Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Ubezpieczenia i świadczenia » Składki na ubezpieczenia społeczne »  Ustawa z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym ...

Ustawa z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników

Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
 uwzględniający ww. zmiany
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2015 r. poz. 704
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2016 r. poz. 277
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2019 r. poz. 299
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2020 r. poz. 174
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2021 r. poz. 266
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2022 r. poz. 933
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2023 r. poz. 208
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
Wyświetl wersje poprzedzające
 Dz. U. z 2024 r. poz. 90

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Rozdział 2

Zakres podmiotowy ubezpieczenia, składki na ubezpieczenie i świadczenia pieniężne z ubezpieczenia

A. Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie

Istniejące wersje czasowe art. 7
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.05.18
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 7. 1. Ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu podlega z mocy ustawy:

    1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny,

    2) domownik rolnika, o którym mowa w pkt 1

- jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

1a. Ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu podlega z mocy ustawy pomocnik rolnika, wyłącznie w zakresie ograniczonym do świadczeń określonych w art. 9 pkt 1.

2. Ubezpieczeniem wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim na wniosek obejmuje się innego rolnika lub domownika, jeżeli działalność rolnicza stanowi stałe źródło jego utrzymania, a także osobę, która będąc rolnikiem przeznaczyła grunty prowadzonego gospodarstwa rolnego do zalesienia na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

3. Innego rolnika, domownika lub osobę, która przeznaczyła grunty do zalesienia, obejmuje się ubezpieczeniem wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim na wniosek, wyłącznie w zakresie ograniczonym do świadczeń określonych w art. 9 pkt 1, jeżeli podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu albo mają ustalone prawo do emerytury lub renty lub do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

4. Przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się do emerytów i rencistów, którzy mają orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Istniejące wersje czasowe art. 8
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 8. 1. Za każdego ubezpieczonego opłaca się miesięczną składkę w równej wysokości, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Wysokość składki za jednego ubezpieczonego ustala się w planie funduszu składkowego stosownie do zasad określonych w art. 77.

2a. W przypadku gdy okres podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu jest krótszy niż miesiąc, wysokość składki oblicza się proporcjonalnie do liczby dni podlegania temu ubezpieczeniu.

3. Za ubezpieczonego, o którym mowa w art. 7 ust. 3, opłaca się jedną trzecią składki, o której mowa w ust. 2.

3a. (uchylony)

4. Prezes Kasy ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", ustaloną przez Radę Rolników, wysokość miesięcznej składki na jeden lub kilka kolejnych kwartałów, co najmniej 14 dni przed pierwszym dniem danego kwartału. Wysokość ta może być ustalana kwotowo - i korygowana w przypadku zmiany wysokości emerytury podstawowej - albo za pomocą określonego procentu emerytury podstawowej.

5. Na wniosek Rady Rolników minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia, może ustanawiać ulgi w wysokości składki, określając szczegółowe zasady i tryb ich przyznawania.

Istniejące wersje czasowe art. 9
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.01.01
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 9. Świadczeniami z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego są:

    1) jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, zwane dalej "jednorazowym odszkodowaniem";

    2) zasiłek chorobowy.

    3) (uchylony)

    4) (uchylony)

Art. 10. 1. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje:

    1) ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej;

    2) (uchylony)

    3) członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

    4) (uchylony)

1a. Członkami rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, są:

    1) małżonek;

    2) dzieci własne i przysposobione, pasierbowie, wnuki, rodzeństwo spełniające w dniu śmierci ubezpieczonego warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej;

    3) rodzice, osoby przysposabiające, macocha, ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony przyczyniał się w znacznym stopniu do ich utrzymania albo jeżeli zostało ustalone, wyrokiem sądowym lub ugodą sądową, prawo do alimentów z jego strony.

2. Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli:

    1) spowodował wypadek umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa lub

    2) będąc w stanie nietrzeźwości lub będąc pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych środków o podobnym działaniu, sam w znacznym stopniu przyczynił się do wypadku.

Istniejące wersje czasowe art. 11
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.05.18
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 11. 1. Za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności:

    1) na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym stale pracuje, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym lub

    2) w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkt 1, albo w drodze powrotnej, lub

    3) podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkt 1, zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo w związku z wykonywaniem tych czynności, lub

    4) w drodze do miejsca wykonywania czynności, o których mowa w pkt 3, albo w drodze powrotnej.

1a. W przypadku pomocnika rolnika za wypadek przy pracy rolniczej uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania przez pomocnika rolnika czynności określonych w umowie o pomocy przy zbiorach, o której mowa w art. 91a.

2. Na wniosek Rady Rolników minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia, może określić, jakie czynności niewymienione w ust. 1 pkt 3 traktuje się, w zakresie uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, na równi z czynnościami związanymi z prowadzeniem działalności rolniczej.

Art. 12. Za rolniczą chorobę zawodową uważa się chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeżeli choroba ta jest objęta wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy.

