowego klientom lub innym firmom inwestycyjnym, o których mowa w § 31 ust. 6, jeżeli firma inwestycyjna nie oferuje ani nie sprzedaje instrumentu finansowego bezpośrednio klientom;

    2) dokonanie zmian w procesie emitowania lub wystawiania instrumentów finansowych lub udzielania porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego;

    3) wstrzymanie dalszej emisji lub dalszego wystawiania instrumentu finansowego - w przypadku gdy firma inwestycyjna jest emitentem lub wystawcą tego instrumentu finansowego;

    4) dokonanie zmian cech instrumentu finansowego lub kosztów, lub opłat związanych z instrumentem finansowym w celu uniknięcia nieuczciwych postanowień umownych;

    5) badanie, czy strategia dystrybucji lub kanały dystrybucji są odpowiednie, w przypadku gdy firma inwestycyjna stwierdzi, że instrument finansowy jest rekomendowany, oferowany lub w inny sposób jest umożliwiane nabycie lub objęcie instrumentu finansowego przez klientów, z których potrzebami, cechami i celami instrument finansowy nie jest zgodny;

    6) nawiązanie kontaktu się z innymi firmami inwestycyjnymi, o których mowa w § 31 ust. 6, w celu omówienia zmiany strategii dystrybucji;

    7) rozwiązanie umowy z innymi firmami inwestycyjnymi, o których mowa w § 31 ust. 6;

    8) poinformowanie Komisji Nadzoru Finansowego o wystąpieniu zdarzenia, które może wpłynąć na potencjalne ryzyko lub oczekiwaną rentowność instrumentu finansowego.

Istniejące wersje czasowe § 35
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.02.28
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 35. 1. Zarząd firmy inwestycyjnej sprawuje kontrolę nad prawidłowym wypełnianiem przez firmę inwestycyjną obowiązków określonych w art. 83b ust. 8, 12, 14 i 15 ustawy oraz w niniejszym oddziale, oraz zapewnia, by sprawozdania dotyczące przestrzegania tych przepisów systematycznie składane zarządowi zawierały informacje na temat instrumentów finansowych emitowanych lub wystawianych przez firmę inwestycyjną, w tym informacje dotyczące strategii dystrybucji.

2. Firma inwestycyjna udostępnia sprawozdania, o których mowa w ust. 1, Komisji Nadzoru Finansowego na jej wniosek.

3. Rada nadzorcza firmy inwestycyjnej monitoruje zmiany i dokonuje okresowych przeglądów procesu emitowania lub wystawiania instrumentów finansowych lub udzielania porad w zakresie emitowania lub wystawiania instrumentu finansowego w celu wykrycia ryzyka niewywiązania się przez firmę inwestycyjną z obowiązków określonych w niniejszym oddziale.

Oddział 5

Tryb i warunki postępowania firm inwestycyjnych rekomendujących, oferujących albo w inny sposób umożliwiających nabycie lub objęcie instrumentu finansowego

§ 36. 1. Firma inwestycyjna, podejmując decyzję o zakresie instrumentów finansowych wyemitowanych lub wystawionych przez tę firmę lub przez inną firmę inwestycyjną, jakie zamierza oferować lub rekomendować albo w inny sposób umożliwiać ich nabycie lub objęcie, oraz o rodzaju usług, jakie zamierza świadczyć, uwzględnia charakter instrumentu finansowego, usługi inwestycyjnej oraz grupy docelowej.

2. Przepisy niniejszego oddziału stosuje się również w przypadku, gdy firma inwestycyjna oferuje lub rekomenduje albo w inny sposób umożliwia nabycie lub objęcie instrumentów finansowych wyemitowanych lub wystawionych przez podmioty, które nie podlegają przepisom ustawy. W takim przypadku firma inwestycyjna dołoży należytej staranności w celu uzyskania przez nią od takich emitentów lub wystawców informacji dotyczących tych instrumentów finansowych.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, firma inwestycyjna jest obowiązana zapewnić klientom co najmniej taki sam poziom usług i bezpieczeństwa ich świadczenia, jak w przypadku instrumentów finansowych wyemitowanych lub wystawionych zgodnie z zasadami określonymi w art. 83b ust. 7-17 ustawy oraz oddziale 4 i niniejszym oddziale.

