Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Prawo pracy » Kodeks pracy i przepisy ogólne »  Ustawa z dnia 11.03.2022 r. o obronie Ojczyzny

Ustawa z dnia 11.03.2022 r. o obronie Ojczyzny

 Dz. U. z 2022 r. poz. 655
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
Wyświetl wersje poprzedzające
 Dz. U. z 2024 r. poz. 248

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Dział IX

Służba wojskowa

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Istniejące wersje czasowe art. 119
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 119. 1. Dla stanowiska służbowego żołnierza zawodowego określa się:

    1) nazwę;

    2) stopień etatowy;

    3) grupę lub grupy uposażenia;

    4) korpus osobowy;

    5) grupę osobową;

    6) specjalność wojskową.

2. Dla każdego stanowiska służbowego sporządza się Kartę Opisu Stanowiska Służbowego, w której określa się niezbędne wymogi i kwalifikacje uwzględniane przy wyznaczeniu na stanowisko.

Art. 120. 1. Przewidziane w ustawie uprawnienia i obowiązki dowódców jednostek wojskowych w stosunku do żołnierzy zawodowych:

    1) pełniących zawodową służbę wojskową w komórkach organizacyjnych lub jednostkach organizacyjnych - przysługują odpowiednio dyrektorom (szefom, komendantom, kierownikom, prezesom) tych komórek lub jednostek;

    2) zajmujących stanowiska dowódców jednostek wojskowych (dyrektorów, szefów, komendantów, kierowników, prezesów) - przysługują ich bezpośrednim przełożonym;

    3) pełniących zawodową służbę wojskową na stanowiskach służbowych w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo Służbie Wywiadu Wojskowego - przysługują odpowiednio Szefowi Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Szefowi Służby Wywiadu Wojskowego.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową w czasie oddelegowania.

Art. 121. 1. Pierwszeństwo w powołaniu do zawodowej służby wojskowej mają osoby, które odbyły dobrowolną zasadniczą służbę wojskową.

2. Dowódca jednostki wojskowej jest obowiązany zapewnić, aby liczba nieobsadzonych stanowisk etatowych przeznaczonych dla żołnierzy zawodowych w jednostce wojskowej nie przekraczała 5% ogólnej liczby stanowisk przeznaczonych dla tych żołnierzy.

3. Limit, o którym mowa w ust. 2, nie obowiązuje w przypadku, gdy brakuje osób zainteresowanych pełnieniem zawodowej służby wojskowej w danej jednostce.

4. W przypadku braku możliwości obsadzenia wakującego stanowiska przeznaczonego dla szeregowego zawodowego można na to stanowisko powołać żołnierza odbywającego dobrowolną zasadniczą służbę wojskową albo pełniącego służbę w aktywnej rezerwie.

5. W przypadku braku możliwości obsadzenia wakującego stanowiska w jednostce organizacyjnej Wojsk Obrony Terytorialnej, przeznaczonego dla żołnierza zawodowego, można na to stanowisko powołać żołnierza OT.

Art. 122. 1. Od decyzji wydanych przez właściwe organy w sprawach określonych w ustawie żołnierz może wnieść odwołanie do organu wyższego stopnia, na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, i skargę do właściwego sądu administracyjnego, na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329).

2. Przepisu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się w sprawach:

    1) mianowania na stopień wojskowy;

    2) przeniesienia do innego korpusu osobowego lub do innej grupy osobowej;

    3) skierowania do wykonywania zadań służbowych poza jednostką wojskową;

    4) powierzenia czasowego pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku.

3. Skarga do właściwego sądu administracyjnego nie może być wniesiona na decyzje w sprawach:

    1) powołania do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej;

    2) powołania do odbycia ćwiczeń wojskowych;

    3) wyznaczenia i przeniesienia na stanowisko służbowe oraz zwolnienia ze stanowiska służbowego, a także przeniesienia do dyspozycji;

    4) delegowania do pełnienia obowiązków.

4. Wystąpienia w sprawach wynikających ze stosunku służbowego, z wyjątkiem spraw wymienionych w ust. 1, oraz przypadków określonych w ustawie, żołnierz może wnosić tylko drogą służbową.

5. W postępowaniach, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się obowiązku doręczenia korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi hybrydowej albo publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego, o których mowa w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 569).

6. Decyzje i rozkazy personalne wydaje się w formie indywidualnej lub zbiorowej. W przypadku sporządzenia decyzji lub rozkazu personalnego w formie zbiorowej, wyciąg z tej decyzji lub rozkazu jest z nimi równoznaczny. W przypadkach sporządzenia decyzji lub rozkazu personalnego albo wyciągu z tej decyzji lub rozkazu personalnego, ich wydruk wykonany z ewidencji wojskowej prowadzonej w postaci elektronicznej, o której mowa w art. 70 ust. 1, jest, z wyjątkiem spraw związanych z powołaniem do zawodowej służby wojskowej oraz zwolnienia z tej służby, z nimi równoznaczny.

Art. 123. Organem właściwym w postępowaniu administracyjnym oraz stroną w postępowaniu cywilnym, w sprawach związanych z wykonywaniem zadań na podstawie niniejszej ustawy, jest dowódca jednostki wojskowej, z której działalnością jest związany przedmiot postępowania.

Art. 124. 1. Roszczenia wynikające z przepisów ustawy przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym stały się wymagalne, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

2. Przerwanie biegu przedawnienia roszczenia następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1509 i 2459).

Art. 125. 1. Do orzekania o zdolności do służby wojskowej w trakcie jej pełnienia właściwe są wojskowe komisje lekarskie.

2. Niezależnie od orzekania, o którym mowa w ust. 1, wojskowe komisje lekarskie orzekają również o:

    1) zdolności do pełnienia służby poza granicami państwa;

    2) zdolności do pełnienia służby w rodzajach wojsk i służb oraz na stanowiskach służbowych i funkcjach wojskowych wymagających szczególnych predyspozycji zdrowotnych;

    3) potrzebie udzielenia żołnierzowi urlopu zdrowotnego;

    4) ustaleniu związku chorób oraz śmierci ze służbą wojskową;

    5) prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby z powodu choroby lub prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę, kieruje go do wojskowej komisji lekarskiej właściwej ze względu na miejsce stacjonowania jednostki wojskowej lub pododdziału jednostki wojskowej, a w przypadku określania zdolności do służby w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych oraz rodzajach wojsk - do właściwej rzeczowo wojskowej komisji lekarskiej oraz przesyła w załączeniu posiadaną dokumentację medyczną dotyczącą stanu zdrowia osoby skierowanej.

4. Do orzekania przez wojskowe komisje lekarskie w stosunku do żołnierzy stosuje się odpowiednio przepisy art. 61 i art. 84 oraz przepisy wydane na podstawie art. 87 ust. 3.

Art. 126. 1. Żołnierza w czynnej służbie wojskowej poddaje się badaniom psychologicznym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań do pełnienia czynnej służby wojskowej na stanowisku wymagającym szczególnych predyspozycji psychofizycznych.

2. Do przeprowadzania badań psychologicznych stosuje się odpowiednio art. 88.

Istniejące wersje czasowe art. 127
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 127. 1. W czasie pełnienia czynnej służby wojskowej, z wyłączeniem służby w pasywnej rezerwie oraz służby pełnionej w razie mobilizacji i w czasie wojny, żołnierz podlega opiniowaniu służbowemu przez przełożonego.

2. Opiniowanie służbowe:

    1) przeprowadza się corocznie - w przypadku żołnierza zawodowego;

    2) ma na celu, oprócz oceny jego wywiązywania się z obowiązków na stanowisku służbowym lub wykonywania zadań, również:

      a) ocenę jego kompetencji i predyspozycji,

      b) ocenę jego postawy i zachowania poza godzinami służby,

      c) wyznaczenie kierunków rozwoju zawodowego i określenie potrzeb szkoleniowych opiniowanego żołnierza.

3. Przełożony, na podstawie ocen, o których mowa w ust. 2 pkt 2, wystawia ogólną ocenę opiniowanego żołnierza, wyrażoną przy zastosowaniu następującej skali ocen:

    1) wzorowa (6);

    2) bardzo dobra (5);

    3) dobra (4);

    4) dostateczna (3);

    5) niedostateczna (2).

4. Do opiniowania służbowego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Opiniowany żołnierz w trakcie opiniowania służbowego występuje osobiście i nie może być reprezentowany przez pełnomocnika.

5. W przypadku żołnierzy, których stosunek służbowy lub wykonywanie zawodu są unormowane w odrębnych przepisach, opiniowanie służbowe tych żołnierzy prowadzi się niezależnie od tych przepisów.

6. Od opinii służbowej żołnierzowi, o którym mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do wyższego przełożonego.

7. Wyższy przełożony może opinię służbową, od której wniesiono odwołanie:

    1) utrzymać w mocy;

    2) zmienić lub uzupełnić;

    3) uchylić i wydać nową;

    4) uchylić, jeżeli brak było podstaw prawnych do jej wydania.

8. Wyższy przełożony może zmienić opinię służbową na niekorzyść żołnierza wyłącznie w przypadku ujawnienia okoliczności lub faktów mających negatywny wpływ na wynik opinii służbowej, które nie były znane opiniującemu w dniu wydania opinii, od której wniesiono odwołanie.

9. Opinia służbowa wydana wskutek odwołania jest ostateczna, chyba że żołnierz uzyskał ogólną ocenę niedostateczną. W takim przypadku żołnierz może wystąpić do dowódcy jednostki wojskowej z wnioskiem o zweryfikowanie tej opinii.

10. W przypadku osób pełniących służbę na stanowisku zastępcy dowódcy jednostki wojskowej wniosek o weryfikację opinii jest kierowany do wyższego przełożonego rozpatrującego odwołanie.

11. W przypadku wystąpienia przez żołnierza z wnioskiem o zweryfikowanie opinii służbowej dowódca jednostki wojskowej może powołać komisję w celu zbadania zasadności wniosku i po zapoznaniu się z opinią komisji, o ile została ona powołana, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku, może opinię:

    1) utrzymać w mocy;

    2) zmienić lub uzupełnić;

    3) uchylić i wydać nową;

    4) uchylić, jeżeli brak było podstaw prawnych do jej sporządzenia.

12. Żołnierz wyznaczony na stanowisko służbowe poza granicami państwa albo w międzynarodowej strukturze wojskowej dyslokowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opiniowaniu służbowemu według trybu obowiązującego w miejscu pełnienia służby.

13. Dowódca jednostki wojskowej może z urzędu lub na polecenie wyższego przełożonego uchylić albo zmienić każdą opinię służbową, jeżeli:

    1) wyjdą na jaw okoliczności mające wpływ na to opiniowanie w trakcie przeprowadzania opiniowania a nieznane opiniującemu;

    2) nie było podstaw prawnych do wydania opinii służbowej;

    3) opinia służbowa zawiera oczywiste błędy lub omyłki.

14. Od decyzji wydanej na skutek postępowania, o którym mowa w ust. 13, przysługuje odwołanie.

15. Za przygotowanie i przebieg procesu opiniowania służbowego żołnierza odpowiada:

    1) w jednostce wojskowej - dowódca jednostki wojskowej;

    2) skierowanego do służby poza granicami państwa - przełożony w jednostce wojskowej, w której żołnierz zajmuje ostatnie stanowisko służbowe przed skierowaniem do służby poza granicami państwa;

    3) w instytucji krajowej lub zagranicznej - kierownik jednostki, do której żołnierz zawodowy został oddelegowany;

    4) w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo w Służbie Wywiadu Wojskowego - odpowiednio Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Szef Służby Wywiadu Wojskowego.

16. Opinię służbową o żołnierzu udostępnia się w przypadku wystąpienia o nią przez sąd, prokuratora, Żandarmerię Wojskową, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Policję, Agencję Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Straż Graniczną, rzecznika dyscyplinarnego lub rzecznika dyscypliny finansów publicznych - w przypadku gdy podmioty te prowadzą postępowanie dotyczące tego żołnierza.

17. Przepisów ust. 1-16 nie stosuje się do żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową na stanowiskach służbowych sędziów sądów wojskowych oraz prokuratorów do spraw wojskowych.

18. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) sposób i tryb opiniowania żołnierzy, o których mowa w ust. 1,

    2) terminy opiniowania służbowego,

    3) sposób i tryb wnoszenia odwołania od opinii służbowej,

    4) wzór arkusza opinii służbowej,

    5) sposób doręczania opinii służbowej

- uwzględniając zróżnicowany charakter służby i wykonywanych zadań w ramach jej pełnienia, aby wzór arkusza opinii służbowej zawierał wszystkie dane niezbędne do jej sporządzenia oraz umożliwiał opiniowanemu wypowiedzenie się w sprawie dalszego przebiegu służby, a także aby opiniowanie było oparte na zasadzie jawności dla opiniowanego.

Art. 128. 1. Żołnierza pełniącego służbę wojskową zwalnia się ze służby wojskowej, z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej, obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej oraz służby pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, w przypadku:

    1) upływu czasu jej pełnienia;

    2) osiągnięcia wieku, w którym przestaje podlegać obowiązkowi służby wojskowej;

    3) utraty albo zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;

    4) ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do służby wojskowej;

    5) utraty stopnia wojskowego albo degradacji;

    6) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej usunięcia ze służby;

    7) wybrania na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, senatora, na kierownicze stanowisko państwowe obsadzane na podstawie wyboru oraz do organów wykonawczych samorządu terytorialnego;

    8) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych;

    9) skazania prawomocnym wyrokiem na karę ograniczenia wolności, pozbawienia wolności lub karę aresztu wojskowego bez warunkowego zawieszenia jej wykonania;

    10) otrzymania w opinii służbowej ogólnej oceny niedostatecznej;

    11) nieukończenia szkolenia podstawowego lub niezłożenia przysięgi wojskowej w przypadku żołnierzy, o których mowa w art. 173 ust. 1;

    12) niewyrażenia zgody na zmianę stanowiska służbowego na stanowisko w innej jednostce wojskowej w przypadku rozformowania jednostki wojskowej, w której pełnił tę służbę;

    13) niewyrażenia zgody na zmianę stanowiska służbowego w przypadku skreślenia w etacie jednostki wojskowej stanowiska służbowego, na które był wyznaczony;

    14) odmowy przyjęcia skierowania do wojskowej komisji lekarskiej lub na badania psychologiczne, niezgłoszenia się do tej komisji lub na te badania w określonym terminie i miejscu albo niepoddania się badaniom, do których żołnierz został zobowiązany.

2. Żołnierza, o którym mowa w ust. 1, można zwolnić ze służby wojskowej przed upływem czasu jej trwania w przypadku:

    1) zaistnienia potrzeb Sił Zbrojnych;

    2) odmowy wydania lub cofnięcia żołnierzowi poświadczenia bezpieczeństwa, lub niewyrażenia przez żołnierza zgody na przeprowadzenie postępowania sprawdzającego;

    3) braku możliwości wyznaczenia żołnierza na inne stanowisko służbowe w tej samej lub innej jednostce wojskowej, odpowiadające jego przygotowaniu zawodowemu oraz kwalifikacjom i umiejętnościom przydatnym w Siłach Zbrojnych;

    4) otrzymania w opinii służbowej ogólnej oceny dostatecznej;

    5) złożenia przez niego, drogą służbową, pisemnego wniosku uzasadnionego szczególnie ważnymi względami osobistymi lub rodzinnymi;

    6) zachowania naruszającego godność i honor żołnierza lub nielicującego z powagą służby;

    7) zachowania godzącego w dobre imię lub interes Sił Zbrojnych.

3. Osobę, która sprawuje mandat radnego, można zwolnić z czynnej służby wojskowej oraz aktywnej rezerwy przed upływem czasu jej trwania również w przypadku, gdy prowadzona przez nią aktywność polityczna lub społeczna godzi w dobre imię lub interes Sił Zbrojnych.

4. Żołnierza zwolnionego z czynnej służby wojskowej oraz służby w aktywnej rezerwie dowódca jednostki wojskowej przenosi do pasywnej rezerwy.

5. Dzień zwolnienia żołnierza pełniącego służbę w aktywnej rezerwie ze służby określa dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełnił służbę, przy czym jeżeli zwolnienie następuje na wniosek żołnierza aktywnej rezerwy, dzień ten nie może przypadać w terminie dłuższym niż 30 dni od dnia złożenia wniosku.

6. Jeżeli zachowania, o których mowa w ust. 2 pkt 6 i 7, skutkują wszczęciem przeciwko żołnierzowi postępowania karnego, zwolnienie ze służby wojskowej może nastąpić przed wydaniem prawomocnego orzeczenia w sprawie.

7. W przypadku gdy żołnierz, o którym mowa w ust. 6, nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu, po zakończeniu postępowania karnego przywraca się go do służby, o ile zostanie uznany przez wojskową komisję lekarską za zdolnego do służby wojskowej. Żołnierz ten otrzymuje uposażenie równe uposażeniu na stanowisku zajmowanym przed zwolnieniem i obligatoryjne podwyżki wprowadzone w okresie trwania postępowania.

8. Prawo do uposażenia, o którym mowa w ust. 7, powstaje z dniem podjęcia służby.

9. Okresu pozostawania poza służbą z przyczyn, o których mowa w ust. 6, za który żołnierz nie otrzymał uposażenia, a następnie został przywrócony do służby wojskowej, nie uważa się za przerwę w służbie w zakresie uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego jej biegu.

10. Stosunek służbowy wygasa w przypadku, gdy żołnierz:

    1) zmarł;

    2) został uznany za zmarłego;

    3) zaginął.

