Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem
Artykuł 4
Przepisy ogólne
1. Roczne sprawozdanie finansowe stanowi złożoną całość składającą się - w przypadku każdej jednostki - co najmniej z następujących elementów: bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.
Państwa członkowskie mogą wprowadzić wymóg, aby jednostki niebędące małymi jednostkami włączały do rocznych sprawozdań finansowych także inne sprawozdania oprócz dokumentów, o których mowa w akapicie pierwszym.
2. Roczne sprawozdanie finansowe sporządza się w sposób zrozumiały i zgodny z przepisami niniejszej dyrektywy.
3. Roczne sprawozdanie finansowe przedstawia w sposób prawdziwy i rzetelny stan aktywów i pasywów jednostki, jej sytuację finansową oraz wynik finansowy. W przypadku gdy stosowanie niniejszej dyrektywy jest niewystarczające do przedstawienia w sposób prawdziwy i rzetelny stanu aktywów i pasywów jednostki, jej sytuacji finansowej oraz wyniku finansowego, wszelkie takie dalsze informacje konieczne do spełnienia tego wymogu podaje się w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.
4. Jeżeli w wyjątkowych przypadkach stosowanie któregokolwiek przepisu niniejszej dyrektywy jest sprzeczne z obowiązkiem określonym w ust. 3, należy nie stosować takiego przepisu w celu prawdziwego i rzetelnego przedstawienia stanu aktywów i pasywów jednostki, jej sytuacji finansowej i wyniku finansowego. Niezastosowanie któregokolwiek z tych przepisów jest ujawniane w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego wraz ze stosownym uzasadnieniem oraz określeniem wpływu na aktywa i pasywa jednostki, jej sytuację finansową i wynik finansowy.
Państwa członkowskie mogą określić wspomniane wyjątkowe przypadki i ustanowić stosowne zasady szczególne, które mają w takich przypadkach zastosowanie.
5. Państwa członkowskie mogą wymagać, aby jednostki niebędące małymi jednostkami ujawniały w swoich rocznych sprawozdaniach finansowych bardziej szczegółowe informacje, niż te wymagane na mocy niniejszej dyrektywy.
6. Na zasadzie odstępstwa od ust. 5 państwa członkowskie mogą wymagać sporządzania, ujawniania i ogłaszania przez małe jednostki informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych, które to informacje wykraczają poza wymogi niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że wszelkie takie informacje są gromadzone w ramach jednego zintegrowanego systemu sprawozdawczości, a wymóg dotyczący ujawniania informacji jest zawarty w krajowych przepisach podatkowych wyłącznie do celów poboru podatków. Informacje wymagane zgodnie z niniejszym ustępem wykazuje się w stosownej części sprawozdania finansowego.
7. Państwa członkowskie przekazują Komisji wszelkie dodatkowe informacje, których wymagają na mocy ust. 6 przy transpozycji niniejszej dyrektywy i wprowadzeniu do prawa krajowego nowych wymogów na mocy ust. 6.
8. Państwa członkowskie stosujące elektroniczne rozwiązania do przedkładania i ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych zapewniają, by na małe jednostki nie nakładano wymogu ogłaszania - zgodnie z rozdziałem 7 -dodatkowych informacji wymaganych na mocy krajowych przepisów podatkowych, zgodnie z ust. 6.
Artykuł 5
Ogólne ujawnianie informacji
W dokumencie zawierającym sprawozdanie finansowe podaje się nazwę jednostki i informacje określone w art. 5 lit. a) i b) dyrektywy 2009/101/WE.
Artykuł 6
Ogólne zasady sprawozdawczości finansowej
1. Pozycje prezentowane w rocznym i skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym są ujmowane i wyceniane zgodnie z następującymi zasadami ogólnymi:
a) przyjmuje się, że jednostka będzie kontynuować działalność;
b) zasady polityki rachunkowości i podstawy wyceny są stosowane konsekwentnie w kolejnych latach obrotowych;
c) ujmowanie i wycena odbywają się zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny, w szczególności:
(i) ujmować można jedynie zyski wypracowane na dzień bilansowy,
(ii) należy ująć wszystkie zobowiązania powstałe w trakcie danego lub poprzedniego roku obrotowego, nawet jeśli informacje o takich zobowiązaniach zostaną uzyskane dopiero w okresie między dniem bilansowym a dniem sporządzenia bilansu, oraz
(iii) należy ująć wszelkie ujemne korekty wartości, niezależnie od tego, czy wynikiem finansowym roku obrotowego jest zysk, czy też strata;
d) kwoty ujęte w bilansie oraz rachunku zysków i strat są obliczane zgodnie z zasadą memoriału;
e) bilans otwarcia na początek każdego roku obrotowego odpowiada bilansowi zamknięcia na zakończenie poprzedniego roku obrotowego;
f) składniki pozycji aktywów i pasywów są wyceniane osobno;
g) zabrania się dokonywania jakichkolwiek kompensat między pozycjami aktywów i pasywów lub między pozycjami przychodów i kosztów;
h) pozycje rachunku zysków i strat oraz bilansu są ujmowane i prezentowane z uwzględnieniem treści ekonomicznej danej transakcji lub umowy;
i) pozycje ujęte w sprawozdaniu finansowym są wyceniane zgodnie z zasadą ceny zakupu lub kosztu wytworzenia; oraz
j) wymogi określone w niniejszej dyrektywie w odniesieniu do ujmowania, wyceny, prezentacji, ujawniania i konsolidacji nie muszą być stosowane, gdy ich przestrzeganie jest nieistotne.