4. Firma inwestycyjna, która nie jest w stanie w żaden sposób uzyskać dostatecznych informacji na temat wyemitowanych lub wystawionych instrumentów finansowych, nie może oferować, rekomendować lub w inny sposób umożliwiać nabycia lub objęcia takich instrumentów finansowych, chyba że takie nabycie lub objęcie następuje wyłącznie z inicjatywy klienta.

§ 37. 1. Firma inwestycyjna określa grupę docelową dla danego instrumentu finansowego, nawet jeżeli emitent lub wystawca tego instrumentu nie określił grupy docelowej.

2. Firma inwestycyjna określa grupę docelową instrumentu finansowego lub usługi na etapie ustalania przez zarząd firmy inwestycyjnej celów biznesowych i strategii dystrybucji, przed rozpoczęciem świadczenia usług w odniesieniu do tego instrumentu finansowego.

3. Firma inwestycyjna, realizując w bieżącej działalności operacyjnej decyzje, o których mowa w ust. 2, w połączeniu z procesem określenia grupy docelowej zapewnia odpowiednie dostosowanie i zgodność świadczonych usług maklerskich w odniesieniu do objętych nimi instrumentów finansowych.

4. Wykonując obowiązek, o którym mowa w ust. 3, firma inwestycyjna zapewnia w szczególności zgodność świadczonych usług maklerskich z instrumentami finansowymi, w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które charakteryzują się wysokim poziomem złożoności, podwyższonym ryzykiem, brakiem albo zmniejszoną płynnością albo innymi istotnymi dla grupy docelowej cechami.

5. Firma inwestycyjna w celu określenia grupy docelowej:

    1) stosuje odpowiednio § 31 ust. 2, przy czym firma inwestycyjna może określić grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy niż w przypadku emitenta lub wystawcy instrumentu finansowego, a także bierze pod uwagę rodzaj klientów, którym świadczy usługi maklerskie, charakter instrumentów finansowych oraz rodzaj oferowanych usług maklerskich;

    2) przeprowadza dokładną analizę cech swojej bazy potencjalnych i istniejących klientów;

    3) wykorzystuje informacje, o których mowa w § 39 ust. 7, które uzna za przydatne i dostępne w celu określenia grupy docelowej;

    4) wdraża, utrzymuje i stosuje na zasadzie proporcjonalności, uwzględniając stopnień złożoności instrumentu finansowego, procedurę dostosowywania grupy docelowej określonej przez emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego do własnej bazy klientów;

    5) zapewnia zgodność określanej grupy docelowej z podstawowymi założeniami odnoszącymi się do grupy docelowej określonej przez emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego;

    6) stosuje odpowiednio przepisy § 31 ust. 7-11, z uwzględnieniem zarówno charakteru danego instrumentu finansowego, jak też rodzaju usług maklerskich świadczonych przez tę firmę;

    7) w przypadku, o którym mowa w § 36 ust. 2, z uwzględnieniem zasady proporcjonalności i mając na uwadze zakres możliwych do pozyskania publicznie dostępnych informacji oraz stopień złożoności instrumentu finansowego:

      a) podejmuje działania mające na celu zapewnienie, że informacje uzyskane od emitenta lub wystawcy instrumentu finansowego są rzetelne i zapewniają, że instrumenty finansowe będą oferowane, rekomendowane lub w inny sposób udostępnione do nabycia lub objęcia, zgodnie z cechami, celami i potrzebami grupy docelowej,

      b) w przypadku, gdy dostępne właściwe informacje na potrzeby określenia grupy docelowej nie są dostępne publicznie, odpowiednie kroki, o których mowa w lit. a, mogą obejmować w szczególności zawarcie przez firmę inwestycyjną umowy z emitentem lub wystawcą instrumentu finansowego albo z ich przedstawicielem w celu uzyskania właściwych informacji umożliwiających dokonanie oceny grupy docelowej,

      c) uwzględnia informacje dostępne publicznie, pod warunkiem że są one wyraźne, wiarygodne i zostały przygotowane w celu spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach prawa.