Art. 13. 1. Jednorazowe odszkodowanie ustala się dla ubezpieczonego w wysokości proporcjonalnej do określonego procentowo stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

2. Za stały uszczerbek na zdrowiu uznaje się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy.

3. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

4. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w uzgodnieniu z Radą Rolników, może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość jednorazowego odszkodowania przysługującego za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, uwzględniając:

    1) stan finansów funduszu składkowego;

    2) wysokość jednorazowego odszkodowania przysługującego na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

5. Jeżeli nie określono wysokości jednorazowego odszkodowania w sposób, o którym mowa w ust. 4, wynosi ono 66% emerytury podstawowej za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

6. Jednorazowe odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, ulega zwiększeniu o kwotę równą jednorazowemu odszkodowaniu za 20% uszczerbek na zdrowiu, jeżeli ubezpieczony wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

7. Jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, który był podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania, ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o kwotę równą wysokości jednorazowego odszkodowania, określoną w ust. 4 lub 5, za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie.

8. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony tylko jeden członek rodziny, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 i ust. 1a, jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości:

    1) kwoty jednorazowego odszkodowania za 100% uszczerbek na zdrowiu, jeżeli do świadczenia jest uprawniony małżonek lub dziecko;

    2) 50% kwoty określonej w pkt 1, jeżeli do świadczenia jest uprawniony inny członek rodziny.

9. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie:

    1) małżonek i jedno lub więcej dzieci, świadczenie to przysługuje w wysokości określonej w ust. 8 pkt 1, zwiększonej na każde dziecko o kwotę określoną w ust. 6;

    2) dwoje lub więcej dzieci, świadczenie to przysługuje w wysokości określonej w ust. 8 pkt 1, zwiększonej na drugie i każde następne dziecko o kwotę określoną w ust. 6.

10. Jeżeli obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie inni członkowie rodziny, każdemu z nich świadczenie to przysługuje w kwocie określonej w ust. 6, niezależnie od świadczenia przysługującego małżonkowi lub dzieciom.

11. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci, świadczenie to przysługuje w wysokości określonej w ust. 8 pkt 2, zwiększonej na drugiego i każdego następnego uprawnionego o kwotę określoną w ust. 6.

12. Jednorazowe odszkodowanie ustalone na podstawie ust. 9 i 11 dzieli się między uprawnionych w równych częściach.

13. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, zmniejsza się o kwotę jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wypłaconego temu ubezpieczonemu.

Istniejące wersje czasowe art. 14
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.01.01
zmieniony przez
 
 
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.12.01
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2022.06.15
zmieniony przez
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 14. 1. Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek choroby jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni.

2. Zasiłek chorobowy przysługuje za okres czasowej niezdolności do pracy, jednak nie dłużej niż przez 180 dni.

3. Jeżeli po wyczerpaniu okresu zasiłkowego, o którym mowa w ust. 2, ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, a w wyniku dalszego leczenia i rehabilitacji rokuje odzyskanie zdolności do pracy, zasiłek chorobowy przedłuża się na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, jednak nie dłużej niż o dalsze 360 dni.

4. Zasiłek chorobowy, o którym mowa w ust. 2, przyznaje się i wypłaca na podstawie zaświadczenia lekarskiego wystawionego zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 i 1590) albo wydruku zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy.

5. (uchylony)

6. Zasiłek chorobowy z tytułu czasowej niezdolności do pracy, trwającej dłużej niż 180 dni, przyznaje się i wypłaca na podstawie orzeczenia wydanego w trybie określonym w art. 46.

7. Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres:

    1) przebywania ubezpieczonego, na koszt Kasy, w zakładzie opieki zdrowotnej w celu rehabilitacji;

    2) po ustaniu ubezpieczenia;

    3) pobierania zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w art. 18 pkt 7.

8. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Rady Rolników, może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość zasiłku chorobowego oraz przypadki, w których zasiłek chorobowy przysługuje przy niezdolności do pracy trwającej nieprzerwanie krócej niż 30 dni, uwzględniając stan finansów funduszu składkowego.

9. Jeżeli nie określono wysokości zasiłku chorobowego w sposób, o którym mowa w ust. 8, wynosi on jedną trzydziestą emerytury podstawowej za każdy dzień niezdolności do pracy.

Istniejące wersje czasowe art. 15
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.09.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.01.01
uchylony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 15. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 15a
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.01.01
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 15a. 1. Osobie, która została objęta ubezpieczeniem wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim na wniosek, zasiłek chorobowy, o którym mowa w art. 14, z wyjątkiem zasiłku chorobowego z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, przysługuje po upływie 12-miesięcznego nieprzerwanego okresu ubezpieczenia.

1a. Osobie, która podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu z mocy ustawy, do okresu zasiłkowego, o którym mowa w art. 14 ust. 1 i 2, zalicza się okresy pobierania zasiłku chorobowego z innego ubezpieczenia społecznego.