11. W przypadkach, o których mowa w ust. 10, żołnierza skreśla się z ewidencji wojskowej.

Rozdział 2

Rodzaje służby wojskowej

Art. 129. Służba wojskowa dzieli się na:

    1) czynną służbę wojskową;

    2) służbę w rezerwie.

Art. 130. 1. Czynna służba wojskowa polega na pełnieniu:

    1) zasadniczej służby wojskowej;

    2) terytorialnej służby wojskowej;

    3) służby w aktywnej rezerwie w dniach tej służby oraz odbywaniu ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy;

    4) zawodowej służby wojskowej;

    5) służby w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. 

2. Zasadnicza służba wojskowa polega na pełnieniu:

    1) dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej;

    2) obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej.

Istniejące wersje czasowe art. 131
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 131. 1. Służba w rezerwie ma na celu zapewnienie uzupełnieniowych potrzeb Sił Zbrojnych i dzieli się na:

    1) aktywną rezerwę;

    2) pasywną rezerwę.

2. Aktywną rezerwę tworzą osoby, które zgłosiły chęć pełnienia służby w aktywnej rezerwie, złożyły przysięgę wojskową i nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej oraz nie ukończyły 55 roku życia, a w przypadku osób posiadających stopień podoficerski lub oficerski - 63 roku życia.

3. Pasywną rezerwę tworzą osoby, które mają uregulowany stosunek do służby wojskowej i nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej, i nie podlegają militaryzacji oraz nie ukończyły 55 roku życia, a w przypadku osób posiadających stopień podoficerski lub oficerski - 63 roku życia.

Art. 132. Żołnierze z tytułu pełnienia służby wojskowej w czasie wykonywania obowiązków służbowych podlegają szczególnej ochronie przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

Art. 133. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, liczbę osób, które mogą być powołane w danym roku kalendarzowym do czynnej służby wojskowej, oraz liczbę osób, które mogą pełnić służbę wojskową w rezerwie w ramach odbywania ćwiczeń wojskowych. W rozporządzeniu należy uwzględnić odpowiednio potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych.

Rozdział 3

Stopnie wojskowe

Art. 134. 1. Żołnierzy w służbie wojskowej dzieli się na:

    1) korpus szeregowych;

    2) korpus podoficerów, do którego zalicza się:

      a) podoficerów młodszych,

      b) podoficerów starszych;

    3) korpus oficerów, do którego zalicza się:

      a) oficerów młodszych,

      b) oficerów starszych,

      c) generałów i admirałów.

2. Korpusy oficerów, podoficerów i szeregowych dzielą się na korpusy osobowe. Korpusy osobowe dzielą się na grupy osobowe, w których występuje podział na specjalności wojskowe.

3. Minister Obrony Narodowej, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi korpusy osobowe, ustala ich podział na grupy osobowe i specjalności wojskowe oraz wskazuje grupy osobowe i specjalności wojskowe, w których służba może być pełniona przez osoby z niepełnosprawnościami, kierując się zapewnieniem zaspokojenia potrzeb Sił Zbrojnych.

Istniejące wersje czasowe art. 135
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 135. 1. Ze względu na posiadany stopień wojskowy żołnierze są szeregowymi, podoficerami lub oficerami.

2. Stopniami wojskowymi są następujące stopnie:

    1) szeregowych:

      a) szeregowy,

      b) starszy szeregowy,

      c) starszy szeregowy specjalista;

    2) podoficerskie:

      a) podoficerów młodszych:

        - kapral,

        - starszy kapral,

        - plutonowy,

        - sierżant,

        - starszy sierżant,

        - młodszy chorąży,

      b) podoficerów starszych:

        - chorąży,

        - starszy chorąży,

        - starszy chorąży sztabowy;

    3) oficerskie:

      a) oficerów młodszych:

        - podporucznik, 

        - porucznik, 

        - kapitan,

      b) oficerów starszych:

        - major,

        - podpułkownik,

        - pułkownik,

      c) generalskie:

        - generał brygady, 

        - generał dywizji, 

        - generał broni, 

        - generał.

3. W Marynarce Wojennej stopniami wojskowymi są stopnie:

    1) szeregowych:

      a) marynarz,

      b) starszy marynarz,

      c) starszy marynarz specjalista;

    2) podoficerskie:

      a) podoficerów młodszych:

        - mat,

        - starszy mat,

        - bosmanmat,

        - bosman,

        - starszy bosman,

        - młodszy chorąży marynarki,

      c) podoficerów starszych:

        - chorąży marynarki,

        - starszy chorąży marynarki,

        - starszy chorąży sztabowy marynarki;

    3) oficerskie:

      a) oficerów młodszych:

        - podporucznik marynarki, 

        - porucznik marynarki, 

        - kapitan marynarki,

      b) oficerów starszych:

        - komandor podporucznik,

        - komandor porucznik,

        - komandor,

      c) admiralskie:

        - kontradmirał, 

        - wiceadmirał,

        - admirał floty,

        - admirał.

4. Najwyższym stopniem wojskowym jest stopień Marszałka Polski.

5. Żołnierzom będącym studentami uczelni wojskowych albo słuchaczom Szkoły Legii Akademickiej, którzy złożyli przysięgę wojskową, nadaje się tytuł "podchorążego", który jest używany wraz ze stopniem wojskowym.

6. Stopnie wojskowe są dożywotnie.

Art. 136. 1. Nadanie żołnierzowi stopnia wojskowego, z wyłączeniem stopnia wojskowego szeregowego (marynarza), następuje w drodze mianowania.

2. Pierwszym stopniem wojskowym jest:

    1) w korpusie szeregowych - stopień wojskowy szeregowego (marynarza);

    2) w korpusie podoficerów - stopień wojskowy kaprala (mata);

    3) w korpusie oficerów - stopień wojskowy podporucznika (podporucznika marynarki).

3. Nadanie stopnia wojskowego szeregowego następuje na kwalifikacji wojskowej albo w trakcie rekrutacji do służby wojskowej prowadzonej przez wojskowe centrum rekrutacji. Nadanie stopnia wojskowego szeregowego (marynarza) może nastąpić również w trakcie rekrutacji do służby wojskowej prowadzonej przez wojskowe centrum rekrutacji.

4. Żołnierza zawodowego mianuje się na stopień wojskowy, który odpowiada stopniowi etatowemu stanowiska służbowego, na jakie żołnierz ma być wyznaczony, z dniem objęcia stanowiska służbowego, albo na kolejny stopień wojskowy w ramach zajmowanego stanowiska służbowego, z dniem określonym w rozkazie o mianowaniu albo w postanowieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

5. Mianowania, o którym mowa w ust. 4, nie stosuje się do żołnierzy zawodowych wyznaczanych na stanowiska służbowe zaszeregowane do stopni generałów (admirałów) oraz do żołnierzy zawodowych, o których mowa w art. 193 ust. 2.

Istniejące wersje czasowe art. 137
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 137. 1. Funkcjonariusz Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego może być na własną prośbę przeniesiony do dalszego pełnienia służby w ramach zawodowej służby wojskowej, jeżeli wykazuje predyspozycje do pełnienia tej służby.

2. Przeniesienie, o którym mowa w ust. 1, odbywa się za zgodą Ministra Obrony Narodowej oraz ministra nadzorującego daną służbę, z zachowaniem ciągłości służby.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, do okresu służby, od którego jest uzależnione mianowanie na wyższy stopień wojskowy lub wyznaczenie na wyższe stanowisko służbowe, wlicza się okres posiadania równorzędnego stopnia służbowego w danej służbie oraz okres zajmowania równorzędnego stanowiska w danej służbie.

4. Funkcjonariusz, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje stopień wojskowy równorzędny z posiadanym stopniem w odpowiedniej służbie zgodnie z art. 140.

5. Funkcjonariuszowi przenoszonemu w trybie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje odprawa ani inne należności przewidziane dla funkcjonariuszy odchodzących ze służby.

Istniejące wersje czasowe art. 138
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 138. Osoba posiadająca stopień policyjny, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, powołana na jej wniosek albo za jej zgodą do zawodowej lub terytorialnej służby wojskowej otrzymuje stopień równorzędny ze stopniem posiadanym w danej służbie, zgodnie z art. 140.

Art. 139. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, stopnie policyjne, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej lub Straży Granicznej odpowiadające poszczególnym stopniom wojskowym, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia równorzędności pierwszych stopni w poszczególnych korpusach.

Istniejące wersje czasowe art. 140
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 140. 1. Na stopnie wojskowe w korpusie oficerów mianuje Minister Obrony Narodowej, z wyłączeniem pierwszego stopnia oficerskiego (podporucznika) oraz stopni oficerskich generałów i admirałów, na które mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Obrony Narodowej.

2. Na stopnie wojskowe szeregowych i podoficerów mianuje Minister Obrony Narodowej lub organy wojskowe, którymi są: Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, dowódca rodzaju Sił Zbrojnych, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, Dowódca Garnizonu Warszawa, szefowie wojskowych centrów rekrutacji oraz inni dowódcy jednostek wojskowych zajmujący stanowisko służbowe zaszeregowane do stopnia etatowego co najmniej pułkownika (komandora), w podległych jednostkach wojskowych, a w przypadku szeregowych zawodowych i podoficerów zawodowych organ właściwy do wyznaczenia żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe.

3. Na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów, w przypadku kształcenia, o którym mowa w art. 95, mianuje organ, któremu podlega szkoła podoficerska.

4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Obrony Narodowej mianuje na stopień wojskowy Marszałka Polski oficera posiadającego stopień wojskowy generała (admirała) za wyjątkowe zasługi dla Sił Zbrojnych.

5. W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny na wyższy stopień wojskowy mianuje:

    1) na stopień wojskowy podporucznika - w drodze postanowienia Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych;

    2) na stopnie wojskowe generałów i admirałów - w drodze postanowienia Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych;

    3) na pozostałe stopnie - odpowiednio w drodze decyzji Minister Obrony Narodowej lub Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych, a także właściwy dowódca jednostki wojskowej.

6. Minister Obrony Narodowej, a w przypadku pierwszego stopnia oficerskiego (podporucznika) oraz stopni oficerskich generałów i admirałów Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w czasie pokoju mogą mianować na wyższy stopień wojskowy również osoby, które z racji ukończonego wieku lub stanu zdrowia nie podlegają obowiązkowi służby wojskowej, oraz żołnierzy rezerwy:

    1) w uznaniu ich zasług z tytułu udziału w walkach o niepodległość państwa polskiego;

    2) w uznaniu ich szczególnych zasług z tytułu działalności na rzecz suwerennej i demokratycznej Rzeczypospolitej Polskiej;

    3) w uznaniu ich zasług z tytułu udziału w misjach i operacjach poza granicami państwa;

    4) w uznaniu ich zasług za wykonywanie prac lub zadań na rzecz obronności państwa, w tym tych, którzy:

      a) działają lub działali w organizacjach pozarządowych, wykonujących działania o charakterze obronnym, edukacyjno-wychowawczym lub w zakresie bezpieczeństwa publicznego,

      b) są zatrudnieni lub byli zatrudnieni w organach władzy publicznej albo w podmiotach posiadających osobowość prawną,

      c) posiadają nadany pracowniczy przydział mobilizacyjny lub przydział organizacyjno-mobilizacyjny;

    5) jeżeli posiadają nadany przydział mobilizacyjny albo przewiduje się nadanie im takiego przydziału i odbyli ćwiczenia wojskowe;

    6) w przypadkach uzasadnionych potrzebami Sił Zbrojnych, pomimo nieodbycia ćwiczeń wojskowych, jeżeli posiadają zawód lub wykształcenie przydatne na stanowisku służbowym w jednostce wojskowej.

7. Mianowanie, o którym mowa w ust. 6, na wyższy stopień wojskowy może nastąpić:

    1) w przypadku, o którym mowa w ust. 6 pkt 1 i 2, w stosunku do osób posiadających:

      a) stopnie wojskowe szeregowych lub podoficerów - na pierwszy stopień oficerski (podporucznika),

      b) stopnie oficerskie - na wyższe stopnie oficerskie;

    2) w przypadkach, o których mowa w ust. 6 pkt 3, tylko jeden raz w ramach danego korpusu;

    3) w przypadkach, o których mowa w ust. 6 pkt 4, tylko w ramach danego korpusu, jeżeli od poprzedniego mianowania upłynęły co najmniej 3 lata;

    4) w przypadkach, o których mowa w ust. 6 pkt 5, jeżeli w posiadanym stopniu wojskowym pełnili okresową służbę wojskową lub odbyli odpowiednią liczbę dni ćwiczeń wojskowych;

    5) w przypadkach, o których mowa w ust. 6 pkt 6, jeżeli posiadają nadany przydział mobilizacyjny przez okres co najmniej roku lub byli zamustrowani na statku żeglugi morskiej przewidzianym na potrzeby mobilizacyjne i od poprzedniego mianowania upłynęły co najmniej 3 lata.

8. W szczególnie uzasadnionych przypadkach za zasługi, o których mowa w ust. 6 pkt 1 lub 2, może nastąpić pośmiertne mianowanie na wyższy stopień wojskowy. Mianowanie to może nastąpić tylko raz.

9. Warunkiem mianowania żołnierza na pierwszy stopień wojskowy w czasie pokoju w korpusie:

    1) podoficerów - jest posiadanie przez niego wykształcenia co najmniej na poziomie szkoły ponadpodstawowej, a w przypadku żołnierzy zawodowych wykształcenia co najmniej średniego lub średniego branżowego;

    2) oficerskim - jest posiadanie przez niego wykształcenia wyższego, a w przypadku żołnierzy zawodowych tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego.

10. Jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych, na stopień wojskowy podporucznika (podporucznika marynarki) może być mianowany, po odbyciu szkolenia wojskowego i zdaniu egzaminu na oficera, podoficer lub szeregowy o nieposzlakowanej opinii, który posiada co najmniej bardzo dobrą ocenę w ostatniej opinii służbowej.

11. Jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych, na stopień wojskowy kaprala (mata) może być mianowany, po zdaniu egzaminu na podoficera, szeregowy o nieposzlakowanej opinii, który posiada co najmniej bardzo dobrą ocenę w ostatniej opinii służbowej.

12. Żołnierze w czynnej służbie wojskowej mogą być mianowani w czasie pokoju na kolejny wyższy stopień wojskowy, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

    1) uzyskają pozytywne wyniki w szkoleniu wojskowym;

    2) otrzymali co najmniej bardzo dobrą ocenę w opinii służbowej;

    3) ukończyli kurs lub szkolenie wojskowe, jeżeli jest to wymagane dla stopnia wojskowego, na który mają być mianowani.

13. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, jeżeli została podwyższona gotowość obronna państwa bez ogłaszania mobilizacji lub stanu wojennego, na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów lub w korpusie oficerskim można mianować, jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych, żołnierzy zawodowych, o których mowa w art. 95 ust. 7, pomimo niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 9-12.

14. Mianowania na wyższy stopień wojskowy nie można dokonać wobec osób skazanych za przestępstwo popełnione z winy umyślnej, z wyjątkiem przypadku, gdy w czasie wojny żołnierz zasłużył się męstwem na polu walki.

15. W przypadku śmierci żołnierza w czynnej służbie wojskowej, mającej związek z tą służbą, za jego zasługi na rzecz obronności państwa, Minister Obrony Narodowej, a w przypadku pierwszego stopnia oficerskiego (podporucznika) oraz stopni oficerskich generałów i admirałów - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, może mianować pośmiertnie tego żołnierza na wyższy stopień wojskowy.

16. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, tryb mianowania na pierwszy stopień oficerski, stopnie oficerskie generałów i admirałów oraz stopień wojskowy Marszałka Polski, uwzględniając potrzeby Sił Zbrojnych i ceremoniał wojskowy.

17. Mianowanie żołnierza na kolejny wyższy stopień wojskowy może nastąpić po upływie 3 lat od dnia poprzedniego mianowania.

18. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, jeśli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych, żołnierz może być mianowany na kolejny wyższy stopień wojskowy przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 17, jednak nie krótszym niż 2 lata.

19. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki, tryb i sposób mianowania na stopnie wojskowe, na które mogą mianować Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej albo Minister Obrony Narodowej, oraz stopnie wojskowe, na które mogą mianować organy wojskowe, o których mowa w ust. 2 i ust. 5 pkt 3, uwzględniając w szczególności różne rodzaje czynnej służby wojskowej, przebieg służby wojskowej lub przeznaczenie żołnierza rezerwy na wypadek ogłoszenia mobilizacji i czas wojny, a także potrzeby Sił Zbrojnych w zakresie stanu osobowego.

Art. 141. Mianowanie na stopień wojskowy odpowiadający stopniowi etatowemu stanowiska służbowego kandydatów na sędziów sądów wojskowych spełniających wymagania określone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1754) albo stopniowi etatowemu stanowiska służbowego kandydatów na prokuratorów do spraw wojskowych spełniających wymagania określone w ustawie z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze następuje według zasad określonych dla mianowania żołnierzy zawodowych na stopień wojskowy podporucznika (podporucznika marynarki).

Art. 142. 1. Żołnierz traci stopień wojskowy w przypadku zrzeczenia się obywatelstwa polskiego. W przypadku ponownego uzyskania obywatelstwa polskiego osoba pozbawiona stopnia wojskowego odzyskuje stopień szeregowego, chyba że Minister Obrony Narodowej uzna za wskazane przywrócić jej utracony wyższy stopień wojskowy.

2. W przypadku uprawomocnienia się wyroku sądu orzekającego środek karny pozbawienia praw publicznych albo degradacji żołnierz traci posiadany stopień wojskowy, zachowując jednocześnie stopień wojskowy szeregowego (marynarza).