6. Firma inwestycyjna jest obowiązana uwzględnić przy określaniu grupy docelowej oraz strategii dystrybucji wszystkie istotne informacje przekazane jej przez emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego, w przypadku gdy:

    1) firma inwestycyjna nie może, ze względu na rodzaj świadczonej usługi, w szczególności świadczenia usługi wykonania zlecenia nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, przeprowadzić dokładnej oceny grupy docelowej dla instrumentów finansowych, w szczególności dla instrumentów finansowych charakteryzujących się dużym poziomem złożoności lub wysokim poziomem ryzyka, brakiem płynności, innowacyjnością albo innymi istotnymi cechami, lub

    2) możliwe jest wystąpienie istotnego konfliktu interesów, w szczególności w odniesieniu do instrumentów finansowych emitowanych albo wystawianych przez tę samą firmę lub przez inne podmioty należące do tej samej grupy kapitałowej, co ta firma inwestycyjna, albo gdy firma inwestycyjna otrzymuje świadczenia pieniężne lub niepieniężne od podmiotów trzecich.

7. W przypadkach, o których mowa w ust. 6, firma inwestycyjna jest obowiązana przeanalizować zasadność wyłączenia danego instrumentu finansowego z zakresu instrumentów finansowych przez nią oferowanych lub rekomendowanych albo w inny sposób udostępnionych do nabycia lub objęcia, nawet gdy pierwotnie firma inwestycyjna byłaby w stanie ocenić zgodność tego instrumentu ze swoją bazą klientów pod kątem posiadanych przez nich wiedzy i doświadczenia.

8. Firma inwestycyjna, w sytuacji, gdy dostępne jej informacje nie pozwalają na przeprowadzenie pełnej oceny grupy docelowej, może oferować lub rekomendować albo w inny sposób udostępniać instrument finansowy do nabycia lub objęcia, bez świadczenia usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy, jednak po uprzednim poinformowaniu klienta, że firma inwestycyjna nie jest w stanie ocenić pełnej zgodności potrzeb, cech lub celów klienta z tym instrumentem finansowym.

9. Firma inwestycyjna wykonuje obowiązek, o którym mowa w ust. 3, jedynie w przypadku klientów końcowych, którzy nie oferują, rekomendują albo w inny sposób nie udostępniają danego instrumentu finansowego do nabycia bądź objęcia przez innych klientów.

10. W przypadku gdy klient profesjonalny albo uprawniony kontrahent nabywa lub obejmuje od firmy inwestycyjnej instrument finansowy z zamiarem jego dalszej sprzedaży innym klientom, takiego klienta albo uprawnionego kontrahenta nie uznaje się za klienta końcowego.

11. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, klient profesjonalny albo uprawniony kontrahent działający z zamiarem dalszego oferowania, rekomendowania albo udostępniania w inny sposób danego instrumentu finansowego do nabycia bądź objęcia przez innych klientów, zobowiązani są do stosowania przepisów niniejszego oddziału.

12. Firma inwestycyjna, przy ocenie klienta pod kątem określenia grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 5 pkt 1, może zastosować założenia w odniesieniu do wiedzy i doświadczenia klientów końcowych, z uwzględnieniem ust. 13.

13. Firma inwestycyjna może założyć, że klienci profesjonalni mają wiedzę i doświadczenie niezbędne do zrozumienia ryzyka powiązanego z konkretnymi instrumentami finansowymi lub związanymi z nimi usługami, w odniesieniu do których zaklasyfikowano ich do kategorii klientów profesjonalnych. W takim przypadku firma inwestycyjna bierze pod uwagę różnice w zakładanym poziomie wiedzy i doświadczenia między klientami detalicznymi oraz profesjonalnymi, a także między klientami profesjonalnymi, o których mowa w art. 3a ust. 1 ustawy, i pozostałymi klientami profesjonalnymi.

14. Firma inwestycyjna, określając, które instrumenty finansowe będą przez nią udostępnione do nabycia lub objęcia z inicjatywy klientów, jest obowiązana brać pod uwagę, że w takich sytuacjach poziom dostępnej firmie inwestycyjnej wiedzy o klientach, w szczególności w zakresie określonym w § 31 ust. 2 pkt 2-5, może być znacznie ograniczony.