2. (uchylony)

B. Ubezpieczenie emerytalno-rentowe

Istniejące wersje czasowe art. 16
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2015.10.01
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2019.03.01
zmieniony przez
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.01
zmieniony przez
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16. 1. Ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy:

    1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny;

    2) domownik rolnika, o którym mowa w pkt 1;

    3) osoba pobierająca rentę strukturalną współfinansowaną ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich;

    4) małżonek osoby, o której mowa w pkt 3, jeżeli renta strukturalna współfinansowana ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wypłacana jest ze zwiększeniem na tego małżonka.

2. Ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek obejmuje się:

    1) innego rolnika lub domownika, który podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu w pełnym zakresie, jeżeli złożono wniosek o objęcie go ubezpieczeniem emerytalno-rentowym;

    2) osobę, która podlegała ubezpieczeniu jako rolnik i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej, nie nabywając prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia, jeżeli podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 12 lat i 6 miesięcy;

    3) osobę pobierającą rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy jako rentę okresową;

    3a) osobę pobierającą rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym - do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2;

    4) osobę, która podlegała ubezpieczeniu jako rolnik lub domownik i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym w związku z nabyciem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych albo zasiłku dla opiekuna na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów przez okres pobierania tego świadczenia albo zasiłku - do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2.

3. Przepisów ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1, 2 i 4 nie stosuje się do osoby, która podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub ma ustalone prawo do emerytury lub renty, lub ma ustalone prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Istniejące wersje czasowe art. 16a
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.01.01
zmieniony przez
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16a. 1. Za rolnika lub domownika podlegającego ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z mocy ustawy albo na wniosek, w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem, trwającej przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 5. roku życia, a w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki tej osoby, przez okres do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia, składka na to ubezpieczenie jest finansowana z dotacji budżetu państwa do funduszu emerytalno-rentowego przeznaczonej na te składki, pod warunkiem że ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu.

2. Składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za osoby, o których mowa w ust. 1, jest finansowana z dotacji budżetu państwa do funduszu emerytalno-rentowego od dnia zgłoszenia przez rolnika opłacającego składki za te osoby wniosku wraz z oświadczeniem o sprawowaniu przez te osoby osobistej opieki nad dzieckiem.

Istniejące wersje czasowe art. 16b
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.04.30
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16b. 1. Przepisy art. 16a stosuje się także do rolnika lub domownika podlegającego ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie art. 5a, pod warunkiem:

    1) zaprzestania wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej albo współpracy przy wykonywaniu tej działalności albo

    2) zawieszenia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej

- w okresie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

2. Zawieszenia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, rolnik lub domownik może dokonać w nie więcej niż 5 częściach. Przepisy art. 22-25 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 16c
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16c. 1. Rolnik albo domownik, który nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników, albo osoba będąca członkiem rodziny rolnika lub domownika, która nie spełnia warunków do podlegania temu ubezpieczeniu, sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem na zasadach i w okresach, o których mowa w art. 16a ust. 1, może zgłosić wniosek do Kasy o objęcie ubezpieczeniem emerytalno-rentowym w tym okresie.

2. Za osobę, o której mowa w ust. 1, składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest finansowana z dotacji budżetu państwa do funduszu emerytalno-rentowego przez okres nie dłuższy niż określony w art. 16a ust. 1, jeżeli ta osoba nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu.

Istniejące wersje czasowe art. 16d
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16d. Składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe osób, o których mowa w art. 16a oraz art. 16c, jest równa składce, o której mowa w art. 17 ust. 1. Do osób tych nie ma zastosowania przepis art. 17 ust. 4.

Istniejące wersje czasowe art. 16e
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.04.30
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16e. Prawo do skorzystania z uprawnień określonych w art. 16a, art. 16b ust. 1 lub art. 16c przysługuje jednemu z rodziców, pod warunkiem że drugi rodzic nie korzysta z tych samych uprawnień albo z prawa do finansowania składek na podstawie art. 16 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Istniejące wersje czasowe art. 16f
2013.09.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.04.30
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 16f. Za osobę sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem, o której mowa w art. 16a, art. 16b ust. 1 i art. 16c, uważa się osobę sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem własnym lub swojego małżonka, lub dzieckiem przysposobionym.

Istniejące wersje czasowe art. 17
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 17. 1. Składka miesięczna za każdego ubezpieczonego wynosi 10% emerytury podstawowej.

2. Za ubezpieczonego, o którym mowa w art. 5a, składka wynosi dwukrotność kwoty ustalonej w sposób określony w ust. 1.

3. W przypadku gdy okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu jest krótszy niż miesiąc, wysokość składki oblicza się proporcjonalnie do liczby dni podlegania ubezpieczeniu w tym miesiącu.

4. Rolnik, którego gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 50 ha przeliczeniowych, opłaca dodatkową składkę miesięczną w wysokości:

    1) 12% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych do 100 ha przeliczeniowych;

    2) 24% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 100 ha przeliczeniowych do 150 ha przeliczeniowych;

    3) 36% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 150 ha przeliczeniowych do 300 ha przeliczeniowych;

    4) 48% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 300 ha przeliczeniowych.