3. W przypadku uchylenia prawomocnego wyroku sądu, w którym został zastosowany środek karny pozbawienia praw publicznych albo degradacji, żołnierz odzyskuje wcześniej posiadany stopień wojskowy.

4. Żołnierzowi można przywrócić stopień wojskowy za szczególne osiągnięcia w pracy lub zasługi dla Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym w przypadku utraty stopnia wskutek zastosowania środka karnego pozbawienia praw publicznych nie może to nastąpić przed upływem czasu, na który został zastosowany ten środek karny.

5. Minister Obrony Narodowej orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, o przywróceniu stopnia wojskowego.

Rozdział 4

Zasadnicza służba wojskowa

Oddział 1

Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa

Art. 143. 1. Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa jest pełniona przez okres do 12 miesięcy.

2. W czasie pełnienia dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej realizuje się:

    1) szkolenie podstawowe w wymiarze do 28 dni zakończone przysięgą wojskową i wydaniem książeczki wojskowej;

    2) szkolenie specjalistyczne połączone z wykonywaniem obowiązków na stanowisku służbowym albo w trakcie kształcenia, o którym mowa w art. 95 ust. 4, w wymiarze do 11 miesięcy.

3. Przepisu ust. 2 pkt 1 nie stosuje się do osób, które złożyły już przysięgę wojskową.

Istniejące wersje czasowe art. 144
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 144. Czas trwania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej może być skrócony dla osób będących absolwentami szkół ponadpodstawowych:

    1) realizujących programy innowacyjne lub eksperymentalne przysposobienia obronnego lub edukacji w dziedzinie obronności państwa;

    2) pobierających i kończących naukę w oddziale przygotowania wojskowego;

    3) realizujących programy edukacyjne związane z obronnością państwa, nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej.

Art. 145. 1. W trakcie odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej można dokonać zmiany wyboru rodzaju czynnej służby wojskowej, wskazanego we wniosku, o którym mowa w art. 79, przy czym wniosek w tym zakresie jest rozpatrywany z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.

2. Wniosek w sprawie zmiany wyboru rodzaju czynnej służby wojskowej składa się do szefa wojskowego centrum rekrutacji za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której jest odbywana dobrowolna zasadnicza służba wojskowa.

Istniejące wersje czasowe art. 146
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 146. 1. Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa może zostać przerwana w każdym czasie:

    1) z uwagi na potrzeby Sił Zbrojnych;

    2) na wniosek osoby odbywającej służbę.

2. Osobę, która ukończyła wyłącznie szkolenie podstawowe, przenosi się na jej wniosek do aktywnej rezerwy albo terytorialnej służby wojskowej, a w przypadku braku takiego wniosku przenosi się ją do pasywnej rezerwy.

3. Osobę, która nie ukończyła szkolenia podstawowego, nie złożyła przysięgi wojskowej lub nie zrealizowała wymaganego programu kształcenia, o którym mowa w art. 95, albo nie złożyła wniosku, o którym mowa w art. 95 ust. 5, zwalnia się z dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej i przenosi do pasywnej rezerwy.

4. Osoba, która ukończyła wyłącznie szkolenie podstawowe i została przeniesiona do aktywnej rezerwy albo pasywnej rezerwy, może w terminie 3 lat od dnia jej przeniesienia do tej rezerwy złożyć wniosek o powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej w celu jej kontynuowania przez odbycie szkolenia, o którym mowa w art. 143 ust. 2 pkt 2. Wniosek uwzględnia się, mając na uwadze potrzeby Sił Zbrojnych.

5. Żołnierza, który odbył dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, przenosi się na jego wniosek do zawodowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej albo do aktywnej rezerwy, przy czym wniosek w tym zakresie jest rozpatrywany z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych. W przypadku braku takiego wniosku żołnierza przenosi się go do pasywnej rezerwy.

Istniejące wersje czasowe art. 147
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 147. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełnił dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, w przypadku gdy przebieg tej służby wskazywał na szczególne zaangażowanie tego żołnierza, powołuje go na stanowisko etatowe do zawodowej służby wojskowej, uwzględniając jego wniosek i potrzeby Sił Zbrojnych.

Art. 148. 1. Za równoznaczne z odbyciem dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej uznaje się:

    1) ukończenie pierwszego roku studiów wojskowych przez osobę, która przed rozpoczęciem kształcenia złożyła wniosek o powołanie do zawodowej służby wojskowej;

    2) ukończenie kursu oficerskiego przez absolwenta uczelni wyższej innej niż uczelnia wojskowa, który ukończył kierunek studiów zapewniający nabycie kwalifikacji szczególnie przydatnych w Siłach Zbrojnych oraz złożył wniosek o powołanie do zawodowej służby wojskowej.

2. W przypadku studentów:

    1) uczelni wyższej, którzy kontynuują kształcenie na uczelni wojskowej oraz złożyli wniosek o powołanie do zawodowej służby wojskowej, albo

    2) którzy w trakcie kształcenia na uczelni wojskowej złożyli wniosek o powołanie do zawodowej służby wojskowej

- za równoznaczne z odbyciem dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej uznaje się ukończenie roku studiów wojskowych, pod warunkiem odbycia szkolenia, o którym mowa w art. 143 ust. 2 pkt 1.

Art. 149. 1. Osoby, które odbyły dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, korzystają z pierwszeństwa w zatrudnieniu w urzędach administracji publicznej.

2. Okres odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej wlicza się do okresu odbywania służby wojskowej albo do okresu zatrudnienia w rozumieniu przepisów prawa pracy.

Art. 150. Osoba odbywająca dobrowolną zasadniczą służbę wojskową otrzymuje uposażenie w wysokości najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego, określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 437 ust. 4.

Art. 151. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) sposób powoływania do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej,

    2) czas trwania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej oraz czas trwania szkolenia podstawowego i szkolenia specjalistycznego,

    3) wymiar czasu, o który może zostać skrócony czas trwania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej dla osób będących absolwentami szkół ponadpodstawowych i ubiegających się o powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej,

    4) sposób odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej,

    5) sposób i tryb postępowania organów wojskowych w zakresie przyjmowania osób powołanych do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, wyznaczania, zmiany i zwalniania żołnierzy ze stanowisk służbowych, przenoszenia do innych jednostek wojskowych, delegowania i podróży służbowych

- uwzględniając potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych oraz konieczność zapewnienia efektywnego przebiegu tej służby.

Oddział 2

Obowiązkowa zasadnicza służba wojskowa

Art. 152. 1. Obowiązkowa zasadnicza służba wojskowa jest pełniona z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.

2. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Rady Ministrów, wprowadza, w drodze rozporządzenia, obowiązek pełnienia zasadniczej służby wojskowej, określając termin jej rozpoczęcia i zakończenia, z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.

Art. 153. 1. Czas trwania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej wynosi 9 miesięcy.

2. Służbę, o której mowa w ust. 1, odbywa się w jednym nieprzerwanym okresie.

3. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, ograniczać czas trwania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych i jeżeli nie zagraża to obronności lub bezpieczeństwu państwa.

4. W przypadkach gdy wymaga tego konieczność zapewnienia obrony lub bezpieczeństwa państwa, Rada Ministrów może przedłużyć, w drodze rozporządzenia, czas trwania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej o okres nieprzekraczający łącznie 6 miesięcy.

Art. 154. 1. Równoznaczne ze spełnianiem obowiązku odbycia zasadniczej służby wojskowej przez osoby podlegające obowiązkowi jej odbycia jest odbycie dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej albo pełnienie terytorialnej służby wojskowej przez okres co najmniej 3 lat albo pełnienie służby w aktywnej rezerwie przez okres co najmniej 4 lat.

2. W przypadku wprowadzenia obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej osoby pełniące dobrowolną zasadniczą służbę wojskową:

    1) które zdecydowały się na jej ukończenie, nie podlegają obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej;

    2) które przerwały pełnienie dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, podlegają obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej.

Art. 155. 1. Do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej kwalifikuje się osoby uznane za zdolne do tej służby, posiadające wykształcenie co najmniej podstawowe, z wyłączeniem wykształcenia uzyskanego w szkole specjalnej, oraz które nie ukończyły 35 roku życia.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, szef wojskowego centrum rekrutacji przeznacza i powołuje do służby, uwzględniając potrzeby Sił Zbrojnych, orzeczenie właściwej komisji lekarskiej oraz stosownie do potrzeb orzeczenie psychologiczne i kwalifikacje zawodowe.

3. Do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej powołuje się również osoby uznane za zdolne do służby wojskowej, które ukończyły 18 rok życia i zgłosiły się ochotniczo do tej służby.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1, powołuje się do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej w miarę możliwości w jednostce wojskowej mającej siedzibę w pobliżu ich miejsca pobytu stałego albo pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące.

5. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeznaczania osób, o których mowa w ust. 1, do służby, wymogi dotyczące kierowania tych osób do poszczególnych rodzajów Sił Zbrojnych i rodzajów wojsk oraz kryteria ich kierowania na poszczególne stanowiska i funkcje wojskowe, z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.

Art. 156. 1. Osoby podlegające powołaniu, w tym również w trybie ochotniczym, do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, po upływie okresu trwania obowiązku jej odbywania, szef wojskowego centrum rekrutacji przenosi do pasywnej rezerwy.

2. W przypadku osób, o których mowa w ust. 1, ich przeniesienie do pasywnej rezerwy następuje z dniem następującym po dniu upływu okresu trwania obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej, a w przypadku osób podlegających poza tym okresem kwalifikacji wojskowej - z dniem, w którym orzeczenie o ich zdolności do służby wojskowej stało się ostateczne.

3. Przeniesienie do pasywnej rezerwy osób, o których mowa w ust. 1, następuje z urzędu i nie wymaga zgody lub udziału osoby przenoszonej do rezerwy.

Art. 157. Nie powołuje się do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej:

    1) obywateli polskich, którzy stale zamieszkują za granicą przez okres co najmniej 2 lat i którzy nie posiadają miejsca pobytu stałego albo czasowego trwającego ponad 3 miesiące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

    2) osób, które pełnią służbę w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Policji, Straży Granicznej, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Służbie Ochrony Państwa, Służbie Więziennej, Straży Marszałkowskiej, Służbie Celno-Skarbowej lub Państwowej Straży Pożarnej;

    3) żołnierzy OT, żołnierzy pełniących dobrowolną zasadniczą służbę wojskową albo żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową.

Art. 158. 1. Obowiązek pełnienia zasadniczej służby wojskowej odracza się na wniosek osoby podlegającej temu obowiązkowi w przypadku:

    1) wyboru na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, lub senatora - od dnia ogłoszenia wyników wyboru do dnia wygaśnięcia mandatu;

    2) kandydowania do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej lub Parlamentu Europejskiego - do dnia ogłoszenia wyników wyborów;

    3) udokumentowanej konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny wspólnie zamieszkującym, który nie ukończył 16 roku życia lub został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji albo który ukończył 75 rok życia, jeżeli nie ma innego pełnoletniego członka rodziny bliższego lub równego stopniem pokrewieństwa obowiązanego do sprawowania tej opieki, albo ze względu na obowiązek sprawowania opieki wynikający z prawomocnego orzeczenia sądu - na czas sprawowania tej opieki;

    4) pobierania nauki w szkole ponadpodstawowej - na czas pobierania tej nauki;

    5) pobierania nauki w szkole wyższej, jeżeli jest ona studentem - na czas pobierania tej nauki;

    6) pobierania nauki w wyższych seminariach duchownych lub innych szkołach duchownych kościołów i związków wyznaniowych mających osobowość prawną oraz zakonach - na czas pobierania tej nauki;

    7) wystąpienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych, w szczególności związanych z zaistnieniem trudnej sytuacji osobistej lub rodzinnej, które nie upoważniają do udzielenia odroczenia z tytułu sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny albo z powodu konieczności załatwienia spraw związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolnego albo innej działalności gospodarczej - do czasu ich ustania.

2. Osoba podlegająca obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej, której udzielono odroczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 4-6, po zakończeniu roku szkolnego albo akademickiego, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia kolejnego roku szkolnego albo akademickiego, przedkłada szefowi wojskowego centrum rekrutacji właściwemu ze względu na miejsce pobytu stałego albo pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące zaświadczenie o ukończeniu poprzedniego i rozpoczęciu nowego roku szkolnego albo akademickiego.

3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania odroczeń obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej oraz zakres dokumentacji dołączanej do wniosku o udzielenie odroczenia, uwzględniając wymóg, że odroczenia udziela się osobie podlegającej obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej na jej udokumentowany wniosek, oraz mając na względzie potrzebę ujednolicenia sposobu postępowania w tych sprawach.

Art. 159. 1. Po upływie terminu odroczenia osobę powołuje się do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, chyba że zachodzą przesłanki dalszego odroczenia.

2. Osobę, wobec której odroczono obowiązek odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, przenosi się do pasywnej rezerwy, jeżeli do dnia ukończenia przez nią 35 roku życia nie została powołana do odbycia tej służby.

Art. 160. 1. Osoba powołana do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej jest obowiązana stawić się do tej służby w określonym terminie i miejscu.

2. W przypadku niestawienia się osoby powołanej do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej bez uzasadnionej przyczyny starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) właściwy ze względu na jej miejsce pobytu stałego albo pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące, na wniosek szefa wojskowego centrum rekrutacji, zarządza przymusowe doprowadzenie powołanego przez Policję do wskazanej jednostki wojskowej, w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Żołnierzom, po złożeniu przysięgi wojskowej, dowódca jednostki wojskowej wydaje książeczkę wojskową.

Art. 161. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób odbywania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, sposób i tryb postępowania organów wojskowych w zakresie przyjmowania osób powołanych do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, wyznaczania, zmiany i zwalniania żołnierzy ze stanowisk służbowych, przenoszenia do innych jednostek wojskowych, delegowania i podróży służbowych, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia sprawności i efektywności odbywania tej służby.

Art. 162. Do czasu trwania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej nie zalicza się okresu samowolnego opuszczenia jednostki wojskowej, w której żołnierz odbywa służbę, lub wyznaczonego miejsca przebywania albo okresu samowolnego pozostawania poza nimi. Jednakże okres ten można zaliczyć do czasu trwania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, jeżeli w późniejszym okresie żołnierz wyróżnił się wzorową służbą.

Art. 163. 1. Żołnierza odbywającego obowiązkową zasadniczą służbę wojskową dowódca jednostki wojskowej zwalnia z tej służby przed upływem okresu jej trwania w przypadku:

    1) uznania go ze względu na stan zdrowia za czasowo niezdolnego do służby wojskowej lub niezdolnego do służby wojskowej w czasie pokoju albo za trwale i całkowicie niezdolnego do służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;

    2) konieczności sprawowania przez niego bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny; przepis art. 158 ust. 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio;

    3) wybrania go na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, lub senatora;

    4) zarządzenia w stosunku do niego wykonania kary pozbawienia wolności, w tym również kary zastępczej.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3 i 4, szef wojskowego centrum rekrutacji z urzędu udziela żołnierzom zwolnionym z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem odroczenia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, do czasu ustania przyczyny zwolnienia.

3. Po ustaniu przyczyn zwolnienia z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, określonych w ust. 1, szef wojskowego centrum rekrutacji powołuje żołnierza do odbycia pozostałego okresu tej służby, jeżeli nie zachodzą okoliczności uzasadniające udzielenie dalszego odroczenia.

4. Żołnierz - kobieta odbywający obowiązkową zasadniczą służbę wojskową i zwolniony z tej służby z powodu uznania go za czasowo niezdolnego do służby wojskowej ze względu na ciążę nie podlega powołaniu do odbycia pozostałego okresu tej służby. Z dniem zwolnienia ze służby dowódca jednostki wojskowej przenosi tego żołnierza do pasywnej rezerwy.

5. Żołnierza, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, niepowołanego do odbycia pozostałego okresu obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej z powodu odroczenia tej służby, szef wojskowego centrum rekrutacji przenosi do pasywnej rezerwy z dniem ukończenia przez niego 35. roku życia.

6. Przeniesienie do pasywnej rezerwy żołnierza zwolnionego z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, w przypadku uznania tego żołnierza za niezdolnego do służby wojskowej w czasie pokoju, należy do dowódcy jednostki wojskowej i następuje z dniem jego zwolnienia z tej służby.

7. Minister Obrony Narodowej może, na udokumentowany wniosek żołnierza, uzasadniony szczególnie ważnymi względami osobistymi lub rodzinnymi, złożony drogą służbową, wydać decyzję administracyjną zwalniającą go z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem i przenieść go do pasywnej rezerwy, jeżeli nie stoją temu na przeszkodzie potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych.

Art. 164. Żołnierza, który odbył obowiązkową zasadniczą służbę wojskową, dowódca jednostki wojskowej przenosi do pasywnej rezerwy, chyba że złoży on wniosek o powołanie do zawodowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej albo przeniesienie do aktywnej rezerwy. Wniosek w tej sprawie rozpatruje się z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.

Art. 165. 1. Orzekanie w sprawach udzielania osobom podlegającym obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej odroczeń tej służby należy do szefów wojskowych centrów rekrutacji i następuje w drodze decyzji administracyjnej.

2. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobie podlegającej obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej odwołanie do Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji w terminie 14 dni od dnia doręczenia tej decyzji. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje powołania do zasadniczej służby wojskowej osoby podlegającej obowiązkowi odbycia tej służby.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, może być zmieniona przez Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa.