§ 38. W sytuacji gdy firma inwestycyjna oraz wystawca lub emitent określają dla tego samego instrumentu finansowego, w tym samym czasie grupę docelową, w tym wykonują obowiązki, o których mowa odpowiednio w § 34 i § 44, podmioty te pozostają odpowiedzialne za prawidłowe wykonywanie obowiązków odpowiednio dla nich przewidzianych w odniesieniu do grupy docelowej tego instrumentu finansowego, określonych w przepisach art. 83b ust. 7-17 ustawy oraz oddziału 4 i niniejszego oddziału. W szczególności emitent lub wystawca instrumentu finansowego zapewnia, aby instrument finansowy był oferowany lub rekomendowany określonej przez niego grupie docelowej, a firma inwestycyjna zapewnia, by instrumenty finansowe, które oferuje lub rekomenduje albo w inny sposób umożliwia ich nabycie lub objęcie, były oferowane, nabywane lub rekomendowane tylko wówczas, gdy są zgodne z grupą docelową klienta.

Istniejące wersje czasowe § 39
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.11.22
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 39. 1. Firma inwestycyjna wdraża odpowiednie rozwiązania w celu zapewnienia zgodności instrumentów finansowych, jakie zamierza oferować lub rekomendować albo w inny sposób umożliwiać ich nabycie lub objęcie, oraz usług, jakie zamierza świadczyć, z potrzebami, cechami i celami określonej grupy docelowej, a także zgodności zamierzonej strategii dystrybucji z określoną grupą docelową.

2. Firma inwestycyjna określa i ocenia sytuację i potrzeby klientów, dla których zamierza świadczyć usługi, tak aby zapewnić, by interesy klientów nie zostały naruszone w wyniku nacisków handlowych lub finansowych. W tym celu firma określa wszystkie grupy klientów, z których potrzebami, cechami i celami instrument finansowy lub usługa nie są zgodne, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

3. W procesie ustalania negatywnej grupy docelowej firma inwestycyjna stosuje odpowiednio przepisy § 31 ust. 4 i 5 oraz § 37 ust. 5 pkt 1-5, ust. 6 i 7.

4. W przypadku gdy ze względu na specyficzne cechy określonej przez firmę inwestycyjną grupy docelowej klienci należący do tej grupy będą posiadali automatycznie cechy przeciwstawne, firma inwestycyjna może ustalić negatywną grupę docelową poprzez stwierdzenie, że dany instrument finansowy lub dana usługa nie odpowiadają żadnemu klientowi poza grupą docelową.

5. Firma inwestycyjna podejmuje niezbędne działania zapewniające otrzymywanie odpowiednich i wiarygodnych informacji o instrumencie finansowym, emitencie lub wystawcy tego instrumentu finansowego od emitenta lub wystawcy tego instrumentu finansowego, w tym od emitenta lub wystawcy, który nie podlega przepisom ustawy, aby zapewnić zgodność strategii dystrybucji instrumentu finansowego z potrzebami, cechami i celami grupy docelowej, jeżeli informacje te nie są publicznie dostępne.

6. Przez publicznie dostępne informacje rozumie się informacje, które są jasne, wiarygodne i przedstawione w celu wypełnienia przez emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego obowiązków wynikających z przepisów prawa.

7. Firma inwestycyjna wykonuje obowiązek, o którym mowa w ust. 5, w sposób proporcjonalny, w zależności od stopnia, w jakim można pozyskać publicznie dostępne informacje na rynku pierwotnym lub rynku wtórnym, oraz od złożoności instrumentu finansowego.

8. Firma inwestycyjna uwzględnia informacje otrzymane od emitentów lub wystawców instrumentów finansowych oraz informacje dotyczące ich własnych klientów przy określeniu grupy docelowej, z uwzględnieniem art. 83b ust. 17 ustawy, i strategii dystrybucji.

9. Firma inwestycyjna nie oferuje, nie rekomenduje albo w inny sposób nie umożliwia nabycia lub objęcia instrumentu finansowego, jeżeli na podstawie informacji i danych, którymi dysponuje, zebranych w ramach świadczenia przez tę firmę usług maklerskich oraz innej działalności lub uzyskanych z innych źródeł, w tym informacji uzyskanych od podmiotów, które wyemitowały lub wystawiły instrumenty finansowe, które firma inwestycyjna oferuje lub rekomenduje albo w inny sposób umożliwia ich nabycie lub objęcie, oceni, że dany instrument finansowy nie odpowiada potrzebom i cechom jej istniejących lub przyszłych klientów.