5. W przypadku zmiany obszaru użytków rolnych gospodarstwa rolnego powodującego zmianę wymiaru dodatkowej składki miesięcznej, o której mowa w ust. 4, rolnikowi obowiązanemu do opłacania tej składki wydaje się decyzję w tej sprawie.

Istniejące wersje czasowe art. 18
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.01.01
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
zmieniony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18. Świadczeniami z ubezpieczenia emerytalno-rentowego są:

    1) emerytura rolnicza lub renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy;

    2) renta rolnicza szkoleniowa;

    3) renta rodzinna;

    4) emerytura i renta z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin;

    5) dodatki do emerytur i rent, o których mowa w pkt 1-4;

    6) zasiłek pogrzebowy;

    7) zasiłek macierzyński.

Istniejące wersje czasowe art. 19
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.10.01
zmieniony przez
2013.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
zmieniony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 19. 1. Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

    1) osiągnął wiek emerytalny; wiek emerytalny kobiety wynosi 60 lat, a mężczyzny 65 lat;

    2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem art. 20.

1a. (uchylony)

1b. (uchylony)

2. Emerytura rolnicza przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

    1) osiągnął wiek 55 lat, jeśli jest kobietą, albo 60 lat, jeśli jest mężczyzną;

    2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat;

    3) zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

2a. Przepis ust. 2 stosuje się do rolnika, który do dnia 31 grudnia 2017 r. spełnił warunki, o których mowa w ust. 2.

3. Jeżeli zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej jest spowodowane wywłaszczeniem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, ich zbyciem na cel uzasadniający wywłaszczenie albo trwałym wyłączeniem, zgodnie z obowiązującymi przepisami, użytków rolnych z produkcji rolniczej z przyczyn niezależnych od rolnika, warunek przewidziany w ust. 2 pkt 2 uważa się za spełniony, jeżeli rolnik podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 12 lat i 6 miesięcy.

4. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 19a
2013.01.01
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
uchylony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 19a. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 20
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
dodany przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 20. 1. Do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:

    1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;

    2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;

    3) od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

2. Okresów, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

3. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.

Istniejące wersje czasowe art. 21
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.01.01
zmieniony przez
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2022.06.15
zmieniony przez
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 21. 1. Renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

    1) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust. 2;

    2) jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym;

    3) całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

2. Warunek podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres uważa się za spełniony, jeżeli okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego ubezpieczonego wynosi co najmniej:

    1) rok - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat;

    2) 2 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat;

    3) 3 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat;

    4) 4 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat;

    5) 5 lat - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 30 lat.

3. Przy ustalaniu okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu zgodnie z ust. 2 stosuje się odpowiednio art. 20 ust. 1 i 2.

3a. Jeżeli okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu zbiega się w czasie z okresem innego ubezpieczenia społecznego, przy ustalaniu prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy nie uwzględnia się okresu podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu.

4. Jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, uważa się za spełniony, jeżeli ubezpieczony posiada jakikolwiek okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego, który obejmuje dzień wypadku lub dzień zachorowania na rolniczą chorobę zawodową.

5. Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

6. Całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się za trwałą, jeżeli ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolności do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

7. Całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się za okresową, jeżeli ubezpieczony rokuje odzyskanie zdolności do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

8. Okres 5 lat, o których mowa w ust. 2 pkt 5, powinien przypadać w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

Istniejące wersje czasowe art. 21a
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 21a. Przy ustalaniu liczby lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu dodaje się poszczególne okresy podlegania ubezpieczeniu obejmujące lata, miesiące i dni. Okresy niepełnych miesięcy podlegania ubezpieczeniu oblicza się w dniach. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc 30 dni kalendarzowych; sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok.

Art. 21b. 1. Ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 21, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na trwałą całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, przysługuje przez okres 6 miesięcy renta rolnicza szkoleniowa.

2. Osobę, której przyznano rentę rolniczą szkoleniową, Kasa kieruje do powiatowego urzędu pracy w celu poddania przekwalifikowaniu zawodowemu.

3. Okres 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1, ulega wydłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, nie dłużej niż do 36 miesięcy.

4. Przedłużenie prawa do renty rolniczej szkoleniowej następuje na wniosek starosty.

5. Koszty przekwalifikowania zawodowego rencisty w okresie pobierania renty rolniczej szkoleniowej są finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Istniejące wersje czasowe art. 22
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2013.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
zmieniony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 22. 1. Rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego. W pozostałych przypadkach renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje jako renta okresowa przez okres wskazany w decyzji Prezesa Kasy.

2. Prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, które ustało z powodu ustąpienia całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od dnia ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

3. Osobom pobierającym renty rolnicze z tytułu niezdolności do pracy, które osiągnęły wiek 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, przyznaje się z urzędu emeryturę rolniczą w wysokości nie niższej od dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli osoba ta spełnia warunki określone w art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy.

