Informowanie i przyjmowanie wniosków o świadczenia

§ 3. Organy rentowe są obowiązane do informowania o warunkach i dowodach wymaganych do uzyskania świadczeń emerytalno-rentowych oraz do udzielania pomocy przy ubieganiu się o te świadczenia.

§ 4. 1. Postępowanie w sprawie świadczeń emerytalno-rentowych wszczyna się na podstawie wniosku zgłoszonego przez osobę zainteresowaną lub jej pełnomocnika.

2. Za wniosek uważa się zgłoszone na piśmie lub ustnie do protokołu żądanie przyznania świadczenia, jak również wznowienia postępowania w sprawie już rozstrzygniętej prawomocną decyzją; wniosek o wznowienie postępowania może być zgłoszony wyłącznie na piśmie.

3. Wniosek powinien zawierać: imię i nazwisko zainteresowanego, datę jego urodzenia, miejsce zamieszkania, wskazanie rodzaju świadczenia, o które się ubiega, oraz podpis osoby uprawnionej do zgłoszenia wniosku. Do wniosku powinny być dołączone - w zależności od rodzaju żądanych świadczeń - odpowiednie dokumenty lub oświadczenia stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

§ 5. 1. Pełnomocnikiem zainteresowanego może być każda osoba fizyczna, która nie jest ograniczona w zdolności do czynności prawnych, jeżeli działa na podstawie pełnomocnictwa.

2. Za pełnomocnika zainteresowanego uważa się również członka najbliższej rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym albo opiekuna społecznego, przedstawiciela zakładu pracy, organizacji związkowej lub instancji związkowej, właściwego organu wojskowego, związku inwalidów, emerytów i rencistów, jeżeli działają oni za zgodą zainteresowanego.

3. Pełnomocnictwo (ust. 1) lub zgoda (ust. 2) powinny być udzielone przez zainteresowanego na piśmie lub dane do protokołu.

4. Pełnomocnik może działać w imieniu zainteresowanego, jeżeli sprawa nie wymaga osobistego działania zainteresowanego.

§ 6. 1. Wnioski o emerytury i renty inwalidzkie przyjmują:

1) od pracowników uspołecznionych zakładów pracy - te zakłady pracy,

2) od pracowników nie uspołecznionych zakładów pracy oraz od osób nie będących pracownikami, a także osób nie pozostających w stosunku pracy - oddziały ZUS, inspektoraty i punkty informacyjne ZUS, właściwe ze względu na miejsce stałego pobytu wnioskodawcy,

3) od osób pozbawionych wolności - zakłady karne lub areszty śledcze.

2. Wnioski o renty rodzinne po pracownikach przyjmują:

1) uspołecznione zakłady pracy, jeżeli śmierć pracownika nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy lub w ciągu roku po jego ustaniu,

2) oddziały, inspektoraty i punkty informacyjne ZUS, właściwe ze względu na miejsce stałego pobytu wnioskodawcy - w pozostałych wypadkach.

3. Wnioski o renty rodzinne po emerytach i rencistach przyjmują oddziały oraz inspektoraty ZUS właściwe ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.

4. Wnioski o świadczenia zgłaszane przez osoby mające stałe miejsce zamieszkania za granicą, a także wnioski od osób, które legitymują się wyłącznie okresami pracy za granicą - przyjmuje Biuro Rent Zagranicznych, jeżeli odrębne przepisy nie przewidują postępowania emerytalno-rentowego bezpośrednio w oddziałach ZUS.

§ 7. Wnioski o:

1) wznowienie postępowania zakończonego decyzją prawomocną,

2) ponowne ustalenie wysokości świadczeń lub o zmianę świadczeń,

3) przyznanie wzrostu świadczenia lub dodatku do pobieranego świadczenia,

4) podjęcie lub wznowienie wypłaty świadczenia,

5) przyznanie zasiłku pogrzebowego,

przyjmują organy rentowe, które wydały decyzję lub które wypłacają świadczenia.

§ 8. Uspołecznione zakłady pracy, do których zgłoszono wniosek, kompletują dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń oraz ich wysokości.

§ 9. 1.  Za datę zgłoszenia wniosku przyjmuje się datę złożenia wniosku na piśmie w organie rentowym lub datę ustnego zgłoszenia wniosku do protokołu w organie rentowym, a także datę sporządzenia wniosku przez zakład pracy, zakład karny lub areszt śledczy uprawniony do przyjmowania wniosków o emerytury i renty, a w razie przesłania wniosku za pośrednictwem poczty - datę nadania wniosku w polskim urzędzie pocztowo-telekomunikacyjnym.

2. Za datę zgłoszenia wniosku uważa się również datę złożenia (wysłania) wniosku w innych organach niż określone w § 2, jeżeli do właściwości tych organów należą sprawy świadczeń emerytalno-rentowych, a także datę złożenia go w polskim urzędzie konsularnym.