10. Przepisu ust. 9 nie stosuje się do instrumentów finansowych, których nabycie lub objęcie następuje wyłącznie z inicjatywy klienta.

§ 40. 1. Firma inwestycyjna jest obowiązana uwzględnić i szczegółowo przeanalizować strategię dystrybucji określoną dla danego instrumentu finansowego przez emitenta lub wystawcę tego instrumentu, a w przypadku, gdy emitent albo wystawca danego instrumentu finansowego nie podlega przepisom ustawy albo nie określił strategii dystrybucji, jest obowiązana do określenia strategii dystrybucji z uwzględnieniem informacji dotyczących jej własnej bazy klientów oraz rodzaju świadczonych przez nią usług maklerskich.

2. W przypadku gdy emitent lub wystawca instrumentu finansowego:

    1) uzna, że właściwości instrumentu finansowego są zgodne ze strategią dystrybucji zakładającą brak świadczenia w odniesieniu do tego instrumentu finansowego usługi, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy - firma inwestycyjna może uznać, że klient posiada cechy wskazujące, że świadczenie tej usługi służyć będzie działaniu w najlepiej pojętym interesie klienta, w szczególności w sytuacji, gdy klient ten posiada ograniczony poziom wiedzy lub brak doświadczenia związanego z inwestowaniem w dany rodzaj instrumentu finansowego;

    2) założy, że dla danego instrumentu finansowego należy świadczyć usługę, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy - firma inwestycyjna może podjąć decyzję o udostępnieniu instrumentu finansowego do nabycia lub objęcia, bez świadczenia tej usługi, w szczególności poprzez usługę wykonania zlecenia nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, pod warunkiem że firma ta przeprowadzi dokładną analizę cech instrumentu finansowego i grupy docelowej.

3. W przypadku podjęcia przez firmę inwestycyjną decyzji, o której mowa w ust. 2, firma inwestycyjna jest obowiązana poinformować o takiej decyzji emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego.

§ 41. 1. Firma inwestycyjna, świadcząc usługi, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 4 lub 5 ustawy, może uwzględniać lub wykorzystywać instrumenty finansowe nienależące do grupy docelowej klienta do dywersyfikacji ryzyka i zabezpieczania pozycji wynikających z instrumentów finansowych, pod warunkiem że rekomendowany albo zarządzany portfel instrumentów finansowych jako całość lub jako połączenie instrumentu finansowego z jego zabezpieczeniem są odpowiednie dla tego klienta.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, firma inwestycyjna nie jest zobowiązana informować emitenta lub wystawcy instrumentu finansowego o oferowaniu, rekomendowaniu albo w inny sposób umożliwianiu nabycia lub objęcia instrumentu finansowego poza grupą docelową, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w ust. 1.

§ 42. 1. Firma inwestycyjna jest obowiązana informować emitenta lub wystawcę instrumentu finansowego o każdym przypadku oferowania, rekomendowania albo w inny sposób umożliwiania nabywania lub obejmowania instrumentu finansowego w ramach negatywnej grupy docelowej, o której mowa w § 39 ust. 2, również gdy służy to dywersyfikacji ryzyka klienta i zabezpieczaniu jego pozycji wynikających z instrumentów finansowych.

2. Firma inwestycyjna oferuje, rekomenduje albo w inny sposób umożliwia nabywanie lub obejmowanie instrumentu finansowego w ramach negatywnej grupy docelowej jedynie w wyjątkowych sytuacjach, nawet, gdy służy to dywersyfikacji ryzyka klienta.

§ 43. 1. W przypadku gdy instrument finansowy, w odniesieniu do którego:

    1) przekazano klientowi informacje,

    2) przeprowadzono ocenę odpowiedniości,

    3) określono konflikty interesu i sposób zarządzania nimi

- jest przez firmę inwestycyjną oferowany, rekomendowany albo w inny sposób udostępniony do nabycia bądź objęcia przez klienta nienależącego do grupy docelowej, firma inwestycyjna zobowiązana jest w sprawozdaniu na temat odpowiedniości tego instrumentu finansowego uzasadnić takie sytuacje indywidualnymi okolicznościami faktycznymi oraz jasno udokumentować te okoliczności.