4. Wysokość emerytury, o której mowa w ust. 3, może być niższa od dotychczas pobieranej renty, jeżeli jej zmniejszenie wynika z wyłączenia okresów, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 3.

Art. 23. (uchylony)

Art. 24. Emerytura rolnicza, renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy, oraz renta rolnicza szkoleniowa składa się z części składkowej i części uzupełniającej, ustalonych zgodnie z art. 25 i 26. Dla każdej z tych części ustala się wskaźnik wymiaru.

Istniejące wersje czasowe art. 25
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2009.10.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2022.06.15
zmieniony przez
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 25. 1. Część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z uwzględnieniem ust. 2-7. Niepełne lata przelicza się odpowiednio, z uwzględnieniem art. 21a.

2*). Do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się liczbę lat:

    1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r. do dnia 31 grudnia 1990 r.;

    2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od dnia 1 lipca 1977 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników;

    3) (uchylony)

    4) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16. roku życia, przypadających przed dniem 1 lipca 1977 r., jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej.

    _____________________
    *) Uwaga od redakcji: Z dniem 2.06.2000 r. art. 25 ust. 2 wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30.05.2000 r. (Dz. U. z 2000 r. poz. 531) został uznany za niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości doliczenia do liczby lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, od której zależy wysokość części składkowej emerytury-renty, także okresów:

      a) odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresów jej równorzędnych albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1.01.1999 r.,

      b) działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresów zaliczanych do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określonych w przepisach ustawy z dnia 24.01.1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 1997 r. nr 142, poz. 950, z późn. zm.),

      c) pełnienia w Polsce zawodowej służby wojskowej oraz pozostawania w stosunku służby w policji oraz w formacjach pokrewnych, w okresie przed dniem 1.01.1999 r. lub po tej dacie, lecz nie objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalno-rentowego.

2a. Do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się również liczbę lat:

    1) podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przepadającemu po tej dacie,

    2) działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

    3) odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1 stycznia 1999 r.

- jeżeli z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

2b. Przepisu ust. 2a nie stosuje się przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.

3. Jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, za rolnika i jego małżonka opłacono roczną składkę na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin w wysokości wyższej niż 120% przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku, zamiast jednego roku przyjmuje się okres dłuższy, odpowiadający wskaźnikowi indywidualnego wymiaru składki w danym roku. Wskaźnik ten oblicza się w następujący sposób:

    1) kwotę opłaconej składki rocznej wymierzonej od hektarów przeliczeniowych i działów specjalnych oraz od osób ubezpieczonych w danym gospodarstwie rolnym, z wyjątkiem domowników, dzieli się przez liczbę tych osób; przy ustalaniu kwoty opłaconej składki wlicza się również kwoty przyznanych ulg i zwolnień, nie wlicza się jednak nieopłaconej części składki za 1990 r., jeżeli jej opłacenie było dobrowolne;

    2) tak obliczoną kwotę dzieli się przez 120% przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku.

4. Okresy, o których mowa w ust. 2a pkt 1, przelicza się w wymiarze półtorakrotnym. Nie dotyczy to jednak okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pobierania świadczeń dla bezrobotnych.

5. Za każdy rok przypadający w okresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, przyjmuje się 0,5% emerytury podstawowej.

6. Jeżeli uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu łącznie z okresami, o których mowa w ust. 2 i 2a, krócej niż przez 5 lat, przyjmuje się, że okres opłacania składki wynosi 5 lat.

7. Przepisu ust. 6 nie stosuje się, jeżeli całkowita niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej. W takim przypadku uprawnionemu do okresu opłacania składki dolicza się okres dzielący go od osiągnięcia wieku 60 lat.

8. Minister Pracy i Polityki Socjalnej*) ogłosi w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przeciętną roczną wysokość emerytury podstawowej w latach 1983-1990.

    ___________________
    *) Obecnie: minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego stosownie do art. 4 ust. 1, art. 5 pkt 26 i art. 31 ustawy z dnia 4.09.1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 945, 1248, 1696 i 2170), która weszła w życie z dniem 1.04.1999 r.

Istniejące wersje czasowe art. 26
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
zmieniony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 26. 1. Część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej, jeżeli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej, lecz bez uwzględnienia skutków art. 25 ust. 3, jest mniejsza od 20; przy każdym pełnym roku od 20 lat część uzupełniającą zmniejsza się o 0,5% emerytury podstawowej.

2. Część uzupełniająca nie może wynosić mniej niż 85% emerytury podstawowej, a suma części uzupełniającej i części składkowej nie może być mniejsza od emerytury podstawowej, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Jeżeli rolnik nabywa prawo do emerytury rolniczej w wieku o 5 lat niższym od wieku emerytalnego, określoną zgodnie z ust. 1 część uzupełniającą zmniejsza się o 25% emerytury podstawowej. Tak ustaloną część uzupełniającą zwiększa się o 5% emerytury podstawowej po upływie każdego roku dzielącego uprawnionego od wieku emerytalnego.