2. Niezależnie od przepisów ust. 1 lit. g) państwa członkowskie mogą w określonych przypadkach zezwolić lub nakazać, by jednostki dokonywały kompensat między pozycjami aktywów i pasywów lub między pozycjami przychodów i kosztów, pod warunkiem że kwoty podlegające kompensacji są w informacjach dodatkowych do sprawozdań finansowych wyrażone jako kwoty brutto.
3. Państwa członkowskie mogą zwolnić jednostki z wymogów ust. 1 lit. h).
4. Państwa członkowskie mogą ograniczyć zakres ust. 1 lit. j) do prezentacji i ujawnień.
5. Poza kwotami ujmowanymi zgodnie z ust. 1 lit. c) ppkt (ii) państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać, aby ujmowane były wszystkie dające się przewidzieć zobowiązania i potencjalne straty powstałe w trakcie danego lub poprzedniego roku obrotowego, nawet jeśli informacje o takich zobowiązaniach lub stratach zostaną uzyskane dopiero w okresie między dniem bilansowym a dniem sporządzenia bilansu.
Artykuł 7
Alternatywna podstawa wyceny aktywów trwałych według wartości zaktualizowanej
1. W drodze odstępstwa od art. 6 ust. 1 lit. i) państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać, aby w odniesieniu do wszystkich jednostek lub określonych kategorii jednostek wycena aktywów trwałych odbywała się według wartości zaktualizowanej. W przypadku gdy prawo krajowe przewiduje wycenę według wartości zaktualizowanej, definiuje także jej zakres przedmiotowy oraz granice i zasady jej stosowania.
2. W przypadku gdy stosowany jest ust. 1, kwota różnicy między wyceną według ceny zakupu lub kosztu wytworzenia a wyceną według wartości zaktualizowanej zostaje wpisana w bilansie do kapitału z aktualizacji wyceny w rubryce "Kapitał własny".
Kapitał z aktualizacji wyceny może być kapitalizowany w całości lub części w dowolnym momencie.
Kapitał z aktualizacji wyceny jest zmniejszany, gdy przeniesione do niego kwoty nie są już potrzebne do zastosowania aktualizacji wyceny jako podstawy księgowania. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy regulujące wykorzystanie kapitału z aktualizacji wyceny, z zastrzeżeniem że z kapitału z aktualizacji wyceny można dokonywać przenoszenia kwot do rachunku zysków i strat tylko wtedy, gdy przenoszone kwoty zostały uprzednio ujęte jako koszty w rachunku zysków i strat lub odzwierciedlają wzrost wartości, który został faktycznie zrealizowany. Żadna z części kapitału z aktualizacji wyceny nie podlega podziałowi, bezpośrednio ani pośrednio, chyba że część ta stanowi faktycznie zrealizowane zyski.
Z wyjątkiem sytuacji opisanych w akapitach drugim i trzecim niniejszego ustępu kapitał z aktualizacji wyceny nie może zostać zmniejszony.
3. Korekty wartości obliczane są co roku na podstawie wartości zaktualizowanej. Jednakże w drodze odstępstwa od art. 9 i 13 państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać, aby w odpowiednich pozycjach, zgodnie z wzorami określonymi w załącznikach V i VI, wykazywana była jedynie kwota korekt wartości wynikających z zastosowania ceny zakupu lub kosztu wytworzenia jako podstawy wyceny oraz aby różnica wynikająca z wyceny według wartości zaktualizowanej zgodnie z niniejszym artykułem była wykazywana osobno w tych wzorach.
Artykuł 8
Alternatywna podstawa wyceny według wartości godziwej
1. W drodze odstępstwa od art. 6 ust. 1 lit. i) oraz z zastrzeżeniem warunków określonych w niniejszym artykule:
a) państwa członkowskie zezwalają lub nakazują, aby w odniesieniu do wszystkich jednostek lub określonych kategorii jednostek wycena instrumentów finansowych, w tym pochodnych instrumentów finansowych, odbywała się według wartości godziwej; oraz
b) państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać, aby w odniesieniu do wszystkich jednostek lub określonych kategorii jednostek wycena określonych kategorii aktywów innych niż instrumenty finansowe odbywała się według kwot określonych przez odniesienie do wartości godziwej.
Tego rodzaju zezwolenie lub nakaz może ograniczać się do skonsolidowanych sprawozdań finansowych.