2. W przypadku gdy instrument finansowy jest przez firmę inwestycyjną oferowany, rekomendowany albo w inny sposób udostępniony do nabycia bądź objęcia przez klienta należącego do negatywnej grupy docelowej, uzasadnienie, o którym mowa w ust. 1, powinno być odpowiednio istotne oraz bardziej szczegółowo umotywowane niż w przypadkach, o których mowa w § 39 ust. 1.

Istniejące wersje czasowe § 44
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.11.22
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 44. 1. Firma inwestycyjna przy podejmowaniu decyzji o zakresie instrumentów finansowych wyemitowanych lub wystawionych przez tę firmę lub przez inną firmę inwestycyjną, jakie zamierza oferować lub rekomendować albo w inny sposób umożliwiać ich nabycie lub objęcie, o rodzaju usług, jakie zamierza świadczyć, oraz o odpowiednich grupach docelowych jest obowiązana do przestrzegania procedur i rozwiązań służących zapewnieniu zgodności z przepisami ustawy, niniejszego rozporządzania oraz rozporządzenia 2017/565, w szczególności dotyczącymi ujawniania informacji, oceny odpowiedniości lub adekwatności, przyjmowania lub przekazywania świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych do osób trzecich lub na rzecz osób trzecich oraz zarządzania konfliktami interesów.

2. Obowiązek określenia przez firmę inwestycyjną grupy docelowej oraz oferowania lub rekomendowania albo w inny sposób umożliwiania nabycia lub objęcia instrumentu finansowego zgodnie z grupą docelową nie może być zastąpiony przeprowadzeniem oceny odpowiedniości usługi maklerskiej lub instrumentu finansowego będącego jej przedmiotem oraz powinien być zrealizowany przez firmę inwestycyjną wraz z oceną odpowiedniości tej usługi lub instrumentu finansowego.

3. Firma inwestycyjna jest obowiązana do zachowania szczególnej staranność w przypadku, gdy zamierza oferować, rekomendować lub umożliwiać w inny sposób nabycie lub objęcie nowych instrumentów finansowych lub jeżeli dokonuje zmian w świadczonych przez siebie usługach.

4. Firma inwestycyjna przeprowadza okresowe przeglądy i aktualizacje rozwiązań, o których mowa w § 39 ust. 1, w celu zapewnienia ich ciągłej solidności i zgodności z ich celem, a w razie potrzeby podejmuje odpowiednie działania.

5. Firma inwestycyjna przeprowadza regularne przeglądy instrumentów finansowych, które rekomenduje, oferuje albo w inny sposób umożliwia ich nabycie lub objęcie oraz świadczonych przez nią usług, z uwzględnieniem wszystkich zdarzeń, które mogłyby w znaczący sposób wpłynąć na potencjalne ryzyko dla określonej grupy docelowej.

6. W ramach przeglądów, o których mowa w ust. 4, firma inwestycyjna ocenia co najmniej, czy produkty lub usługi pozostają zgodne z potrzebami, cechami i celami określonej grupy docelowej oraz czy zamierzona strategia dystrybucji jest w dalszym ciągu odpowiednia. W ramach przeglądów firma inwestycyjna jest obowiązana wziąć pod uwagę skargi klientów.

7. Firma inwestycyjna ponownie określa grupę docelową lub aktualizuje rozwiązania, o których mowa w § 39 ust. 1, jeżeli stwierdzi, że:

    1) błędnie określiła grupę docelową w odniesieniu do danego instrumentu finansowego lub danej usługi lub

    2) instrument finansowy lub usługa nie są zgodne z potrzebami, cechami i celami określonej grupy docelowej.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, firma inwestycyjna, jeżeli jest to niezbędne, ponownie określa strategię dystrybucji.

§ 45. Firma inwestycyjna zatrudnia osoby posiadające fachową wiedzę niezbędną do zrozumienia właściwości instrumentów finansowych, które rekomenduje, oferuje albo w inny sposób umożliwia ich objęcie lub nabycie, oraz czynników ryzyka związanych z tymi instrumentami finansowymi lub świadczonymi usługami, a także do zrozumienia potrzeb, cech i celów określonej grupy docelowej.