Istniejące wersje czasowe art. 27
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 27. 1. Do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia przysługuje dodatek pielęgnacyjny na zasadach i wysokości określonej w przepisach emerytalnych.

1a. W razie zbiegu prawa do dodatku pielęgnacyjnego, o którym mowa w ust. 1, z prawem do dodatku pielęgnacyjnego przysługującego do emerytury, ustalonej na podstawie art. 24 ust. 1, art. 24a lub art. 184 przepisów emerytalnych, dodatek pielęgnacyjny wypłaca się wraz z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

2. Do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia przysługuje również dodatek z tytułu pracy przymusowej po dniu 1 września 1939 r. w wysokości 2% emerytury podstawowej za każdy rok takiej pracy.

3. Dodatek, o którym mowa w ust. 2, dolicza się do części składkowej emerytury lub renty rolniczej, uwzględniając jego wysokość przy ustalaniu wskaźnika wymiaru części składkowej.

4. Do emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin przysługuje zwiększenie za okresy, o których mowa w art. 25 ust. 2a pkt 2 i 3, w wysokości 1% emerytury podstawowej za każdy rok przypadający w tych okresach, jeżeli z tego tytułu uprawnionemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

5. Zwiększenie, o którym mowa w ust. 4, dolicza się do emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin i ustala się ponownie wskaźnik wymiaru tego świadczenia.

Istniejące wersje czasowe art. 27a
2023.03.10
dodany przez
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 27a

Istniejące wersje czasowe art. 28
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.10.01
zmieniony przez
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2020.07.31
zmieniony przez
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2022.06.15
zmieniony przez
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 28. 1. Wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2-8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą.

2. Zawieszenie wypłaty dotyczy:

    1) części uzupełniającej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,

    2) emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w części równej 95% emerytury podstawowej

- i obejmuje całość lub określony ułamek tej części świadczenia; ilekroć w ust. 3 i 5-7 jest mowa o zawieszeniu wypłaty w całości, w połowie albo w jednej czwartej - rozumie się odpowiednio zawieszenie wypłaty tej części świadczenia, jej połowy albo jednej czwartej.

3. Wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, z zastrzeżeniem ust. 5-7 i 9-11.

4. Uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

    1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat, której zawarcie potwierdził wójt, właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy, osobie niebędącej:

      a) małżonkiem emeryta lub rencisty,

      b) jego zstępnym lub pasierbem,

      c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

      d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;

    2) gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;

    3) gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;

    4) własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.

5. Jeżeli emeryt lub rencista jest długotrwale niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy rolniczej albo rolniczej choroby zawodowej, wypłata świadczenia przez okres dwóch lat od tego wypadku albo od zachorowania na tę chorobę ulega zawieszeniu tylko w połowie.

6. Wypłata ulega zawieszeniu w połowie, jeżeli:

    1) (uchylony)

    2) rencista pobiera okresową rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez dwa lata.

7. Wypłata ulega zawieszeniu w jednej czwartej, jeżeli:

    1) emeryt lub rencista nie zawarł umowy z następcą stosownie do przepisów rozdziału 7 i nie ma możliwości sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego co najmniej po cenie odpowiadającej ich oszacowaniu według przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa albo

    2) trwają czynności zmierzające do wywłaszczenia tych nieruchomości, ich wykupu na cel uzasadniający wywłaszczenie albo do trwałego wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów lub

    3) nieruchomości te są położone w strefie ochronnej lub na innym obszarze specjalnym, utworzonym na podstawie odrębnych przepisów w związku z wprowadzeniem ograniczeń w użytkowaniu gruntów rolnych albo w celach ochronnych.

8. Jeżeli wypłata ulega zawieszeniu w myśl ust. 3 lub 5, zawiesza się w całości wypłatę dodatku pielęgnacyjnego, przysługującego z tytułu ukończenia 75 lat.

9. W przypadku podjęcia działalności rolniczej na gruntach:

    1) nabytych w drodze dziedziczenia lub

    2) uprzednio wydzierżawionych co najmniej na 10 lat, jeżeli dzierżawa ustała wcześniej z przyczyn niezależnych od wydzierżawiającego, lub

    3) odzyskanych w wyniku rozwiązania - z przyczyn niezależnych od uprawnionego - umowy, na podstawie której uprzednio zbył on te grunty, albo w wyniku uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej

- wypłata nie ulega zawieszeniu przez okres jednego roku.

10. W przypadku zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej polegającej na przekazaniu gospodarstwa rolnego w formie aktu notarialnego osobie niepełnoletniej wypłata ulega zawieszeniu w całości do czasu osiągnięcia przez tę osobę 18 lat.

11. W przypadku, gdy rencista lub emeryt uprawniony do emerytury z art. 19 ust. 1 prowadzi działalność rolniczą z małżonkiem podlegającym ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z mocy ustawy, wypłata nie ulega zawieszeniu.