2. Do celów niniejszej dyrektywy kontrakty towarowe dające obu umawiającym się stronom prawo do rozliczenia pieniężnego lub za pomocą określonego innego instrumentu finansowego uważa się za pochodne instrumenty finansowe, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie kontrakty:
a) zostały zawarte, aby zaspokoić spodziewane potrzeby jednostki w zakresie zakupów, sprzedaży lub użytkowania towarów, i w dalszym ciągu potrzeby te spełniają w momencie zawarcia tych kontraktów i po ich zawarciu;
b) zostały wyznaczone jako kontrakty towarowe w momencie ich zawarcia; oraz
c) oczekuje się ich rozliczenia poprzez dostawę towaru.
3. Ust. 1 lit. a) stosuje się jedynie do następujących składników zobowiązań:
a) zobowiązań stanowiących część portfela handlowego; oraz
b) pochodnych instrumentów finansowych.
4. Wyceny zgodnej z ust. 1 lit. a) nie stosuje się do:
a) instrumentów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi utrzymywanych do terminu wymagalności;
b) pożyczek udzielonych przez jednostkę i jej należności nieprzeznaczonych do obrotu; oraz
c) udziałów w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych i joint venture, instrumentów kapitałowych wyemitowanych przez jednostkę, umów zapłaty warunkowej w ramach połączenia jednostek oraz innych instrumentów finansowych o specjalnych cechach sprawiających, że zgodnie z powszechnie przyjętą praktyką ujmuje się je inaczej niż inne instrumenty finansowe.
5. Na zasadzie odstępstwa od art. 6 ust. 1 lit. i) państwa członkowskie mogą w odniesieniu do dowolnych składników aktywów i zobowiązań, które można zakwalifikować jako pozycje zabezpieczone zgodnie z systemem rachunkowości zabezpieczeń według wartości godziwej, lub do określonych części takich składników aktywów lub zobowiązań zezwolić na wycenę według określonej kwoty wymaganej zgodnie z tym systemem.
6. Na zasadzie odstępstwa od ust. 3 i 4 państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać ujmowanie, wycenę i ujawnianie informacji na temat instrumentów finansowych zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości przyjętymi na mocy rozporządzenia (WE) nr 1606/2002.
7. Wartość godziwą w rozumieniu niniejszego artykułu ustala się poprzez odniesienie do jednej z następujących wartości:
a) w przypadku instrumentów finansowych, dla których można z łatwością ustalić wiarygodny rynek - wartości rynkowej. W przypadku gdy wartości rynkowej instrumentu nie daje się łatwo ustalić, lecz jest możliwe ustalenie jej dla jego części składowych lub dla podobnego instrumentu, wartość rynkowa może być wyprowadzona z wartości części składowych lub podobnego instrumentu;
b) w przypadku instrumentów finansowych, dla których wiarygodny rynek nie może być łatwo ustalony - wartości wynikającej z powszechnie przyjętych modeli i technik wyceny, pod warunkiem że takie modele i techniki wyceny zapewniają racjonalne przybliżenie wartości rynkowej.
Instrumenty finansowe, których nie można w sposób wiarygodny wycenić za pomocą żadnej z metod opisanych w lit. a) i b) akapitu pierwszego, wycenia się zgodnie z zasadą ceny zakupu lub kosztu wytworzenia, o ile wycena na takiej podstawie jest możliwa.
8. Niezależnie od przepisów art. 6 ust. 1 lit. c), w przypadku gdy instrument finansowy jest wyceniany według wartości godziwej, zmiana wartości jest uwzględniana w rachunku zysków i strat, z wyjątkiem poniższych przypadków, w których taka zmiana jest uwzględniana bezpośrednio w rezerwie z tytułu wartości godziwej:
a) ujmowany instrument jest instrumentem zabezpieczającym zgodnie z systemem rachunkowości zabezpieczeń, dopuszczającym niewykazanie w rachunku zysków i strat niektórych lub wszystkich zmian wartości; lub
b) zmiana wartości wynika z różnicy kursu walutowego dotyczącej pozycji pieniężnej, która stanowi część inwestycji netto jednostki w jednostce zagranicznej.
Państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać uwzględnienie zmiany wartości finansowego składnika aktywów dostępnego do sprzedaży, niebędącego pochodnym instrumentem finansowym, bezpośrednio w rezerwie z tytułu wartości godziwej. Taka rezerwa z tytułu wartości godziwej jest korygowana, gdy kwoty w niej wykazane nie są już potrzebne do wykonania przepisów lit. a) i b) akapitu pierwszego.
9. Niezależnie od przepisów art. 6 ust. 1 lit. c) państwa członkowskie mogą zezwolić lub nakazać w odniesieniu do wszystkich jednostek lub określonych kategorii jednostek, aby w przypadku wyceny składnika aktywów niebędącego instrumentem finansowym według wartości godziwej zmiana wartości została uwzględniona w rachunku zysków i strat.