Zakres zagadnień objętych egzaminem sprawdzającym kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych

1. Przedmiot, zakres i zasady rachunkowości:

1) teoretyczne podstawy rachunkowości;

2) podstawowe pojęcia rachunkowości;

3) podstawowe cechy jakościowe rachunkowości;

4) nadrzędne zasady rachunkowości;

5) zasady pomiaru i klasyfikacji informacji w rachunkowości;

6) organizacja rachunkowości jednostki.

2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych:

1) zakres podmiotowy jednostek zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych;

2) dokumentacja zasad (polityki) rachunkowości;

3) dowody księgowe;

4) dziennik;

5) konta księgi głównej i ksiąg pomocniczych;

6) zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald ksiąg pomocniczych;

7) otwieranie i zamykanie ksiąg rachunkowych;

8) poprawianie błędów stwierdzonych w dowodach i zapisach księgowych;

9) ochrona i zasady przechowywania dokumentacji (dowodów, ksiąg rachunkowych, sprawozdań finansowych);

10) stosowanie techniki komputerowej przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych;

11) miejsce prowadzenia ksiąg rachunkowych.

3. Inwentaryzacja składników aktywów i pasywów:

1) metody i terminy przeprowadzania inwentaryzacji;

2) ujęcie w księgach rachunkowych stwierdzonych różnic inwentaryzacyjnych.

4. Wycena bieżąca, bilansowa i podatkowa poszczególnych składników aktywów i pasywów oraz ujęcie w księgach rachunkowych różnic z tej wyceny.

5. Zasady ewidencji zdarzeń, w tym operacji gospodarczych, dotyczących:

1) rzeczowych i finansowych aktywów trwałych;

2) rzeczowych i finansowych aktywów obrotowych;

3) aktualizacji wartości aktywów;

4) kapitałów (funduszy) własnych w jednostkach różnego typu (spółki handlowe, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia i inne);

5) zobowiązań, rezerw na zobowiązania i zobowiązań warunkowych;

6) rozliczeń międzyokresowych przychodów i kosztów;

7) przychodów i kosztów z działalności operacyjnej;

8) przychodów i kosztów finansowych;

9) zysków i strat nadzwyczajnych;

10) obowiązkowych zmniejszeń zysku (zwiększeń straty).

6. Ujęcie w księgach rachunkowych zdarzeń powstałych (ujawnionych) po dniu bilansowym.

7. Rachunkowość jednostek w szczególnych sytuacjach: rozpoczęcie działalności, przekształcenie, postępowanie naprawcze, likwidacja, upadłość.

8. Zasady ustalania wyniku finansowego oraz dochodu (straty) na potrzeby podatkowe.

9. Podział i rozliczenie wyniku finansowego.

10. Sprawozdania finansowe:

1) ogólne zasady sporządzania sprawozdań finansowych;

2) zakres informacyjny rocznego sprawozdania finansowego, w tym:

a) bilansu,

b) rachunku zysków i strat,

c) rachunku przepływów pieniężnych,

d) informacji dodatkowej,

e) zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym;

3) obowiązek sporządzania i zakres informacyjny sprawozdania z działalności jednostki;

4) tryb i terminy sporządzania, badania, zatwierdzania i ogłaszania sprawozdań finansowych.

11. Odpowiedzialność za prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz sporządzanie, badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych.

12. Rachunek kosztów i elementy rachunkowości zarządczej:

1) porównanie rachunkowości finansowej i zarządczej;

2) pojęcie kosztów i kryteria ich klasyfikacji;

3) koszty wytworzenia produktów;

4) metody kalkulacji kosztu jednostkowego;

5) koszty produkcji niezakończonej;

6) koszty niewykorzystanych zdolności produkcyjnych;

7) modele rachunku kosztów (rachunek kosztów pełnych i zmiennych).

13. Podstawowe zasady zawodowej etyki w rachunkowości.

1. Pojęcie podatku.

2. System podatków w Polsce.

3. Organizacja organów podatkowych oraz elementy procedury postępowania podatkowego, kontroli podatkowej i czynności sprawdzających.

4. Podatki pośrednie:

1) podatek od towarów i usług (zakres podmiotowy i przedmiotowy, obowiązek podatkowy, miejsce świadczenia, podstawa opodatkowania, stawki, zwolnienia, odliczanie i zwrot podatku, odliczanie częściowe, rejestracja, deklaracje i informacje podsumowujące, zapłata podatku, dokumentacja, procedury szczególne);

2) podatek akcyzowy (zakres podmiotowy i przedmiotowy, obowiązek podatkowy, podstawa opodatkowania, stawki, zwolnienia, deklaracje podatkowe).

5. Podatki bezpośrednie:

1) podatek dochodowy od osób prawnych (podmiot i przedmiot opodatkowania, przychody, koszty uzyskania przychodów, zwolnienia, podstawa opodatkowania i wysokość podatku, w tym ulgi i odliczenia, pobór podatku, deklaracje podatkowe);

2) podatek dochodowy od osób fizycznych (podmiot i przedmiot opodatkowania, źródła przychodów, zwolnienia przedmiotowe, koszty uzyskania przychodów, szczególne zasady ustalania dochodu, podstawa obliczenia i wysokość podatku, w tym ulgi i odliczenia, pobór podatku, zaliczki na podatek, w tym pobierane przez płatnika, zeznania i inne deklaracje podatkowe, formy i zasady opodatkowania dochodów (przychodów) z działalności gospodarczej i rodzaje prowadzonej ewidencji podatkowej).

6. Podatki i opłaty stanowiące dochód jednostek samorządu terytorialnego:

1) podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek leśny, podatek od środków transportowych, podatek od czynności cywilnoprawnych oraz podatek od spadków i darowizn (podmiot i przedmiot opodatkowania, podstawa opodatkowania, stawki, zwolnienia i ulgi);

2) opłaty lokalne: targowa, miejscowa, uzdrowiskowa oraz od posiadania psów (podmiot, przedmiot i stawki);

3) opłata skarbowa (podmiot, przedmiot, stawki i zwolnienia);

4) zakres władztwa podatkowego gmin.

1. System ubezpieczeń społecznych:

1) zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym;

2) zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne oraz podstaw ich wymiaru;

3) zasady, tryb i terminy:

a) zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych,

b) prowadzenia ewidencji ubezpieczonych i płatników składek,

c) rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasiłków z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego,

d) opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;

4) zasady prowadzenia kont ubezpieczonych oraz kont płatników składek;

5) zasady kontroli wykonywania zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych.

2. Zasady naliczania składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.

1. Podstawy prawa pracy: stosunek pracy i związane z nim obowiązki pracodawcy i pracownika.

2. Podstawy prawa cywilnego:

1) przepisy ogólne prawa cywilnego:

a) formy wymagane dla ważności czynności prawnych,

b) terminy,

c) przedawnienie roszczeń;

2) własność i inne prawa rzeczowe;

3) zobowiązania.

3. Podstawy prawa handlowego i działalności gospodarczej:

1) podstawowe pojęcia;

2) powstawanie, funkcjonowanie i likwidacja (spółki handlowe, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia i inne).

4. Podstawowe formy współpracy między przedsiębiorcą a instytucjami finansowymi (banki, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, instrumenty rynku kapitałowego).