4. Osoba podlegająca obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej korzystająca z odroczenia zasadniczej służby wojskowej jest obowiązana stawić się przed szefem wojskowego centrum rekrutacji niezwłocznie po upływie okresu odroczenia.

5. Z dniem zakończenia obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej wygasają decyzje o udzieleniu osobom podlegającym obowiązkowi odbywania zasadniczej służby wojskowej odroczenia tej służby.

6. Przeniesienie do rezerwy w przypadku, o którym mowa w art. 159 ust. 2, następuje z urzędu i nie wymaga zgody lub udziału tych osób.

7. Osoby podlegające obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej i niepowołane do odbycia tej służby przenosi do pasywnej rezerwy szef wojskowego centrum rekrutacji.

8. Minister Obrony Narodowej może określić, w drodze rozporządzenia, grupę lub grupy osób podlegających przeniesieniu do pasywnej rezerwy przed upływem okresu, w którym podlegają powołaniu do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, oraz termin tego przeniesienia, uwzględniając potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych.

Art. 166. 1. Żołnierze mogą być zwolnieni z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przedterminowo z pozostawieniem w dyspozycji dowódcy jednostki wojskowej.

2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić z przyczyn służbowych uzasadniających natychmiastowe dokonanie zmiany stanu ewidencyjnego żołnierzy odbywających czynną służbę wojskową w jednostce wojskowej.

3. Zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje dowódca jednostki wojskowej za zgodą lub na polecenie Ministra Obrony Narodowej.

4. Żołnierzom, o których mowa w ust. 1, w okresie pozostawania w dyspozycji dowódcy jednostki wojskowej nie przysługują świadczenia z tytułu odbywania czynnej służby wojskowej określone w niniejszej ustawie.

5. Przeniesienie do pasywnej rezerwy żołnierzy zwolnionych z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przedterminowo należy do szefa wojskowego centrum rekrutacji i następuje z upływem czasu trwania tej służby, liczonego od dnia rozpoczęcia jej odbywania.

6. Przed przeniesieniem do pasywnej rezerwy żołnierze zwolnieni z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przedterminowo mogą być w każdym czasie wezwani przez dowódcę jednostki wojskowej do dalszego jej odbywania. Wezwanie do odbycia pozostałego okresu tej służby doręcza się żołnierzowi na piśmie co najmniej na 3 dni przed dniem stawienia się do tej służby.

Art. 167. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) tryb postępowania w zakresie zwalniania żołnierzy z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem, a także przenoszenia do pasywnej rezerwy tych żołnierzy, terminy, w których następuje zwolnienie ze służby i przeniesienie do rezerwy, czynności podlegające wykonaniu przez poszczególne organy wojskowe, uwzględniając zróżnicowanie postępowania w zależności od podstaw zwolnienia oraz niezbędny okres konieczny do rozliczenia się żołnierza z jednostką wojskową;

    2) przypadki i sposób postępowania w zakresie wzywania żołnierzy zwolnionych przedterminowo z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej do odbycia pozostałego okresu tej służby, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawnego postępowania w tych sprawach.

Art. 168. 1. Osoby podlegające obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej, które zostały duchownymi lub członkami zakonów (po profesji wieczystej), przenosi się do pasywnej rezerwy.

2. Przepisu ust. 1 oraz innych przepisów ustawy dotyczących duchownych lub członków zakonów nie stosuje się do:

    1) duchownych wybieranych na określoną kadencję;

    2) duchownych lub członków zakonów kościołów i innych związków wyznaniowych nieposiadających osobowości prawnej.

Art. 169. 1. Żołnierzom odbywającym obowiązkową zasadniczą służbę wojskową przysługuje uposażenie w wysokości 50% najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego, na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 437 ust. 4, jednakże w wysokości nie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

2. Do uposażenia, o którym mowa w ust. 1, mogą być przyznane dodatek za sprawowaną funkcję i dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej.

3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, wysokość dodatków, o których mowa w ust. 2, sposób i tryb ich przyznawania, uwzględniając rodzaj sprawowanej funkcji oraz szczególne właściwości lub warunki służby.

Rozdział 5

Terytorialna służba wojskowa

Art. 170. 1. Terytorialną służbę wojskową mogą pełnić, na ich wniosek, osoby posiadające uregulowany stosunek do służby wojskowej, a także inne osoby niepodlegające obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej.

2. Czas trwania terytorialnej służby wojskowej wynosi od roku do 6 lat.

3. Czas trwania terytorialnej służby wojskowej może zostać przedłużony na kolejny okres, na wniosek lub za zgodą żołnierza OT, przez dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, w trakcie pełnienia tej służby.

4. Terytorialną służbę wojskową pełni się w jednostkach wojskowych i związkach organizacyjnych Wojsk Obrony Terytorialnej oraz w Dowództwie Wojsk Obrony Terytorialnej.

5. Żołnierz OT może wykonywać zadania służbowe na terytorium całego kraju niezależnie od siedziby jednostki wojskowej, w której pełni służbę.

Art. 171. 1. Terytorialna służba wojskowa może być pełniona dyspozycyjnie albo rotacyjnie.

2. Terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni rotacyjnie w jednostce wojskowej albo innym miejscu określonym przez dowódcę jednostki wojskowej w określonych przez dowódcę jednostki wojskowej dniach służby, co najmniej raz w miesiącu przez okres 2 dni w czasie wolnym od pracy. W pozostałe dni żołnierz OT pełni służbę dyspozycyjnie.

3. Terytorialną służbę wojskową żołnierz OT może pełnić rotacyjnie również w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, po uzgodnieniu z tym żołnierzem lub na jego wniosek.

4. Terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni dyspozycyjnie poza jednostką wojskową, pozostając w gotowości do stawienia się do służby pełnionej rotacyjnie w terminie i miejscu wskazanych przez dowódcę jednostki wojskowej.

Art. 172. 1. Stosunek służbowy terytorialnej służby wojskowej powstaje w drodze powołania na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do tej służby.

2. W powołaniu wskazuje się miejsce i okres pełnienia terytorialnej służby wojskowej oraz stanowisko służbowe występujące w etacie jednostki wojskowej przeznaczone dla żołnierza OT.

3. Pierwszeństwo w powołaniu do terytorialnej służby wojskowej przysługuje:

    1) osobom posiadającym pobyt stały lub pobyt czasowy powyżej 3 miesięcy na obszarze dyslokacji miejsca pełnienia tej służby;

    2) byłym żołnierzom zawodowym;

    3) członkom organizacji proobronnych;

    4) członkom organizacji harcerskich, które podpisały porozumienie o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej lub dowódcami jednostek wojskowych, posiadającym rekomendacje władz tych organizacji;

    5) absolwentom szkół realizujących programy innowacyjne lub eksperymentalne przysposobienia obronnego lub edukacji w dziedzinie obronności państwa;

    6) absolwentom szkół ponadpodstawowych pobierającym naukę w oddziałach przygotowania wojskowego;

    7) absolwentom szkół ponadpodstawowych realizujących programy edukacyjne związane z obronnością państwa, nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej.

4. W przypadku osób, które wcześniej nie pełniły czynnej służby wojskowej i nie złożyły przysięgi wojskowej, powołanie może nastąpić wyłącznie na stanowisko służbowe w korpusie szeregowych.

5. Żołnierz OT ma obowiązek zawiadomić niezwłocznie swojego pracodawcę o fakcie powołania do terytorialnej służby wojskowej.

Art. 173. 1. Żołnierze OT, którzy wcześniej nie pełnili czynnej służby wojskowej i nie złożyli przysięgi wojskowej, w pierwszym okresie pełnią terytorialną służbę wojskową rotacyjnie nieprzerwanie przez okres 16 dni, w ramach którego odbywają szkolenie podstawowe i składają przysięgę wojskową.

2. Żołnierzom OT, po złożeniu przysięgi wojskowej, dowódca jednostki wojskowej wydaje książeczkę wojskową.

3. W uzasadnionych przypadkach szkolenie podstawowe można odbyć w kilku okresach w ciągu 4 miesięcy w czasie wolnym od pracy.

4. W powołaniu do terytorialnej służby wojskowej żołnierzy, o których mowa w art. 171 ust. 4, określa się miejsce stawienia się na szkolenie podstawowe. Po zakończeniu szkolenia żołnierza OT kieruje się do jednostki wojskowej w celu pełnienia dalszej służby i objęcia stanowiska służbowego.

Istniejące wersje czasowe art. 174
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 174. Żołnierz OT może być powołany do zawodowej służby wojskowej, jeżeli pełnił terytorialną służbę wojskową przez okres co najmniej 2 lat i uzyskał pozytywną opinię służbową.

Art. 175. 1. Żołnierze OT mogą być wezwani do stawienia się w trybie natychmiastowego stawiennictwa do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w celu:

    1) sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej i bojowej jednostek wojskowych;

    2) udziału jednostek wojskowych w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków, działaniach antyterrorystycznych i z zakresu ochrony mienia, akcjach poszukiwawczych oraz ratowania lub ochrony zdrowia i życia ludzkiego, oczyszczaniu terenów z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego oraz ich unieszkodliwianiu, a także w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego;

    3) przeciwdziałania zagrożeniu bezpieczeństwa państwa, jeżeli jest to niezbędne do wykonywania zadań Sił Zbrojnych w tym zakresie.

2. Wezwanie, o którym mowa w ust. 1, może być przekazane w środkach masowego przekazu oraz za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

3. Żołnierz OT wezwany do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa jest obowiązany stawić się do tej służby w określonym terminie i miejscu.

Art. 176. 1. W trakcie pełnienia terytorialnej służby wojskowej przez żołnierza OT dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, może kierować żołnierza OT, na jego wniosek lub za jego zgodą, na kurs, w tym kurs podoficerski lub oficerski, lub szkolenie specjalistyczne, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych i jednostki wojskowej.

2. Żołnierzom OT pełniącym terytorialną służbę wojskową rotacyjnie przysługują bezpłatne badania lekarskie związane z uzyskaniem uprawnień do wykonywania zadań lub zawodów na potrzeby Sił Zbrojnych, wymagających szczególnych kwalifikacji zdrowotnych, na podstawie przepisów odrębnych.

3. Koszty badań lekarskich finansowane są z części budżetu państwa, której dysponentem jest Minister Obrony Narodowej, w formie zwrotu opłaty uiszczonej przez żołnierza. Przepisy art. 323 ust. 3-5 i 8-10 stosuje się odpowiednio.

Art. 177. 1. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierze OT pełnią terytorialną służbę wojskową, ustala - w formie zbiorowego wykazu dla jednostki wojskowej - dni, w których w danym roku kalendarzowym służba jest pełniona rotacyjnie. Dni, w których służba jest pełniona rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa, są uwzględniane w wykazie po zakończeniu pełnienia tej służby, w formie załącznika do wykazu.

2. Wykaz sporządza się nie później niż na 30 dni przed upływem roku kalendarzowego poprzedzającego rok kalendarzowy, w którym terytorialna służba wojskowa będzie pełniona rotacyjnie, i zapoznaje się z nim żołnierzy OT za pisemnym potwierdzeniem, a wyciąg z wykazu przesyła się właściwemu szefowi wojskowego centrum rekrutacji.

3. Ustalenie dni, w których służba jest pełniona rotacyjnie, w pierwszym roku kalendarzowym pełnienia przez żołnierza OT terytorialnej służby wojskowej może nastąpić w dowolnym okresie tego roku w formie załącznika do wykazu.

4. Wykaz może być zmieniany na uzasadniony wniosek żołnierza OT albo za jego zgodą, z wyjątkiem przypadku pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

5. Żołnierz OT po zapoznaniu się z wykazem zawiadamia niezwłocznie swojego pracodawcę o dniach, w których będzie pełnił terytorialną służbę wojskową rotacyjnie, oraz o zmianach tych terminów, a także zawiadamia pracodawcę o wezwaniu go do pełnienia tej służby w innych dniach, z wyjątkiem przypadku pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

6. W przypadku wezwania żołnierza OT do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa dowódca jednostki wojskowej, do której żołnierz został wezwany, niezwłocznie po jego stawieniu się do służby zawiadamia o tym fakcie pracodawcę tego żołnierza.

7. Przed rozpoczęciem kolejnego okresu szkoleniowego, jednak nie później niż na 6 miesięcy przed przewidywanym terminem skierowania na kurs lub szkolenie specjalistyczne prowadzone w ramach terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, informuje go o możliwości skierowania na ten kurs lub szkolenie.

Art. 178. 1. W czasie pełnienia terytorialnej służby wojskowej dyspozycyjnie żołnierz OT jest obowiązany kształcić się i doskonalić, w tym podnosić sprawność fizyczną w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań na stanowisku służbowym, a także utrzymywać stały kontakt z jednostką wojskową.

2. W czasie terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie żołnierz OT może przebywać w jednostce wojskowej za zgodą dowódcy tej jednostki. Czas ten nie zalicza się do czasu trwania terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie.

Art. 179. Na wniosek żołnierza OT dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, wydaje mu zaświadczenie o okresie pełnienia terytorialnej służby wojskowej, wskazując w nim okres i liczbę dni, w których pełnił tę służbę rotacyjnie.

Art. 180. 1. W ramach pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie żołnierz OT jest szkolony w specjalności wojskowej odpowiadającej stanowisku służbowemu, na które został wyznaczony lub jest planowany do wyznaczenia, oraz funkcji, która została mu powierzona.

2. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, może być prowadzone w uczelniach wojskowych, szkołach podoficerskich, centrach szkolenia i ośrodkach szkolenia oraz jednostkach wojskowych, a zajęcia objęte programem tego szkolenia można organizować i prowadzić, stosownie do potrzeb, rodzaju i celu tych zajęć oraz warunków szkoleniowych, również poza tymi jednostkami.

Art. 181. 1. Żołnierz OT pełniący terytorialną służbę wojskową rotacyjnie może być czasowo delegowany, na podstawie rozkazu dowódcy jednostki wojskowej, w której pełni służbę, do wykonywania zadań w innej jednostce wojskowej.

2. Okres delegowania nie może przekraczać jednorazowo 30 dni, a w przypadku wyrażenia zgody przez żołnierza OT - 3 miesięcy.

Art. 182. 1. Żołnierz OT pełniący terytorialną służbę wojskową rotacyjnie może być skierowany w podróż służbową.

2. W krajową podróż służbową żołnierza OT kieruje dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę.

3. W zagraniczną podróż służbową żołnierza OT, za jego zgodą i na wniosek dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, kieruje dowódca brygady lub Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej.

4. Żołnierzowi OT, który odbył podróż służbową w godzinach nocnych, przysługuje bezpośrednio po zakończeniu podróży co najmniej 6 godzin odpoczynku.

Art. 183. 1. Żołnierz OT może być przeniesiony, z urzędu lub na swój wniosek, do innej jednostki wojskowej Wojsk Obrony Terytorialnej.

2. Przeniesienie żołnierza OT do innej jednostki wojskowej może nastąpić z urzędu, w szczególności:

    1) ze względów szkoleniowych;

    2) w celu uzupełnienia potrzeb etatowych innych jednostek wojskowych;

    3) w przypadku rozformowania jednostki wojskowej;

    4) w przypadku zmniejszenia stanu etatowego jednostki wojskowej.

Art. 184. Przepisy art. 340, w zakresie informowania przez żołnierza zawodowego dowódcy jednostki wojskowej o zamiarze wyjazdu i pobytu za granicą w celach niezwiązanych z zawodową służbą wojskową, stosuje się odpowiednio do żołnierzy OT.

Rozdział 6

Zawodowa służba wojskowa

Oddział 1

Powoływanie do zawodowej służby wojskowej

Art. 185. 1. Powołanie do zawodowej służby wojskowej może nastąpić, jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych.

2. Powołanie do zawodowej służby wojskowej następuje na czas nieokreślony.

3. Stosunek służbowy żołnierza zawodowego powstaje w drodze powołania na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do tej służby.

4. Termin rozpoczęcia pełnienia zawodowej służby wojskowej oraz stanowisko służbowe, na jakim będzie pełniona ta służba, określa rozkaz personalny.

Art. 186. 1. Rozkazy personalne o powołaniu do zawodowej służby wojskowej wydają, w odniesieniu do stanowisk służbowych:

    1) o stopniach etatowych pułkownika (komandora) i generałów (admirałów) - Minister Obrony Narodowej;

    2) w korpusie oficerów, o stopniach etatowych niewymienionych w pkt 1, oraz w korpusach podoficerów i szeregowych w jednostkach wojskowych niewymienionych w pkt 3 i 4 - kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr;

    3) w korpusach podoficerów i szeregowych - Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych, dowódcy wojsk, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej i Dowódca Garnizonu Warszawa, oraz Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych w podległych jednostkach wojskowych;

    4) w korpusie szeregowych - dowódca jednostki wojskowej zajmujący stanowisko służbowe zaszeregowane do stopnia etatowego co najmniej pułkownika (komandora), w podległych jednostkach wojskowych.

2. Rozkazy personalne o powołaniu do zawodowej służby wojskowej w stosunku do osób w czasie kształcenia, a także do poprzedzającej go dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej wydaje odpowiednio:

    1) na uczelni wojskowej - kierownik komórki organizacyjnej Ministerstwa Obrony Narodowej właściwej do spraw kadr;

    2) w szkole podoficerskiej albo w centrum szkolenia lub ośrodku szkolenia - dowódca rodzaju Sił Zbrojnych, pod który podlega szkoła, centrum lub ośrodek.