Istniejące wersje czasowe § 46
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2018 r. poz. 1112
2020.11.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1922
2022.02.28
zmieniony przez
2023.07.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1464
Pokaż wszystkie w jednym oknie

§ 46. 1. Zarząd firmy inwestycyjnej sprawuje kontrolę nad prawidłowym wypełnianiem przez firmę inwestycyjną obowiązków określonych w art. 83b ust. 9, 13, 14, 16 i 17 ustawy oraz w niniejszym oddziale, a także zapewnia, aby przekazywane mu systematycznie sprawozdania dotyczące przestrzegania tych przepisów zawierały informacje związane z oferowanymi lub rekomendowanymi przez firmę inwestycyjną produktami oraz świadczonymi usługami.

2. Firma inwestycyjna udostępnia sprawozdania, o których mowa w ust. 1, Komisji Nadzoru Finansowego na jej wniosek.

3. Rada nadzorcza firmy inwestycyjnej monitoruje zmiany i okresowe przeglądy rozwiązań, o których mowa § 44 ust. 1, w celu wykrycia ryzyka niewywiązania się z obowiązków określonych w niniejszym oddziale.

§ 47. 1. Firma inwestycyjna przekazuje emitentom lub wystawcom instrumentów finansowych informacje dotyczące sprzedaży i, w stosownych przypadkach, informacje dotyczące przeglądów, o których mowa w § 44 ust. 4 i 5, umożliwiając ich wykorzystanie w trakcie przeglądów instrumentów finansowych prowadzonych przez emitentów lub wystawców instrumentów finansowych.

2. Wypełniając obowiązek, o którym mowa w ust. 1, firma inwestycyjna udostępnia:

    1) informacje i dane, które mogą wskazywać, że grupa docelowa została błędnie określona w odniesieniu do danego instrumentu finansowego lub danej usługi maklerskiej lub że instrument finansowy lub usługa maklerska nie odpowiadają już okolicznościom związanym z określoną grupą docelową, w szczególności gdy z powodu zmian warunków rynkowych instrument finansowy straci płynność lub będzie się charakteryzował dużą zmiennością cen;

    2) informacje o wszystkich przypadkach rozszerzenia strategii dystrybucji określonej przez emitenta lub wystawcę, a także oferowania, rekomendowania lub umożliwiania w inny sposób nabywania przez nią instrumentu finansowego poza grupą docelową określoną przez emitenta lub wystawcę, w tym informacje o oferowaniu, rekomendowaniu lub o nabywaniu lub obejmowaniu instrumentów finansowych przez klientów należących do negatywnej grupy docelowej, z zastrzeżeniem § 41 ust. 2.

3. Informacje i dane, o których mowa w ust. 2, przekazywane są na zasadzie proporcjonalności i mogą być zagregowane, bez podziału na poszczególne instrumenty lub transakcje, z wyjątkiem przypadków o istotnym znaczeniu dla określenia grupy docelowej lub strategii dystrybucji danego instrumentu finansowego, w szczególności gdy w ocenie firmy inwestycyjnej grupa docelowa tego instrumentu została określona w sposób błędny.

§ 48. W przypadku gdy firma inwestycyjna, która rekomenduje, oferuje albo w inny sposób umożliwia nabycie bądź objęcie instrumentu finansowego, wykonuje te czynności we współpracy bezpośredniej lub pośredniej z innymi firmami inwestycyjnymi, za wypełnienie obowiązków, o których mowa w tym oddziale, odpowiada firma inwestycyjna posiadająca bezpośrednią relację z klientem. Pozostałe współpracujące firmy inwestycyjne są obowiązane do:

    1) przekazywania wszystkim innym współpracującym firmom inwestycyjnym informacji o instrumencie finansowym, które uzyskały od emitenta lub wystawcy tego instrumentu finansowego;

    2) przekazywania emitentowi lub wystawcy instrumentu finansowego posiadanych informacji dotyczących sprzedaży instrumentu finansowego;

    3) stosowania rozwiązań, o których mowa w art. 83b ust. 8 i 12 ustawy oraz w oddziale 4 tego rozdziału, w każdym przypadku, gdy jest to niezbędne dla zapewnienia, że instrument finansowy lub usługa będą odpowiednie dla grupy docelowej.

§ 49. 1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy.

2. Przepisy § 3-6 i § 20-23 stosuje się odpowiednio do banków powierniczych w zakresie działalności powierniczej.

3. Przepisu § 22 ust. 2 pkt 2 nie stosuje się do banków prowadzących działalność maklerską oraz banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy, w zakresie środków pieniężnych klientów, które przechowują.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60