12. (uchylony)

Art. 28a. 1. Wypłata renty rolniczej szkoleniowej ulega zawieszeniu w części uzupełniającej w przypadku osiągania przez uprawnionego przychodu z działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego zgodnie z przepisami emerytalnymi, bez względu na wysokość tego przychodu.

2. Prawo do renty rolniczej szkoleniowej ustaje:

    1) od dnia podjęcia zatrudnienia, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych lub od dnia, gdy uprawniony odmówił, bez uzasadnionej przyczyny, przyjęcia propozycji zatrudnienia złożonej przez powiatowy urząd pracy;

    2) od dnia otrzymania przez Kasę zawiadomienia od starosty o braku możliwości przekwalifikowania uprawnionego do innego zawodu lub o braku możliwości przedstawienia propozycji odpowiedniego zatrudnienia w terminie 6 miesięcy od dnia ukończenia szkolenia, nie później niż w okresie 36 miesięcy pobierania tej renty;

    3) od dnia otrzymania przez Kasę zawiadomienia od starosty o tym, że uprawniony nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.

Istniejące wersje czasowe art. 29
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2012.01.01
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 29. 1. Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny zmarłego:

    1) emeryta lub rencisty mającego ustalone prawo do emerytury albo renty rolniczej z ubezpieczenia;

    2) ubezpieczonego, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy; przyjmuje się, że był on całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

2. Do renty rodzinnej są uprawnieni następujący członkowie rodziny zmarłego:

    1) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,

    2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,

    3) małżonek (wdowa, wdowiec),

    4) rodzice

    - jeżeli spełniają warunki do uzyskania takiej renty w myśl przepisów emerytalnych.

Art. 30. 1. Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna renta rodzinna.

2. Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba, renta wynosi 85% emerytury podstawowej ze zwiększeniem o:

    1) 50% nadwyżki - ponad kwotę emerytury podstawowej - emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, jaka przysługiwała zmarłemu w chwili śmierci, albo

    2) 50% części składkowej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, która przysługiwała lub przysługiwałaby zmarłemu w chwili śmierci

    - z tym że renta rodzinna nie może być niższa od emerytury podstawowej.

3. Za każdą następną osobę uprawnioną wysokość renty rodzinnej, ustalonej w sposób określony w ust. 2, zwiększa się o 5%.

4. Rentę rodzinną, wyliczoną na podstawie ust. 2 i 3, zwiększa się o 10%, jeżeli śmierć nastąpiła wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

4a. Renta rodzinna nie może być wyższa od kwoty świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, i nie może być niższa od emerytury podstawowej.

5. Wysokość renty rodzinnej ustala się za pomocą wskaźnika wymiaru.

6. Renta rodzinna ulega podziałowi między uprawnionych na równe części, jeżeli:

    1) do renty są uprawnione osoby małoletnie, nad którymi opiekę sprawują różne osoby;

    2) pełnoletni członek rodziny uprawniony do renty żąda jej podziału;

    3) zachodzą inne okoliczności uzasadniające podział renty.

Art. 31. 1. Do renty rodzinnej przysługuje dodatek przewidziany w art. 27 ust. 1 oraz dodatek dla sieroty zupełnej.

2. Dodatek dla sieroty zupełnej przysługuje w wysokości określonej w przepisach emerytalnych.

3. (uchylony)

Art. 32. Wypłata renty rodzinnej, przysługującej osobie pełnoletniej, ulega zawieszeniu, jeżeli uprawniony prowadzi działalność rolniczą. Przepisy art. 28 ust. 3, 4 i 6-10 oraz art. 34 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 33
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2018.04.30
zmieniony przez
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 33. 1. W razie zbiegu prawa do emerytury z prawem do renty na podstawie ustawy, uprawnionemu przyznaje się jedno świadczenie - wyższe lub wybrane przez uprawnionego, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 3 i 4.

2. W razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie ustawy z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, uprawnionemu wypłaca się jedno wybrane przez niego świadczenie, z zastrzeżeniem ust. 4.

2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do osób uprawnionych jednocześnie do emerytury rolniczej oraz do emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1, art. 24a lub art. 184 przepisów emerytalnych.

2b. Uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej z ubezpieczenia i do emerytury na podstawie art. 24 lub art. 24a przepisów emerytalnych traci prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej z ubezpieczenia, chyba że zanim wystąpi z wnioskiem o prawo do emerytury na podstawie art. 24 lub art. 24a przepisów emerytalnych złoży oświadczenie, że wybiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy albo rentę rodzinną z ubezpieczenia. W przypadku złożenia tego oświadczenia środki zgromadzone na jego rachunku w otwartym funduszu emerytalnym są przekazywane przez ten fundusz, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa. Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje od niego prawo odstąpienia.

2c. W przypadku gdy uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy nie spełnia warunków do emerytury rolniczej na podstawie art. 22 ust. 3, Kasa wzywa uprawnionego do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, w terminie co najmniej 3 miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2b.