Art. 187. 1. Do zawodowej służby wojskowej można powołać:

    1) w korpusie oficerów osobę, która spełnia łącznie następujące warunki:

      a) posiada tytuł zawodowy co najmniej magistra lub równorzędny,

      b) posiada stopień wojskowy równy lub bezpośrednio niższy od stopnia etatowego stanowiska służbowego, na jakie ma być wyznaczona;

    2) w korpusie podoficerów osobę, która spełnia łącznie następujące warunki:

      a) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe,

      b) posiada stopień wojskowy równy lub bezpośrednio niższy od stopnia wojskowego stanowiska etatowego, do którego ma być zaszeregowana po powołaniu do zawodowej służby wojskowej;

    3) w korpusie szeregowych osobę, która spełnia łącznie następujące warunki:

      a) posiada co najmniej wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe,

      b) posiada przygotowanie zawodowe lub kwalifikacje albo umiejętności przydatne w korpusie osobowym, w jakim ma pełnić zawodową służbę wojskową,

      c) odbyła co najmniej szkolenie podstawowe, o którym mowa w art. 143 ust. 2 pkt 1, o ile nie pełniła wcześniej czynnej służby wojskowej.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do powołania do zawodowej służby wojskowej, o której mowa w art. 95 ust. 5 i 6.

3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób powoływania do zawodowej służby wojskowej, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności procesu powoływania i ustalania przydatności do zawodowej służby wojskowej osób ubiegających się o powołanie do tej służby oraz mając na uwadze kategorie tych osób, w tym żołnierzy pełniących różne rodzaje służby wojskowej.

Art. 188. Powołanie do zawodowej służby wojskowej sędziów w sądach wojskowych reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych.

Art. 189. 1. Pracownik powołany do zawodowej służby wojskowej zachowuje prawo do ostatnio pobieranego wynagrodzenia od pracodawcy do końca miesiąca kalendarzowego, w którym jest obowiązany stawić się do pełnienia tej służby.

2. Stosunek pracy z pracownikiem powołanym do zawodowej służby wojskowej wygasa z dniem stawienia się do tej służby.

Oddział 2

Pełnienie zawodowej służby wojskowej

Art. 190. 1. Zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia zawodowej służby wojskowej ustala wojskowa komisja lekarska właściwa ze względu na miejsce stacjonowania jednostki wojskowej lub pododdziału jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę, a w przypadku określania zdolności do służby w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych oraz rodzajach wojsk właściwa rzeczowo wojskowa komisja lekarska.

2. Żołnierzy zawodowych kieruje się do wojskowej komisji lekarskiej z urzędu:

    1) gdy nie wykonują zadań służbowych z powodu choroby trwającej nieprzerwanie przez co najmniej 3 miesiące;

    2) jeżeli w ich stanie zdrowia nastąpiło pogorszenie uniemożliwiające lub utrudniające wykonywanie zadań służbowych;

    3) gdy ulegli wypadkom pozostającym w związku z pełnieniem zawodowej służby wojskowej lub u których została stwierdzona choroba powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej;

    4) w celu przeprowadzenia okresowych lub okolicznościowych badań lekarskich - jeżeli zostali zaliczeni do określonych grup osobowych;

    5) przed skierowaniem lub wyznaczeniem do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa oraz po powrocie do kraju z wyjątkiem kierowania lub wyznaczania żołnierzy do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa z przeznaczeniem realizacji zadań na terenie kontynentu europejskiego oraz Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego spoza tego kontynentu;

    6) jeżeli orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej jest niezbędne w postępowaniu karnym lub w sprawach o wykroczenia.

3. Przepisu ust. 2 pkt 1 nie stosuje się do żołnierzy - kobiet w ciąży.

4. Do wojskowej komisji lekarskiej można skierować z urzędu żołnierza zawodowego również w innych niż wymienione w ust. 2 przypadkach uzasadnionych potrzebami Sił Zbrojnych, w tym w szczególności:

    1) przed wyznaczeniem na stanowisko służbowe;

    2) w związku z przeniesieniem do innego korpusu osobowego albo innej grupy osobowej;

    3) przed zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej z przyczyn innych niż ze względu na stan zdrowia;

    4) gdy nie przystąpił w nakazanym terminie do sprawdzianu sprawności fizycznej lub gdy otrzymał ze sprawdzianu sprawności fizycznej ocenę niedostateczną;

    5) w celu sprawdzenia prawidłowości orzekania o jego czasowej niezdolności do służby z powodu choroby lub prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego.

5. Żołnierza kieruje się również do wojskowej komisji lekarskiej na jego wniosek.

6. Do wojskowej komisji lekarskiej kierują:

    1) dowódca jednostki wojskowej - w przypadkach wymienionych w ust. 2 pkt 1-4, ust. 4 pkt 3-5 oraz ust. 5, a także, po uzgodnieniu z organem właściwym do wyznaczenia żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe, w przypadkach wymienionych w ust. 2 pkt 5 oraz w ust. 4 pkt 1 i 2;

    2) sąd, prokurator, komendant jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej oraz inny organ, przed którym toczy się postępowanie w sprawach o przestępstwo lub wykroczenie - w przypadku wymienionym w ust. 2 pkt 6;

    3) Minister Obrony Narodowej - we wszystkich przypadkach.

7. Żołnierz zawodowy jest obowiązany poddać się badaniom zleconym przez wojskową komisję lekarską, w tym również badaniom specjalistycznym, psychologicznym i dodatkowym.

8. W przypadku gdy przeprowadzone badania i zgromadzona dokumentacja nie pozwalają na wydanie orzeczenia, żołnierz zawodowy może zostać skierowany na obserwację w podmiocie leczniczym, jeżeli wyraża na to zgodę.

9. W przypadku odmowy żołnierza zawodowego poddania się obserwacji w podmiocie leczniczym wojskowa komisja lekarska może wydać orzeczenie na podstawie posiadanych dokumentów i oceny stanu zdrowia żołnierza zawodowego.

10. Ustala się następujące kategorie zdolności fizycznej i psychicznej do zawodowej służby wojskowej:

    1) kategoria Z - zdolny do zawodowej służby wojskowej, co oznacza zdolność do pełnienia zawodowej służby wojskowej, a także zdolność do pełnienia dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej w okresie kształcenia, o którym mowa w art. 95 ust. 4;

    2) kategoria Z/O - zdolny do zawodowej służby wojskowej z ograniczeniami, co oznacza ograniczoną zdolność do dalszego pełnienia zawodowej służby wojskowej w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych i rodzajach wojsk oraz na określonych stanowiskach służbowych;

    3) kategoria N - trwale lub czasowo niezdolny do zawodowej służby wojskowej oraz niezdolny do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego.

11. Do orzekania przez wojskowe komisje lekarskie w stosunku do żołnierzy zawodowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 61, art. 84 i art. 88 oraz przepisy wydane na podstawie art. 87 ust. 3.

12. Orzekając o zaliczeniu żołnierza zawodowego do kategorii Z/O, właściwe wojskowe komisje lekarskie uwzględniają zdolność do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowisku służbowym wskazanym przez organ właściwy do wyznaczania na to stanowisko. Stanowisko służbowe wskazuje się w uzgodnieniu z żołnierzem zawodowym.

Art. 191. Żołnierz zawodowy pełni zawodową służbę wojskową:

    1) na stanowisku służbowym;

    2) w uczelni wojskowej, szkole podoficerskiej, centrum szkolenia, ośrodku szkolenia, w których pobiera naukę;

    3) w dyspozycji.

Istniejące wersje czasowe art. 192
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 192. 1. Żołnierza zawodowego wyznacza się na stanowisko służbowe, w drodze decyzji, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, w zależności od wymogów i kwalifikacji określonych w Karcie Opisu Stanowiska Służbowego, posiadanej oceny w opinii służbowej oraz modelu przebiegu służby.

2. Modele przebiegu służby mogą być opracowane również dla poszczególnych korpusów osobowych (grup osobowych) przez osoby, wskazane przez Ministra Obrony Narodowej, posiadające kwalifikacje właściwe dla danego korpusu osobowego (grupy osobowej).

3. Minimalne wymagania w zakresie wykształcenia w zawodowej służbie wojskowej, niezbędne do wyznaczenia na pierwsze stanowisko służbowe w poszczególnych korpusach, są następujące w stosunku do:

    1) szeregowych - posiadanie wykształcenia podstawowego, gimnazjalnego, zasadniczego zawodowego lub zasadniczego branżowego;

    2) podoficerów - posiadanie wykształcenia średniego lub średniego branżowego;

    3) oficerów - posiadanie tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego.

4. Wyznaczenie na kolejne stanowisko służbowe żołnierza zawodowego jest uzależnione od ukończenia kursu, szkolenia, stażu lub specjalizacji, w zależności od wymaganych kwalifikacji, a także w odniesieniu do oficerów:

    1) od stopnia etatowego majora (komandora podporucznika) - ukończenie studiów podyplomowych na uczelni wojskowej lub posiadanie stopnia naukowego doktora;

    2) od stopnia etatowego generała brygady (kontradmirała) - ukończenie podyplomowych studiów polityki obronnej.

5. Do celów określonych w ust. 4 na równi ze świadectwem lub dyplomem uczelni wojskowej są traktowane świadectwa lub dyplomy zagranicznych oraz krajowych szkół i uczelni.

6. Przepisu ust. 4 nie stosuje się przy wyznaczaniu żołnierzy zawodowych na stanowiska służbowe, których zajmowanie jest uzależnione od posiadania kwalifikacji lub spełnienia wymagań określonych w innych ustawach, które warunkują możliwość wykonywania niektórych zawodów, a także na stanowiska na uczelniach wojskowych oraz w instytutach badawczych.

Art. 193. 1. Żołnierza zawodowego wyznacza się na stanowisko służbowe, jeżeli posiada stopień wojskowy odpowiadający stopniowi etatowemu stanowiska służbowego, na jakie ma zostać wyznaczony.

2. Minister Obrony Narodowej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może wyznaczyć żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe wyższe niż stanowisko, o którym mowa w ust. 1, bez mianowania na wyższy stopień wojskowy.

Art. 194. 1. Wyznaczenie żołnierza zawodowego na niższe stanowisko służbowe może nastąpić, za pisemną zgodą żołnierza, w odniesieniu do żołnierza pełniącego służbę w dyspozycji, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę w oddelegowaniu.

2. Wyznaczenie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić na stanowisko służbowe zaszeregowane do bezpośrednio niższego stopnia etatowego od zajmowanego przez żołnierza zawodowego stanowiska.

Art. 195. Wyznaczenie na stanowiska służbowe Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych następuje zgodnie z aktami mianowania Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 196. 1. Organami właściwymi do wyznaczania na stanowiska służbowe i zwalniania z tych stanowisk żołnierzy zawodowych są:

    1) Minister Obrony Narodowej - w odniesieniu do stanowisk służbowych o stopniach etatowych pułkownika (komandora) i generałów (admirałów) oraz na które wyznacza na podstawie przepisów odrębnych ustaw;

    2) kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr - w odniesieniu do pozostałych oficerów;

    3) dowódca jednostki wojskowej - w odniesieniu do stanowisk służbowych korpusu podoficerów i szeregowych.

2. Zwolnienia żołnierza zawodowego korpusu podoficerów i szeregowych z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego w jednostce wojskowej, w której zajmował to stanowisko, i wyznaczenia na stanowisko służbowe w innej jednostce wojskowej dokonuje właściwy organ, któremu podlegają obie te jednostki.

3. Organy, o których mowa w ust. 1, dokonują corocznie oceny sytuacji kadrowej.

Istniejące wersje czasowe art. 197
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 197. 1. Oficer zawodowy zajmujący stanowisko dowódcy jednostki wojskowej (dyrektora, szefa, komendanta, kierownika) pełni zawodową służbę wojskową przez czas określony kadencjami na stanowisku służbowym.

2. Kadencja na stanowisku służbowym trwa od 2 do 3 lat.

3. W przypadku gdy okres pozostający do osiągnięcia przez żołnierza zawodowego wieku, o którym mowa w art. 226 pkt 5, jest krótszy niż 2 lata, można określić dla takiego żołnierza kadencję, której okres kończy się z dniem osiągnięcia przez niego wieku określonego w ustawie albo z dniem określonym przez Ministra Obrony Narodowej na podstawie art. 227.

4. Kadencja na stanowisku służbowym, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami Sił Zbrojnych, może być przedłużona przez organ właściwy do wyznaczenia na stanowisko służbowe.

5. Okres przedłużenia kadencji na stanowisku służbowym nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.

6. Okres kadencji na stanowisku służbowym określa organ właściwy do wyznaczania na stanowisko służbowe w decyzji o wyznaczeniu oficera zawodowego na to stanowisko.

7. Oficer zawodowy może powtarzać kadencję na tym samym stanowisku służbowym.

8. Przepisów ust. 1-6 nie stosuje się do żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową na stanowiskach służbowych sędziów sądów wojskowych, prokuratorów do spraw wojskowych lub w oddelegowaniu.

Art. 198. 1. Kadencja na stanowiskach służbowych Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, dowódców rodzajów Sił Zbrojnych i dowódców wojsk wynosi 3 lata, z możliwością wyznaczenia na ponowną kadencję.

2. Żołnierz zawodowy zajmujący stanowisko służbowe Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych może być zwolniony z zajmowanego stanowiska przed upływem kadencji przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej lub na jego wniosek, jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych.

Istniejące wersje czasowe art. 199
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 199. 1. Żołnierza zawodowego zwalnia się z zajmowanego stanowiska służbowego:

    1) jeżeli wojskowa komisja lekarska orzekła jego niezdolność do pełnienia zawodowej służby wojskowej w określonych jednostkach wojskowych albo na zajmowanym stanowisku służbowym;

    2) jeżeli zlikwidowano zajmowane przez niego stanowisko służbowe;

    3) wskutek wymierzenia kary dyscyplinarnej odwołania z zajmowanego stanowiska służbowego;

    4) w przypadku udzielenia urlopu wychowawczego w wymiarze dłuższym niż 12 miesięcy;

    5) jeżeli upłynął termin kadencji na stanowisku służbowym.

2. Żołnierza zawodowego można zwolnić z zajmowanego stanowiska służbowego w przypadku:

    1) zaistnienia potrzeb Sił Zbrojnych;

    2) wszczęcia kontrolnego postępowania sprawdzającego, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 742).

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2 pkt 1, żołnierza zawodowego wyznacza się na równorzędne lub wyższe stanowisko służbowe albo przenosi się do dyspozycji. Możliwość wyznaczenia na wyższe stanowisko nie dotyczy żołnierza zwolnionego ze stanowiska służbowego w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, żołnierza zawodowego przenosi się do dyspozycji na czas prowadzonego postępowania. Na zwolnione stanowisko służbowe nie wyznacza się innego żołnierza zawodowego do czasu zakończenia postępowania, natomiast można powierzyć obowiązki służbowe na tym stanowisku innemu żołnierzowi zawodowemu w trybie określonym w art. 208.

5. Z dniem przeniesienia żołnierza zawodowego do dyspozycji albo zwolnienia z zawodowej służby wojskowej żołnierz zawodowy z mocy prawa jest zwolniony z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego.

6. Zwolnienie żołnierza zawodowego ze stanowiska służbowego sędziego sądu wojskowego albo prokuratora do spraw wojskowych następuje z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych albo ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze.

Istniejące wersje czasowe art. 200
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 200. 1. Żołnierza zawodowego zwolnionego z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego przenosi się do dyspozycji kierownika komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr:

    1) jeżeli przewiduje się wyznaczenie go na inne stanowisko służbowe, przy czym okres pozostawania w dyspozycji nie może być jednorazowo dłuższy niż 2 lata;

    2) w przypadku oddelegowania żołnierza zawodowego do pełnienia obowiązków w trybie art. 209.

2. Żołnierz, o którym mowa w ust. 1, jest na zaopatrzeniu w dotychczasowej lub innej jednostce wojskowej.

3. Żołnierza można przenieść do dyspozycji kierownika komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr w przypadku:

    1) skierowania go na studia, kursy i szkolenia;

    2) podjęcia przez niego pracy poza granicami państwa w strukturach organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych strukturach wojskowych, na podstawie umowy zawartej między tym żołnierzem a taką organizacją - jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych;

    3) udzielenia żołnierzowi zawodowemu urlopu wychowawczego, o którym mowa w art. 286;

    4) wydania w stosunku do niego decyzji o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, przy czym właściwy dowódca może go zwolnić z wykonywania zadań służbowych.

4. Organem wojskowym właściwym do przeniesienia żołnierza zawodowego do dyspozycji jest:

    1) Minister Obrony Narodowej - w przypadku żołnierza zawodowego zwolnionego ze stanowiska służbowego na czas oddelegowania oraz w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2;

    2) kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr - w pozostałych przypadkach.

5. Jeżeli przeniesienie żołnierza do dyspozycji następuje w związku:

    1) ze skierowaniem żołnierza na studia, kursy i szkolenia - czas pozostawania w dyspozycji obejmuje okres tych studiów oraz kursów i szkoleń;

    2) z podjęciem przez żołnierza zawodowego pracy, o której mowa w ust. 3 pkt 2 - czas pozostawania w dyspozycji nie może być dłuższy niż 6 lat w okresie zawodowej służby wojskowej.

6. W przypadku przeniesienia żołnierza zawodowego do dyspozycji na podstawie ust. 3 pkt 2 żołnierz zawodowy:

    1) nie wykonuje zadań służbowych;

    2) nie otrzymuje uposażenia i innych należności pieniężnych oraz nie nabywa prawa do świadczeń w naturze, z wyjątkiem należności i świadczeń, o których mowa w art. 442, art. 444, art. 458, art. 459, art. 462, art. 463, art. 465 i art. 466;

    3) nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego i dodatkowego urlopu wypoczynkowego za ten okres.

Art. 201. 1. Żołnierz zawodowy może pełnić zawodową służbę wojskową na stanowiskach służbowych w spółkach kapitałowych wykonujących działalność leczniczą, utworzonych przez Ministra Obrony Narodowej, oraz w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami, dla których Minister Obrony Narodowej jest podmiotem tworzącym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej.

2. Żołnierz zawodowy, za jego pisemną zgodą, może pełnić zawodową służbę wojskową na stanowiskach w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo w Służbie Wywiadu Wojskowego.

3. Decyzję w sprawie skierowania żołnierza zawodowego do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowisku w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo Służbie Wywiadu Wojskowego wydaje Minister Obrony Narodowej, na wniosek, odpowiednio, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Szefa Służby Wywiadu Wojskowego.

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, zawiera stopień, imię i nazwisko oraz numer PESEL żołnierza zawodowego, wskazanie - odpowiednio - Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Służby Wywiadu Wojskowego, stopień etatowy i grupę uposażenia.

5. Żołnierzowi zawodowemu, o którym mowa w ust. 2, przysługują uprawnienia i świadczenia, w tym uposażenie i inne należności pieniężne, określone w przepisach dla żołnierzy zawodowych pełniących służbę w jednostkach wojskowych.

6. Do żołnierzy, o których mowa w ust. 2, w zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego.

7. Minister Obrony Narodowej określi w drodze rozporządzenia:

    1) tryb postępowania przy kierowaniu żołnierzy zawodowych w celu wyznaczenia na stanowiska służbowe w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo w Służbie Wywiadu Wojskowego i odwoływania ich z tych stanowisk,

    2) wzór wniosku o wyznaczenie żołnierza zawodowego na stanowiska służbowe

- uwzględniając dane, jakie powinien zawierać wniosek, a także konieczność zapewnienia efektywności przebiegu tej służby.

Art. 202. 1. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) wymagania kwalifikacyjne do wyznaczenia na poszczególne stanowiska służbowe, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia możliwości równego dostępu żołnierzy zawodowych do wyższych stanowisk służbowych oraz doświadczenia żołnierzy i przebiegu służby wojskowej;

    2) tryb wyznaczania żołnierzy zawodowych na stanowiska służbowe i zwalniania z tych stanowisk oraz zmiany zaszeregowania do stopni wojskowych, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności kierowania przez Ministra Obrony Narodowej podległymi i nadzorowanymi jednostkami organizacyjnymi;

    3) warunki i tryb zaliczania i przenoszenia żołnierzy zawodowych do innego korpusu osobowego lub grupy osobowej, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia, aby podstawowym kryterium zaliczenia lub przeniesienia żołnierza zawodowego do innego korpusu osobowego lub grupy osobowej było wykształcenie żołnierza, jego kwalifikacje zawodowe, w tym specjalistyczne, stan zdrowia, a także przydatność na nowym stanowisku służbowym;

    4) tryb przenoszenia żołnierzy zawodowych do dyspozycji, warunki i sposób pełnienia przez nich zawodowej służby wojskowej w tym okresie, a także sposób nakładania na nich zadań służbowych oraz rozliczania z ich wykonania, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowego pełnienia przez nich służby wojskowej i wykonywania zadań służbowych;

    5) warunki i tryb czasowego powierzania obowiązków służbowych, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia ciągłości funkcjonowania jednostki wojskowej oraz sprawności postępowania w sprawach czasowego powierzania obowiązków służbowych;

    6) terminy i sposób prowadzenia corocznej oceny sytuacji kadrowej, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia możliwości pełnego wykorzystania przez organy wojskowe podległej kadry zawodowej Sił Zbrojnych.

2. Tryb postępowania i warunki, których spełnienie jest wymagane przy wyznaczaniu żołnierzy zawodowych na stanowiska sędziów w sądach wojskowych oraz stanowiska prokuratorów do spraw wojskowych i odwoływaniu z tych stanowisk, określają przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze.

Istniejące wersje czasowe art. 203
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.05.26
zmieniony przez
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 203. 1. Żołnierz zawodowy może być wyznaczony lub skierowany do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa.

2. Do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa wyznacza:

    1) Minister Obrony Narodowej - żołnierzy zawodowych na stanowiska służbowe o stopniach etatowych od stopnia pułkownika (komandora) do stopnia generała (admirała) oraz na które wyznacza na podstawie przepisów odrębnych ustaw;

    2) kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr - pozostałych żołnierzy zawodowych.

3. Do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa kieruje Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

4. W czasie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa żołnierz zawodowy podlega organowi, który wyznaczył lub skierował go do tej służby, albo organowi wskazanemu przez Ministra Obrony Narodowej w przepisach określających bezpośrednie podporządkowanie jednostek organizacyjnych. Podczas wykonywania zadań służbowych poza granicami państwa żołnierz zawodowy może podlegać odpowiednio, w zależności od miejsca pełnienia zawodowej służby wojskowej:

    1) przełożonemu kierującemu działalnością misji organizacji międzynarodowej lub sił wielonarodowych;

    2) kierującemu placówką zagraniczną, w której został wyznaczony do pełnienia zawodowej służby wojskowej;

    3) polskiemu przedstawicielowi wojskowemu - w przypadku pełnienia służby na stanowisku w polskim przedstawicielstwie wojskowym przy organizacji międzynarodowej lub przy międzynarodowej strukturze wojskowej, przy siłach zbrojnych albo przy innych strukturach obronnych państw obcych;

    4) przełożonemu określonemu przez organizację międzynarodową albo międzynarodową strukturę wojskową - w przypadku pełnienia służby na stanowisku bezpośrednio w strukturach organizacji międzynarodowych albo międzynarodowych strukturach wojskowych, a w sprawach narodowych - starszemu oficerowi narodowemu;

    5) przełożonemu określonemu przez właściwy organ sił zbrojnych albo innych struktur obronnych państwa obcego - przy którego siłach lub strukturach żołnierz pełni służbę wojskową.

5. Żołnierzom zawodowym wyznaczonym do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa przysługują następujące uprawnienia i świadczenia:

    1) prawo przebywania w miejscu pełnienia służby wraz z małżonkiem i dziećmi pozostającymi na utrzymaniu żołnierza;

    2) prawo do nieodpłatnego zakwaterowania w lokalu mieszkalnym, wraz z niezbędnym umeblowaniem i wyposażeniem, albo prawo do równoważnika pieniężnego na wynajęcie lokalu mieszkalnego, odpowiednio do zajmowanego stanowiska służbowego oraz liczby uprawnionych i przesiedlonych członków rodziny;

    3) prawo do ryczałtu na pokrycie niektórych świadczeń związanych z użytkowaniem lokalu mieszkalnego;

    4) zwrot opłat związanych z nauką przesiedlonych dzieci w szkole podstawowej i ponadpodstawowej;

    5) zwrot niezbędnych, udokumentowanych kosztów leczenia w państwie, w którym żołnierz pełni służbę, oraz kosztów leczenia uprawnionych i przesiedlonych członków rodziny.

6. Niezależnie od świadczeń, o których mowa w ust. 5, żołnierzom zawodowym udającym się poza granice państwa w celu objęcia stanowiska służbowego oraz żołnierzom pełniącym służbę poza granicami państwa wyznaczonym na kolejne stanowisko za granicą w innym państwie niż dotychczas, a także żołnierzom powracającym do kraju po zakończeniu pełnienia służby poza granicami państwa przysługuje zwrot kosztów:

    1) podróży żołnierza i przebywających z nim członków rodziny;

    2) przewozu rzeczy osobistego użytku i przedmiotów gospodarstwa domowego;

    3) przejazdu do miejsca pełnienia służby za granicą i z powrotem do kraju członków rodziny nieprzebywających z nim za granicą:

      a) raz na 2 lata, jeżeli członek rodziny żołnierza nie przesiedlał się za granicę do miejsca pełnienia służby żołnierza,

      b) jeden raz, jeżeli członek rodziny przebywał z żołnierzem za granicą i żołnierzowi pokryto koszty jego podróży, po upływie nie mniej niż jednego roku po przesiedleniu.

7. Żołnierzom zawodowym skierowanym do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa przysługują następujące uprawnienia i świadczenia:

    1) bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie;

    2) bezpłatne świadczenia zdrowotne oraz bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze, wyroby medyczne, wyposażenie wyrobów medycznych, systemy i zestawy zabiegowe w rozumieniu przepisów o wyrobach medycznych;

    3) bezpłatny przewóz:

      a) z kraju do miejsca pełnienia służby i z powrotem w związku z rozpoczęciem i zakończeniem pełnienia służby poza granicami państwa,

      b) z miejsca pełnienia służby do kraju i z powrotem w przypadku śmierci członka najbliższej rodziny;

    4) indywidualne i zbiorowe ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków zaistniałych w czasie pełnienia służby poza granicami państwa, wskutek których nastąpiło uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć żołnierza.

8. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

    1) przypadki, w których następuje wyznaczenie, a w których skierowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, z uwzględnieniem jednostek lub struktur organizacyjnych, w których następuje wyznaczenie do pełnienia służby wojskowej, oraz charakteru służby wojskowej poza granicami państwa;

    2) tryb postępowania przy wyznaczaniu lub kierowaniu żołnierzy zawodowych do pełnienia służby poza granicami państwa, a także odwoływania do kraju z tej służby, mając na uwadze konieczność uzyskania przez kandydata orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia tej służby oraz odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa;

    3) warunki pełnienia przez żołnierzy służby poza granicami państwa, z uwzględnieniem podległości, o której mowa w ust. 4;

    4) wysokość, sposób i tryb przyznawania świadczeń żołnierzom wyznaczonym albo skierowanym do pełnienia służby poza granicami państwa oraz świadczeń przysługujących żołnierzom w związku z wyznaczeniem lub skierowaniem do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, mając na uwadze świadczenia przysługujące członkom rodzin żołnierzy przebywającym z nimi za granicą, z uwzględnieniem specyfiki wykonywanych zadań, zagrożeń dla zdrowia lub życia tych żołnierzy, a także istniejących w danym państwie warunków miejscowych, jak również zachowanie wszystkich uprawnień i świadczeń, jakie przysługują na podstawie przepisów obowiązujących wobec żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w kraju, oraz uwzględniając powstałe w tym czasie zmiany mające wpływ na te uprawnienia, z wyjątkiem świadczeń określonych w art. 289-293.

Art. 204. 1. Żołnierz zawodowy może być wyznaczony na stanowisko służbowe w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Stanowiska służbowe, o których mowa w ust. 1, ujmuje się w wykazach stanowisk służbowych przeznaczonych dla żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Żołnierza do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowisko służbowe, o którym mowa w ust. 1, wyznacza Minister Obrony Narodowej.

4. Żołnierza, w związku z zakończeniem pełnienia zawodowej służby wojskowej w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Obrony Narodowej wyznacza na stanowisko służbowe lub przenosi do dyspozycji.

5. Wobec żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zadania dowódcy jednostki wojskowej realizuje organ, któremu wykazy stanowisk służbowych przeznaczonych dla żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zostały podporządkowane organizacyjnie. Podczas wykonywania zadań służbowych żołnierz może podlegać odpowiednio, w zależności od miejsca pełnienia zawodowej służby wojskowej:

    1) przełożonemu kierującemu działalnością misji organizacji międzynarodowej, sił wielonarodowych lub sił zbrojnych państw obcych;

    2) przełożonemu określonemu przez organizację międzynarodową, międzynarodową strukturę wojskową albo siły zbrojne państw obcych - w przypadku pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowisku służbowym bezpośrednio w strukturach organizacji międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych albo przy siłach zbrojnych państw obcych.

Art. 205. Minister Obrony Narodowej może wskazać spośród żołnierzy wyznaczonych do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa albo w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej starszego oficera narodowego do realizacji dodatkowo funkcji koordynacyjnych i przedstawicielskich w sprawach narodowych w tych strukturach.

Art. 206. Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego może wskazać spośród żołnierzy skierowanych do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa starszego oficera narodowego do realizacji dodatkowo funkcji koordynacyjnych i przedstawicielskich w sprawach narodowych w tych strukturach.

Art. 207. Żołnierz wyznaczony do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowisku służbowym poza granicami państwa albo wyznaczony na stanowisko służbowe w organizacjach międzynarodowych, międzynarodowych strukturach wojskowych lub przy siłach zbrojnych państw obcych stacjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być skierowany do pełnienia zawodowej służby wojskowej w kraju i poza granicami państwa. Skierowanemu żołnierzowi przysługują uprawnienia i świadczenia przysługujące żołnierzom skierowanym do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa.

Art. 208. 1. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz zawodowy jest wyznaczony na stanowisko służbowe, może dodatkowo powierzyć żołnierzowi czasowe pełnienie obowiązków służbowych w tej jednostce na stanowisku nieobsadzonym lub obsadzonym, na którym wyznaczony żołnierz czasowo nie wykonuje zadań służbowych. Nie dotyczy to sędziów sądów wojskowych i prokuratorów do spraw wojskowych oraz żołnierzy zawodowych w czasie oddelegowania.

2. Minister Obrony Narodowej w przypadkach, o których mowa w ust. 1, może, uwzględniając potrzeby Sił Zbrojnych, powierzyć także żołnierzowi zawodowemu pozostającemu w dyspozycji czasowe pełnienie obowiązków służbowych w każdej jednostce wojskowej. Nie dotyczy to sędziów sądów wojskowych i prokuratorów do spraw wojskowych oraz żołnierzy zawodowych w czasie oddelegowania.

3. Okres, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie może być jednorazowo dłuższy niż 15 miesięcy.

4. W wyjątkowych przypadkach żołnierzowi zawodowemu w korpusie:

    1) szeregowych można dodatkowo powierzyć czasowe pełnienie obowiązków służbowych na stanowisku służbowym przewidzianym dla podoficera, jeżeli nie wiąże się z tym powierzeniem stosunek przełożeństwa nad podoficerami;

    2) podoficerów można dodatkowo powierzyć czasowe pełnienie obowiązków służbowych na stanowisku służbowym przewidzianym dla oficera młodszego, jeżeli nie wiąże się z tym powierzeniem stosunek przełożeństwa nad oficerami; podoficerom starszym można dodatkowo powierzyć czasowe pełnienie obowiązków służbowych na stanowisku służbowym przewidzianym dla oficerów do stopnia majora włącznie, jeżeli nie wiąże się z tym powierzeniem stosunek przełożeństwa nad oficerami;

    3) oficerów można dodatkowo powierzyć oficerowi młodszemu czasowe pełnienie obowiązków służbowych na stanowisku służbowym przewidzianym dla oficera starszego, jeżeli nie wiąże się z tym powierzeniem stosunek przełożeństwa nad oficerami starszymi.

5. Przepisy ust. 1-3 mają zastosowanie również w przypadku czasowego powierzenia żołnierzowi zawodowemu obowiązków pracownika.

6. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz zawodowy jest wyznaczony na stanowisko służbowe, może również, niezależnie od powierzenia czasowego pełnienia obowiązków służbowych, o którym mowa w ust. 1, skierować tego żołnierza do wykonywania zadań służbowych poza jednostką wojskową, na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego.

7. Skierowany żołnierz zawodowy pozostaje na stanowisku służbowym w dotychczasowej jednostce wojskowej.

8. Skierowanie sędziów sądów wojskowych oraz prokuratorów do spraw wojskowych określają przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych i przepisy ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze.

Art. 209. 1. Minister Obrony Narodowej może oddelegować żołnierza zawodowego, z wyjątkiem Szefa Sztabu Generalnego oraz dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, za jego pisemną zgodą, do pełnienia obowiązków służbowych w:

    1) urzędzie krajowym obsługującym organ władzy publicznej, w którym są wykonywane zadania o charakterze związanym z obronnością, zwanym dalej "instytucją krajową";

    2) urzędzie, organizacji lub instytucji międzynarodowej albo państwa obcego, w których są wykonywane zadania związane z obronnością Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "instytucją zagraniczną".

2. Oddelegowanie, o którym mowa w ust. 1, następuje po przeniesieniu żołnierza zawodowego do dyspozycji.

3. Okresu oddelegowania, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się do okresu pozostawania żołnierza zawodowego w dyspozycji określonego w art. 200 ust. 1 pkt 1.

4. Oddelegowanie oraz odwołanie z oddelegowania następuje w drodze decyzji, do której nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

5. Od decyzji o oddelegowaniu żołnierzowi zawodowemu nie przysługuje odwołanie.

Art. 210. 1. Oddelegowanie żołnierza zawodowego następuje na wniosek:

    1) instytucji krajowej;

    2) instytucji zagranicznej.

2. Wniosek powinien określać nazwę instytucji, komórki organizacyjnej tej instytucji oraz nazwę stanowiska przeznaczonego dla żołnierza zawodowego lub pełnionej funkcji, opis kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji, zakres wykonywanych zadań, przewidywany okres oddelegowania oraz określenie należności pieniężnych i innych świadczeń przysługujących oddelegowanemu żołnierzowi. Wniosek instytucji zagranicznej powinien dodatkowo zawierać określenie uprawnień i należności przysługujących oddelegowanemu żołnierzowi w tej instytucji.