2d. Kasa wzywa uprawnionego do renty rodzinnej z ubezpieczenia, w terminie co najmniej 3 miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2b.

3. (uchylony)

4. Odrębne przepisy określają prawo do pobierania świadczeń w razie zbiegu u jednej osoby prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia z prawem do:

    1) renty inwalidy wojennego i wojskowego, którego niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową;

    2) renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2018 r. poz. 276 oraz z 2019 r. poz. 752 i 2020);

    3) renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy albo wskutek choroby zawodowej;

    4) świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

Istniejące wersje czasowe art. 34
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2022.06.15
zmieniony przez
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 34. 1. Prawo do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega zawieszeniu na zasadach określonych w przepisach emerytalnych. W takim przypadku nie zawiesza się jednak wypłaty części składkowej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo nadwyżki emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin ponad 95% emerytury podstawowej.

2. Przy stosowaniu zawieszenia prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia, zgodnie z ust. 1, nie bierze się pod uwagę dochodów z działalności rolniczej.

Istniejące wersje czasowe art. 35
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2013.11.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1403
2015.03.01
zmieniony przez
2015.05.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 704
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 35. 1. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która poniosła koszty pogrzebu po śmierci:

    1) ubezpieczonego, nie wyłączając osoby podlegającej tylko ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu;

    2) uprawnionego do emerytury lub renty z ubezpieczenia;

    3) członka rodziny osoby, o której mowa w pkt 1 lub 2;

    4) osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia, lecz spełniała warunki do jej przyznania i pobierania.

1a. Członkami rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, są:

    1) małżonek (wdowa i wdowiec);

    2) rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;

    3) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej;

    4) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci niż wymienione w pkt 3;

    5) rodzeństwo;

    6) dziadkowie;

    7) wnuki;

    8) osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.

2. Jeżeli koszty pogrzebu poniosło kilka osób, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby proporcjonalnie do poniesionych kosztów.

3. Zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości określonej w przepisach emerytalnych.

4. W razie zbiegu prawa do zasiłku pogrzebowego na podstawie ustawy z prawem do zasiłku pogrzebowego na podstawie odrębnych przepisów, przyznaje się zasiłek pogrzebowy na podstawie odrębnych przepisów.

Istniejące wersje czasowe art. 35a
2016.01.01
dodany przez
2016.01.02
zmieniony przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2023.02.01
zmieniony przez
2023.04.26
zmieniony przez
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 35a. 1. Zasiłek macierzyński przysługuje osobie ubezpieczonej, która:

    1) jest matką albo ojcem dziecka, z uwzględnieniem ust. 2;

    2) przysposobiła dziecko w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;

    3) przyjęła dziecko w wieku do 7. roku życia na wychowanie, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10. roku życia, jeżeli w tym czasie został złożony wniosek o przysposobienie;

    4) przyjęła dziecko w wieku do 7. roku życia na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10. roku życia.

2. Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu - ojcu dziecka w przypadku:

    1) skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;

    2) śmierci matki dziecka;

    3) porzucenia dziecka przez matkę.

    3. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres:

    1) 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;

    2) 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci;

    3) 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub przyjęcia na wychowanie trojga dzieci;

    4) 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub przyjęcia na wychowanie czworga dzieci;

    5) 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub przyjęcia na wychowanie pięciorga i więcej dzieci.

4. Zasiłek macierzyński przysługuje od dnia:

    1) porodu - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;

    2) przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia - w przypadku osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 2;

    3) przyjęcia dziecka na wychowanie, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 i 4.

5. Osobie uprawnionej do zasiłku macierzyńskiego przysługuje w tym samym czasie jeden zasiłek macierzyński bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.

6. Zasiłek macierzyński nie przysługuje, jeżeli:

    1) co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;

    2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej - w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2;

    3) jeden z rodziców dziecka lub osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Istniejące wersje czasowe art. 35b
2016.01.01
dodany przez
2016.03.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 277
2017.12.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 2336
2019.02.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 299
2020.02.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 174
2021.02.10 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 266
2022.04.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 933
2023.01.31 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 208
2023.04.26
zmieniony przez
2024.01.25 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 90
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 35b. 1. Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

2. Prawo do zasiłku macierzyńskiego ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia, przysposobienia lub przyjęcia dziecka na wychowanie, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do zasiłku macierzyńskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia, przysposobienia lub przyjęcia dziecka na wychowanie. W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż w okresach, o których mowa w art. 35a ust. 3, prawo do zasiłku macierzyńskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

3. W przypadku, o którym mowa w art. 35a ust. 2, termin 3 miesięcy, o którym mowa w ust. 2, jest liczony od dnia skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego, śmierci matki dziecka lub porzucenia dziecka przez matkę.

4. Kwotę zasiłku macierzyńskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę zasiłku przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które zasiłek przysługuje. Kwotę zasiłku macierzyńskiego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60