3. W przypadku żołnierza zawodowego, który ma zostać oddelegowany za granicę do wykonywania zadań zleconych przez instytucję zagraniczną albo zadań wynikających z programów finansowanych ze środków funduszy Unii Europejskiej, gdy okres oddelegowania ma trwać co najmniej rok, a wykonywanie zadań nie wymaga objęcia przez żołnierza stanowiska w instytucji zagranicznej, wniosek powinien dodatkowo określać zakres uprawnień i należności, jakie przysługują oddelegowanemu żołnierzowi lub jego jednostce wojskowej od instytucji finansującej, przez którą należy rozumieć instytucję krajową albo instytucję zagraniczną, w tym organizację międzynarodową, inną niż podmiot oddelegowujący lub podmiot, do którego następuje oddelegowanie.

4. Decyzja Ministra Obrony Narodowej o oddelegowaniu żołnierza zawodowego określa w szczególności nazwę instytucji, komórki organizacyjnej tej instytucji oraz nazwę stanowiska przeznaczonego dla żołnierza lub pełnionej funkcji, przewidywany okres oddelegowania oraz określenie należności pieniężnych i innych świadczeń przysługujących oddelegowanemu żołnierzowi.

Art. 211. 1. W przypadku gdy oddelegowanie żołnierza zawodowego do instytucji zagranicznej jest poprzedzone postępowaniem kwalifikacyjnym przewidzianym w umowie międzynarodowej, porozumieniu międzynarodowym lub w przepisach prawa Unii Europejskiej, żołnierz zwraca się pisemnie do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o wyrażenie zgody na uczestnictwo w tym postępowaniu.

2. W przypadku pozytywnie zakończonego postępowania kwalifikacyjnego oddelegowanie żołnierza zawodowego do instytucji zagranicznej następuje po przedstawieniu Ministrowi Obrony Narodowej kontraktu z instytucją zagraniczną.

3. W przypadku otrzymania przez żołnierza zawodowego od instytucji zagranicznej propozycji przedłużenia kontraktu lub w przypadku gdy żołnierz ubiega się o kolejny kontrakt w instytucji zagranicznej, stosuje się odpowiednio ust. 1.

Art. 212. Minister Obrony Narodowej w przypadku uwzględnienia wniosku, o którym mowa w art. 210 ust. 1:

    1) uzgadnia z instytucją krajową lub instytucją zagraniczną obsadę personalną stanowiska służbowego określonego we wniosku albo pełnioną funkcję, po uprzednim uzyskaniu od żołnierza zawodowego zgody na oddelegowanie;

    2) zalicza w celu obliczenia wysokości uposażenia i innych należności pieniężnych przysługujących żołnierzowi zawodowemu w okresie oddelegowania stanowisko służbowe w podmiocie, do którego następuje oddelegowanie, do odpowiedniej grupy uposażenia oraz ustala wojskowy stopień etatowy, stosownie do zaszeregowania stanowisk służbowych;

    3) oddelegowuje żołnierza zawodowego do wykonywania zadań służbowych zgodnie z wnioskiem.

Art. 213. 1. Warunkiem oddelegowania żołnierza zawodowego jest wyznaczenie go w podmiocie, do którego następuje oddelegowanie, na stanowisko służbowe lub do pełnienia funkcji zgodnie z decyzją o oddelegowaniu.

2. Żołnierza oddelegowanego można, za jego pisemną zgodą, przenieść na inne stanowisko służbowe niż określone w decyzji o oddelegowaniu, jeżeli na stanowisku tym są wykonywane zadania o charakterze związanym z obronnością. W takim przypadku przepisy art. 209-212 stosuje się odpowiednio.

Art. 214. 1. Minister Obrony Narodowej odwołuje żołnierza zawodowego z oddelegowania w przypadku konieczności zwolnienia go ze służby, zawiadamiając o tym odpowiednio instytucję krajową, instytucję zagraniczną lub instytucję finansującą.

2. Minister Obrony Narodowej, na uzasadniony wniosek instytucji krajowej, instytucji zagranicznej lub instytucji finansującej, odwołuje żołnierza zawodowego z oddelegowania bez jego zgody. Właściwa instytucja, składając Ministrowi Obrony Narodowej wniosek o odwołanie żołnierza z oddelegowania, zawiadamia o tym żołnierza. Odwołanie następuje nie wcześniej niż z upływem 30 dni od dnia złożenia wniosku.

3. Minister Obrony Narodowej odwołuje żołnierza zawodowego z oddelegowania do instytucji krajowej albo instytucji zagranicznej na jego wniosek, zawiadamiając odpowiednio właściwą instytucję. Odwołanie następuje w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

4. Minister Obrony Narodowej, z uwagi na potrzeby Sił Zbrojnych, może odwołać żołnierza zawodowego z oddelegowania bez jego zgody, zawiadamiając o tym instytucję krajową, instytucję zagraniczną lub instytucję finansującą oraz żołnierza. Odwołanie następuje nie wcześniej niż z upływem 30 dni od dnia zawiadomienia.

5. Terminy, o których mowa w ust. 2-4, mogą być skracane za porozumieniem Ministra Obrony Narodowej oraz odpowiednio instytucji krajowej, instytucji zagranicznej, instytucji finansującej oraz zainteresowanego żołnierza zawodowego.

Art. 215. 1. Po odwołaniu z oddelegowania żołnierz zawodowy jest wyznaczany na stanowisko nie niższe niż zajmowane przed oddelegowaniem.

2. Minister Obrony Narodowej zwalnia ze służby żołnierza, o którym mowa w art. 214, ze stanowiska równorzędnego pod względem płacowym z zajmowanym w podmiocie, do którego nastąpiło oddelegowanie. Nie dotyczy to żołnierza, który podlega zwolnieniu ze służby na podstawie art. 226 pkt 1, 6, 12, 13 i 16 oraz art. 228 ust. 1 pkt 2, 3 i 5.

Art. 216. 1. W okresie oddelegowania żołnierz zawodowy podlega, z tytułu zajmowania stanowiska służbowego albo pełnienia funkcji, bezpośredniemu przełożonemu w podmiocie, do którego nastąpiło oddelegowanie, a w zakresie stosunku służby wojskowej - Ministrowi Obrony Narodowej.

2. Organem właściwym do wyznaczenia żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe lub do pełnienia funkcji w podmiocie, do którego nastąpiło oddelegowanie, oraz do określania wysokości uposażenia w okresie oddelegowania jest kierownik instytucji, do której żołnierz jest oddelegowany. Określenie wysokości uposażenia w okresie oddelegowania jest wiążące.

Art. 217. 1. Żołnierz zawodowy oddelegowany do wykonywania zadań służbowych w instytucji krajowej zachowuje prawo do urlopu w wymiarze i na zasadach określonych w ustawie.

2. Żołnierzowi oddelegowanemu do wykonywania zadań służbowych w instytucji zagranicznej przysługuje urlop w wymiarze i na zasadach obowiązujących w tej instytucji.

3. Żołnierz oddelegowany do wykonywania zadań służbowych w instytucji zagranicznej jest obowiązany informować na piśmie dowódcę jednostki, w której pełni on służbę, o wymiarze urlopu przysługującego i wykorzystanego w instytucji zagranicznej.

4. Żołnierzowi odwołanemu z oddelegowania w instytucji zagranicznej przysługuje urlop uzupełniający w wymiarze odpowiadającym różnicy pomiędzy wymiarem urlopu wypoczynkowego i dodatkowego, ustalonego na podstawie ustawy, a wymiarem urlopu przysługującego mu w instytucji zagranicznej.

Art. 218. 1. Żołnierzowi zawodowemu oddelegowanemu do wykonywania zadań służbowych w instytucji krajowej przysługują uprawnienia i świadczenia, w tym uposażenie i inne należności pieniężne, o których mowa w art. 432 ust. 1.

2. Żołnierzowi oddelegowanemu do wykonywania zadań służbowych w instytucji krajowej należności, o których mowa w art. 433 ust. 2, wypłaca jednostka wojskowa, na której zaopatrzeniu finansowym żołnierz pozostaje.

Art. 219. Do żołnierza zawodowego oddelegowanego do wykonywania zadań służbowych w instytucji krajowej stosuje się przepisy, które mają zastosowanie do pracowników zatrudnionych na stanowiskach analogicznych do zajmowanego przez niego stanowiska służbowego, w szczególności dotyczące obowiązków pracodawcy i pracownika, regulaminów pracy, wyróżnień, odpowiedzialności materialnej pracowników, czasu pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, a także funduszu nagród, z wyłączeniem pozostałych przepisów w sprawie wynagrodzeń oraz innych świadczeń i należności pieniężnych wynikających ze stosunku pracy.

Art. 220. Żołnierz zawodowy, w czasie oddelegowania do wykonywania zadań służbowych w instytucji zagranicznej, nie zachowuje prawa do uposażenia zasadniczego, dodatków do uposażenia o charakterze stałym i innych należności pieniężnych należnych na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.

Art. 221. Kierownik podmiotu, do którego żołnierz zawodowy został oddelegowany na wniosek Ministra Obrony Narodowej lub upoważnionej przez niego osoby, przesyła informacje dotyczące oceny wykonywania przez żołnierza zadań i obowiązków w czasie trwania oddelegowania, w celu i zakresie niezbędnym do sporządzenia opinii służbowej.

Art. 222. 1. Żołnierza zawodowego zalicza do określonego korpusu osobowego, grupy osobowej i specjalności wojskowej właściwy organ, o którym mowa w art. 186, w rozkazie personalnym o powołaniu do zawodowej służby wojskowej.

2. Żołnierz zawodowy może być przeniesiony do innego korpusu osobowego, innej grupy osobowej lub innej specjalności wojskowej przez organ właściwy do wyznaczenia go na stanowisko służbowe decyzją o wyznaczeniu na stanowisko służbowe.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową na stanowiskach służbowych sędziów sądów wojskowych oraz prokuratorów do spraw wojskowych.

Art. 223. W jednostkach wojskowych oraz instytucjach, w których pełnią służbę żołnierze zawodowi, nie może powstać stosunek podległości służbowej między żołnierzami lub pracownikami będącymi małżonkami oraz osobami pozostającymi ze sobą we wspólnym pożyciu oraz osobami pozostającymi ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

Art. 224. 1. Żołnierzom zawodowym, niezwłocznie po rozpoczęciu pełnienia służby wojskowej, wydaje się legitymację służbową stwierdzającą pełnienie zawodowej służby wojskowej.

2. W legitymacji zamieszcza się:

    1) nazwisko i imię (imiona) żołnierza zawodowego;

    2) datę urodzenia i płeć żołnierza zawodowego;

    3) numer PESEL;

    4) posiadany stopień wojskowy i kod oznaczenia stopnia wojskowego według kodów Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego;

    5) nazwę jednostki wojskowej;

    6) fotografię żołnierza zawodowego;

    7) datę wydania i datę ważności legitymacji.

3. Legitymacja służbowa jest ważna 10 lat od dnia jej wydania, chyba że w tym terminie wystąpią okoliczności uzasadniające wymianę legitymacji.

4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) wzór legitymacji służbowej, sposób dokonywania wpisów w legitymacji i postępowania z legitymacją, a także organy właściwe do jej wydawania,

    2) sposób postępowania przy wydawaniu legitymacji, a także warunki i tryb jej wymiany, zwrotu oraz unieważniania

- uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności i jednolitości postępowania w sprawie jej wydawania, wymiany i zwrotu.

Oddział 3

Zawieszenie żołnierzy zawodowych w czynnościach służbowych i zwalnianie z zawodowej służby wojskowej i uprawnienia związane ze zwolnieniem ze służby

Istniejące wersje czasowe art. 225
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 225. 1. Żołnierza zawodowego zawiesza się w czynnościach służbowych na zajmowanym stanowisku służbowym w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, umyślne ścigane z oskarżenia publicznego - na czas nie dłuższy niż 3 miesiące.

2. Żołnierza zawodowego można zawiesić w czynnościach służbowych w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe lub przestępstwo nieumyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowania dyscyplinarnego, jeżeli jest to celowe z uwagi na dobro postępowania lub dobro służby - na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy.

3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w czynnościach służbowych można przedłużyć do czasu zakończenia postępowania karnego.

4. Do zawieszenia i przedłużenia okresu zawieszenia żołnierza zawodowego w czynnościach służbowych właściwy jest dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę, a żołnierzy pełniących służbę w dyspozycji - kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr.

5. Zawieszenie i przedłużenie zawieszenia w czynnościach służbowych następuje w drodze decyzji, która podlega natychmiastowemu wykonaniu.

6. Od decyzji, o której mowa w ust. 5, przysługuje odwołanie do dowódcy jednostki wojskowej nadrzędnej nad jednostką, w której żołnierz pełni służbę, a w przypadku braku takiego dowódcy - do Ministra Obrony Narodowej.

7. W okresie zawieszenia w czynnościach służbowych żołnierz zawodowy może być zwolniony ze stanowiska służbowego i przeniesiony do dyspozycji, w tym poza jednostkę wojskową, w której dotychczas pełnił zawodową służbę wojskową. Organem właściwym w przedmiocie tego skierowania jest kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw kadr. Przepis art. 456 ust. 2 stosuje się.

8. Przepisy ust. 1-7 stosuje się gdy środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych nie został zastosowany w toku prowadzonego postępowania karnego przez prokuratora lub sąd.

Istniejące wersje czasowe art. 226
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 226. Żołnierza zawodowego zwalnia się z zawodowej służby wojskowej wskutek:

    1) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;

    2) wybrania na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, senatora, na kierownicze stanowisko państwowe obsadzane na podstawie wyboru oraz do organów wykonawczych samorządu terytorialnego;

    3) ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do służby;

    4) odmowy przyjęcia skierowania do wojskowej komisji lekarskiej lub nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się do tej komisji w określonym terminie i miejscu albo niepoddania się badaniom, do których został zobowiązany przez komisję lekarską;

    5) osiągnięcia wieku 60 lat życia, z zastrzeżeniem art. 227;

    6) otrzymania niedostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej;

    7) złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego;

    8) odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym;

    9) upływu terminu wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej dokonanego przez żołnierza zawodowego;

    10) niewyznaczenia na stanowisko służbowe w czasie pozostawania w dyspozycji;

    11) utraty stopnia wojskowego albo degradacji;

    12) prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej;

    13) prawomocnego orzeczenia środków karnych pozbawienia praw publicznych, wydalenia z zawodowej służby wojskowej lub zakazu wykonywania zawodu żołnierza zawodowego;

    14) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności lub aresztu wojskowego bez warunkowego zawieszenia jej wykonania;

    15) prawomocnego ukarania przez organ właściwego samorządu zawodowego karą zawieszenia lub pozbawienia prawa wykonywania zawodu (specjalności zawodowej), o ile brak jest możliwości wyznaczenia tego żołnierza na inne stanowisko służbowe;

    16) nieobecności w służbie jednorazowo przez okres 3 dni roboczych, która nie została usprawiedliwiona.

Art. 227. Minister Obrony Narodowej, w przypadkach uzasadnionych potrzebami Sił Zbrojnych, na wniosek żołnierza zawodowego złożony nie później niż przed osiągnięciem wieku 60 lat życia, może wyrazić zgodę na dalsze pełnienie przez niego zawodowej służby wojskowej, określając termin zwolnienia z zawodowej służby wojskowej, przy czym termin zwolnienia z zawodowej służby wojskowej nie może być późniejszy niż dzień osiągnięcia przez żołnierza zawodowego wieku 65 lat.

Istniejące wersje czasowe art. 228
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.09.29
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 228. 1. Żołnierza zawodowego można zwolnić z zawodowej służby wojskowej wskutek:

    1) skazania prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności lub aresztu wojskowego z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary;

    2) odmowy wydania lub cofnięcia żołnierzowi wymaganego poświadczenia bezpieczeństwa;

    3) niewyznaczenia na stanowisko służbowe na kolejną kadencję;

    4) otrzymania dostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej;

    5) zaistnienia potrzeb Sił Zbrojnych - za pisemną zgodą żołnierza;

    6) skazania prawomocnym wyrokiem na karę ograniczenia wolności, pozbawienia wolności lub karę aresztu wojskowego;

    7) skreślenia żołnierza zawodowego w trakcie kształcenia, o którym mowa w art. 95 ust. 4, z listy kształconych z uwagi na niespełnienie wymogów określonych w regulaminie nauki lub studiów;

    8) zachowania naruszającego godność lub honor żołnierza lub nielicującego z powagą służby oraz godzącego w dobre imię lub interes Sił Zbrojnych;

    9) upływu 12 miesięcy zawieszenia w czynnościach służbowych, jeżeli nie ustały przyczyny będące podstawą zawieszenia;

    10) popełnienia czynu o znamionach przestępstwa albo przestępstwa skarbowego, jeżeli popełnienie czynu jest oczywiste i uniemożliwia dalsze pozostawanie w służbie;

    11) upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania pełnienia służby z powodu choroby lub pobytu w szpitalu albo innym podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne oraz niewystępowanie przesłanek, o których mowa w art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133, 1621 i 1834);

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, zwolnienie z zawodowej służby wojskowej następuje po 6 miesiącach od upływu kadencji, w ostatnim dniu miesiąca. Okres ten może być skrócony na pisemny wniosek żołnierza.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8, stosuje się odpowiednio art. 128 ust. 6-9 oraz art. 456.

Art. 229. 1. Zwolnienie z zawodowej służby wojskowej w przypadkach, o których mowa w art. 226 pkt 2, 4, 6-10 i 16 oraz art. 228 ust. 1, następuje decyzją organu wymienionego w art. 186 ust. 1.

2. Zwolnienie z zawodowej służby wojskowej w przypadkach, o których mowa w art. 226 pkt 1, 3, 5 i 11-15, następuje z mocy prawa z dniem uprawomocnienia się odpowiedniego orzeczenia lub z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna, albo z dniem zaistnienia okoliczności stanowiącej podstawę zwolnienia żołnierza zawodowego ze służby, z zastrzeżeniem art. 233.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz zawodowy pełni służbę, stwierdza fakt zwolnienia żołnierza z zawodowej służby wojskowej rozkazem personalnym, wydanym do celów ewidencyjnych.

4. Zwolnienie z zawodowej służby wojskowej w przypadkach niewymienionych w ust. 2 następuje z dniem określonym w decyzji organu, o którym mowa w art. 186 ust. 1.

Art. 230. Żołnierz zawodowy może w każdym czasie wypowiedzieć stosunek służbowy zawodowej służby wojskowej bez podawania przyczyny.

Art. 231. 1. Organami właściwymi do zwalniania z zawodowej służby wojskowej są organy właściwe do powoływania do służby, a w przypadku zwolnienia z zawodowej służby wojskowej w trakcie kształcenia w uczelni wojskowej, o którym mowa w art. 186 ust. 2, rektor-komendant uczelni wojskowej.

2. Zwolnienie z zawodowej służby wojskowej żołnierza zawodowego wskutek dokonanego wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej następuje po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia wypowiedzenia przez żołnierza w ostatnim dniu miesiąca.

3. Okres wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej, o którym mowa w ust. 2, może być skrócony za pisemną zgodą zwalnianego żołnierza zawodowego i właściwego organu, przy czym kończyć się musi ostatniego dnia miesiąca.

Art. 232. 1. W przypadku uchylenia orzeczenia albo wyroku, o których mowa w art. 226 pkt 11-15 albo art. 228 ust. 1 pkt 1 i 6, albo uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, ulegają uchyleniu skutki tego orzeczenia albo decyzji, jakie wynikły dla żołnierza zawodowego z tego tytułu.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, data zwolnienia z zawodowej służby wojskowej nie ulega zmianie.

3. Żołnierzowi zawodowemu, o którym mowa w ust. 1, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie w wysokości sześciokrotności kwoty uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem powstałych zmian mających wpływ na prawo do uposażenia lub jego wysokość, a w przypadku gdy stanowisko służbowe, które żołnierz zawodowy zajmował przed zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej, nie istnieje, według stawek na porównywalnym pod względem stopnia etatowego i grupy uposażenia stanowisku służbowym, obowiązujących w dniu uprawomocnienia się orzeczenia lub decyzji wymienionych w ust. 1.

Istniejące wersje czasowe art. 233
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.11.15
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 233. W przypadku zwolnienia sędziego sądu wojskowego lub prokuratora do spraw wojskowych będącego żołnierzem zawodowym, z zawodowej służby wojskowej, pozostaje on na stanowisku sędziego lub prokuratora w danej jednostce organizacyjnej sądu lub prokuratury niezależnie od liczby stanowisk w tych jednostkach.

Art. 234. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia sprawności postępowania w tych sprawach oraz jego jawności.

Art. 235. 1. Żołnierz zwolniony z zawodowej służby wojskowej z powodu, o którym mowa w art. 226 pkt 3 i 10 oraz art. 228 ust. 1 pkt 3, 5 i 11, który pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej przez 10 lat, ze względu na szczególny charakter wykształcenia, doświadczenia wojskowego i wiedzy specjalistycznej korzysta z pierwszeństwa w zatrudnieniu na stanowiskach związanych z obronnością kraju w administracji publicznej.

2. Ewidencję stanowisk pracy związanych z obronnością kraju w administracji publicznej prowadzi Szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji na podstawie informacji przekazywanych przez właściwe miejscowo organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, w których dyspozycji lub zasobach znajdują się te stanowiska.

3. Organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego współpracują z Szefem Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji w zakresie ewidencjonowania stanowisk związanych z obronnością kraju, w tym stanowisk dotyczących planowania i realizacji pozamilitarnych przygotowań obronnych w państwie.

4. Szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji wydaje żołnierzowi, o którym mowa w ust. 1, na jego wniosek, w terminie 14 dni, zaświadczenie stwierdzające jego predyspozycje do zajmowania stanowiska pracy określonego w ust. 1.

5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, zawiera:

    1) imię i nazwisko żołnierza zawodowego;

    2) stopień wojskowy;

    3) miejsce urodzenia;

    4) adres zamieszkania i adres do korespondencji;

    5) numer PESEL;

    6) wskazanie stanowiska pracy związanego z obronnością kraju, o które ubiega się żołnierz zawodowy;

    7) podpis żołnierza zawodowego.

6. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 4, zawiera co najmniej:

    1) dane, o których mowa w ust. 5;

    2) okres pełnienia zawodowej służby wojskowej, w tym okres pełnienia służby w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze i zajmowane stanowisko służbowe;

    3) wykształcenie i posiadane kwalifikacje zawodowe;

    4) przyczyny rozwiązania stosunku służbowego;

    5) pouczenie.

7. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, w pierwszej kolejności przysługuje byłym żołnierzom zawodowym, którzy zostali zwolnieni z zawodowej służby wojskowej wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej pełnionej poza granicami państwa, związanej z realizacją celów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa.

8. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, stanowiska pracy związane z obronnością kraju w administracji publicznej, z uwzględnieniem potrzeb obronności państwa i konieczności zapewnienia odpowiedniego wykorzystania kwalifikacji żołnierzy zawodowych na tych stanowiskach.

9. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania w sprawach ewidencjonowania stanowisk związanych z obronnością kraju, sposób gromadzenia informacji o zajętych stanowiskach pracy związanych z obronnością kraju oraz wzór zaświadczenia stwierdzającego predyspozycje żołnierza zawodowego do zajmowania stanowiska pracy związanego z obronnością kraju, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności postępowania i jego właściwego przebiegu oraz jednolitości postępowania przy wydawaniu zaświadczeń.

Art. 236. 1. Na terenie kraju żołnierz zawodowy, za uprzednią pisemną zgodą dowódcy jednostki wojskowej, może, na pisemny wniosek, korzystać z pomocy w zakresie:

    1) doradztwa zawodowego, o ile pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej 3 lata,

    2) przekwalifikowania zawodowego i pośrednictwa pracy na 6 miesięcy przed zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej, o ile pełnił tę służbę co najmniej 4 lata,

    3) praktyk zawodowych na 3 miesiące przed zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej, o ile pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej 9 lat

- udzielanej przez właściwe podmioty.

2. Do zgody, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się art. 106 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

3. Żołnierz zawodowy, który został zwolniony z zawodowej służby wojskowej wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej albo który pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej 4 lata, z wyjątkiem zwolnionego ze służby wojskowej z powodu, o którym mowa w art. 226 pkt 1, 2, 7 i 11-15, w okresie 2 lat od dnia zwolnienia z zawodowej służby wojskowej, może korzystać, na terenie kraju, na pisemny wniosek, z pomocy w zakresie doradztwa zawodowego, przekwalifikowania i pośrednictwa pracy, udzielanej przez właściwe organy.

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 1 i 3, zawiera co najmniej:

    1) imię i nazwisko uprawnionego;

    2) stopień wojskowy;

    3) numer PESEL;

    4) adres zamieszkania (adres do korespondencji) i numer telefonu kontaktowego;

    5) adres jednostki wojskowej;

    6) rodzaj oczekiwanej pomocy;

    7) nazwę ośrodka szkolenia lub nazwę instytucji organizującej praktykę zawodową (adres, NIP, REGON);

    8) termin i miejsce realizacji pomocy;

    9) przewidywane koszty pomocy;

    10) informacje dotyczące uzyskanej dotychczas pomocy;

    11) uzasadnienie wyboru rodzaju oczekiwanej pomocy.

5. Wniosek o pomoc w zakresie przekwalifikowania zawodowego należy złożyć w terminie do 2 lat od dnia zwolnienia z zawodowej służby wojskowej.

6. Pomoc w zakresie przekwalifikowania zawodowego nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin do złożenia wniosku wskazanego w ust. 5.

7. Żołnierz zawodowy, który został zwolniony z zawodowej służby wojskowej wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej pełnionej poza granicami państwa, związanej z realizacją celów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, korzysta z pomocy, o której mowa w ust. 3, bezterminowo.

8. W ramach pomocy, o której mowa w ust. 1 i 3, do wysokości limitów, mogą być pokrywane koszty:

    1) przekwalifikowania zawodowego, rozumianego jako zmiana posiadanych kwalifikacji zawodowych na inne, celem wykonywania nowego zawodu, nabycia nowych kwalifikacji w ramach tego samego zawodu, uzyskania innych kwalifikacji zawodowych niezbędnych do funkcjonowania na rynku pracy, uzyskania certyfikatu, licencji, zdania egzaminu lub uzyskania wpisu na listę uprawnionych do wykonywania zawodu;

    2) przejazdów z miejsca zamieszkania do ośrodka szkolenia, w którym następuje przekwalifikowanie zawodowe, lub do miejsca odbywania praktyki zawodowej i z powrotem;

    3) zakwaterowania w okresie przekwalifikowania zawodowego lub odbywania praktyki zawodowej.

9. Wysokość limitów, o których mowa w ust. 8, wynosi za:

    1) przekwalifikowanie zawodowe - 60% najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego obowiązującego w dniu 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym zainteresowany wystąpił po raz pierwszy z wnioskiem o udzielenie pomocy w przekwalifikowaniu zawodowym;

    2) przejazdy z miejsca zamieszkania do ośrodka szkolenia lub miejsca odbywania praktyki zawodowej i z powrotem - do wysokości równowartości 20 przejazdów, których koszt jednostkowy nie przekracza ceny biletu jednorazowego w 2 klasie pociągu według taryfy pośpiesznej, z uwzględnieniem przysługujących ulg, z wyjątkiem biletów na miejsca rezerwowane, sypialne lub miejsca do leżenia;

    3) zakwaterowanie w miejscu szkolenia lub w miejscu odbywania praktyki zawodowej - do wysokości równowartości 30 noclegów, których koszt jednostkowy nie przekracza 300% ryczałtu za noclegi, określonego w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

10. Żołnierzowi zawodowemu i żołnierzowi zawodowemu, który został zwolniony z zawodowej służby wojskowej, pokrywa się koszty, o których mowa w ust. 8 pkt 1, w wysokości:

    1) po 4 latach służby wojskowej - 100%,

    2) po 9 latach służby wojskowej - 200%,

    3) po 15 latach służby wojskowej - 300%

- limitu określonego w ust. 9 pkt 1.

11. Małżonkom oraz dzieciom, o których mowa w ust. 15, oraz żołnierzom zawodowym zwolnionym z zawodowej służby wojskowej wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej z przyczyn, o których mowa w ust. 3 i 7, pokrywa się koszty, o których mowa w ust. 8 pkt 1, w wysokości 300% limitu określonego w ust. 9 pkt 1.

12. Koszty, o których mowa w ust. 8 pkt 2 i 3, pokrywa się, jeżeli przejazd odbywa się na odległość powyżej 50 kilometrów w jedną stronę.

13. W przypadku nieukończenia przekwalifikowania zawodowego i praktyk zawodowych z winy uprawnionego zwrotowi podlegają:

    1) koszty, o których mowa w ust. 8;

    2) wypłacone żołnierzowi uposażenie za okres, w którym był skierowany na praktykę zawodową.

14. Pomoc w zakresie doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy jest realizowana bezpłatnie.

15. Z pomocy, o której mowa w ust. 3, mogą korzystać bezterminowo, na pisemny wniosek, również małżonek oraz dzieci, które pozostawały na utrzymaniu żołnierza zawodowego, który:

    1) zaginął lub poniósł śmierć w związku z wykonywaniem zadań służbowych;

    2) zmarł w okresie 3 lat po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej w następstwie wypadku lub choroby pozostającej w związku z wykonywaniem zadań służbowych.

16. Podmiotami właściwymi w zakresie udzielania pomocy, o której mowa w ust. 1 i 3, są:

    1) kierownik komórki organizacyjnej właściwej do spraw socjalnych;

    2) dyrektor Centralnego Ośrodka Aktywizacji Zawodowej;

    3) kierownicy ośrodków aktywizacji zawodowej;

    4) szefowie wojskowych centrów rekrutacji, właściwi ze względu na terytorialny zasięg działania;

    5) właściwi dyrektorzy wojskowych biur emerytalnych.

17. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:

    1) dokumenty, które należy złożyć wraz z wnioskiem w celu skorzystania z pomocy, o której mowa w ust. 1 i 3,

    2) tryb:

      a) korzystania z uprawnień, o których mowa w ust. 1-15,

      b) dokonywania zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 13,

    3) terminy w zakresie:

      a) przesyłania wniosku o pomoc, o której mowa w ust. 1 i 3,

      b) przesyłania dokumentu potwierdzającego ukończenie przekwalifikowania zawodowego i praktyk zawodowych,

      c) zwrotu kosztów przekwalifikowania zawodowego i praktyk zawodowych

    - uwzględniając konieczność zagwarantowania odpowiedniego przygotowania uprawnionych do funkcjonowania na rynku pracy, prawidłowego wykorzystania środków finansowych przeznaczanych na ten cel oraz zapewnienia jednolitości i sprawności postępowania w tym zakresie.

Art. 237. Okres pełnienia zawodowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszystkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, z zastrzeżeniem art. 458 ust. 7. Żołnierz zawodowy zwolniony ze służby wojskowej, który podjął pracę w roku kalendarzowym, w którym nastąpiło jego zwolnienie z zawodowej służby wojskowej, nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w następnym roku kalendarzowym.

Art. 238. 1. Żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej przenosi się do pasywnej rezerwy, jeżeli ze względu na wiek podlegają obowiązkowi służby wojskowej i zostali uznani za zdolnych do tej służby. Żołnierze ci mogą posługiwać się posiadanym stopniem wojskowym z określeniem "w rezerwie".

2. Żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, którzy ze względu na wiek albo stan zdrowia nie podlegają obowiązkowi służby wojskowej, przenosi się w stan spoczynku. Żołnierze ci mogą posługiwać się posiadanym stopniem wojskowym z określeniem "w stanie spoczynku".

Istniejące wersje czasowe art. 239
Tekst pierwotny
Dz. U. z 2022 r. poz. 655
2022.11.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 2305
2023.04.26
zmieniony przez
2024.02.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 248
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 239. 1. Żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej wydaje się niezwłocznie świadectwo służby.

2. W świadectwie służby podaje się następujące dane niezbędne do ustalenia uprawnień wynikających ze stosunku służbowego oraz z ubezpieczenia społecznego:

    1) imię (imiona) i nazwisko;

    2) imiona rodziców;

    3) datę i miejsce urodzenia, numer PESEL;

    4) okres pełnienia czynnej służby wojskowej z uwzględnieniem służby niezawodowej i zawodowej;

    5) ostatnio zajmowane stanowisko służbowe;

    6) podstawę prawną zwolnienia z zawodowej służby wojskowej;

    7) liczbę dni urlopu wypoczynkowego, w tym niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu wypoczynkowego, zdrowotnego, szkoleniowego i okolicznościowego wykorzystanego przez żołnierza w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek służbowy;

    8) okresy korzystania w czasie całej służby z urlopu bezpłatnego i podstawę prawną jego udzielenia;

    9) okres korzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek służbowy, z urlopu okolicznościowego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny i podstawę prawną jego udzielenia;

    10) urlop macierzyński wykorzystany w okresie służby, dodatkowy urlop macierzyński, urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop ojcowski oraz urlop rodzicielski;

    11) urlop wychowawczy wykorzystany w okresie służby;

    12) zwolnienia od zajęć służbowych wykorzystane w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek służbowy;

    13) liczbę niewykorzystanych dni urlopu wypoczynkowego, za które żołnierzowi wypłacono ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w art. 459 pkt 2;

    14) potrącenia z uposażenia, o których mowa w art. 469;

    15) okresy pełnienia służby wojskowej w warunkach uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia;

    16) okresy pełnienia służby wojskowej na stanowiskach określanych jako stanowiska służbowe o szczególnych właściwościach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 287 ust. 6;

    17) okres pełnienia służby uzasadniającej podwyższenie emerytury wojskowej na podstawie przepisów o świadczeniach emerytalnych żołnierzy zawodowych;

    18) okres pozostawania poza służbą;

    19) informacje na temat ubezpieczenia społecznego, w przypadku gdy żołnierz zawodowy nie nabył uprawnień do emerytury wojskowej;

    20) zaliczone do dnia 30 czerwca 2004 r. do wysługi lat w stopniu wojskowym okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub ze współmałżonkiem, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. poz. 310);

    21) dane zamieszczone na wniosek zwolnionego żołnierza.

3. Na prośbę żołnierza, zgłoszoną przed dniem wydania świadectwa służby, w świadectwie podaje się szczegółowe informacje dotyczące stanowisk służbowych zajmowanych w trakcie pełnienia służby, a także informacje o wysokości i składnikach uposażenia na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym oraz o posiadanych kwalifikacjach.

4. Do wydania świadectwa służby oraz do jego prostowania jest uprawniony dowódca jednostki wojskowej.

5. Były żołnierz zawodowy może żądać sprostowania świadectwa służby w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia.

6. W przypadku niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa służby byłemu żołnierzowi zawodowemu przysługuje odszkodowanie z tytułu poniesionej przez niego w związku z tym szkody, w wysokości uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni.

7. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb wydawania i prostowania świadectwa służby oraz tryb przyznawania odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa służby, a także wzór świadectwa służby, uwzględniając sprawność postępowania w tych sprawach oraz tego, że wzór świadectwa służby powinien odpowiadać wzorom świadectw pracy i służby dla innych grup zawodowych.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60