Wycena aktywów i pasywów

§ 12. Wyceny aktywów finansowych oraz zobowiązań finansowych nabytych w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego dokonuje się na dzień bilansowy, zgodnie z ustawą oraz w ten sposób, że:

1) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu wycenia się według wartości rynkowej, a aktywa finansowe, dla których nie istnieje aktywny rynek - według określonej w inny sposób wartości godziwej; różnicę z wyceny zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu;

2) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności wycenia się według zamortyzowanego kosztu;

3) pożyczki udzielone oraz należności własne, które nie zostały zaliczone do kategorii aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, wycenia się według zamortyzowanego kosztu;

4) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości godziwej, a skutki zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny;

5) akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych wycenia się według ceny nabycia, z uwzględnieniem odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, lub według wartości godziwej;

6) aktywa finansowe, których wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, wycenia się w cenie nabycia z uwzględnieniem odpisów z tytułu trwałej utraty wartości;

7) zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się według wartości godziwej, z zastrzeżeniem, że zobowiązania finansowe będące instrumentami pochodnymi powiązanymi z akcjami i udziałami, dla których nie istnieje aktywny rynek i których wartości godziwej nie można ustalić w wiarygodny sposób, a które muszą być rozliczone przez dostawę tych akcji i udziałów, należy wycenić według ceny nabycia, z uwzględnieniem odpisów z tytułu trwałej utraty wartości; skutki zmiany wartości godziwej zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu odnosi się odpowiednio do przychodów lub kosztów z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu;

8) zobowiązania finansowe nieprzeznaczone do obrotu i niebędące instrumentami pochodnymi wycenia się w wysokości zamortyzowanego kosztu.

§ 13. Przy wycenie rozchodu aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy lub dostępnych do sprzedaży, nabytych w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego po różnych cenach i charakteryzujących się jednakowymi lub podobnymi cechami, stosuje się metody, o których mowa w art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy.

§ 14. W sprawach dotyczących instrumentów finansowych, które nie zostały uregulowane w ustawie i niniejszym rozporządzeniu, stosuje się przepisy rozporządzenia wydanego na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 4 ustawy.

§ 15. Dla ustalenia ceny sprzedaży netto instrumentów finansowych nabytych we własnym imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego stosuje się zasady ustalania ceny bieżącej instrumentów finansowych klientów określone w § 16, 17 i 20.

§ 16. 1. Wyceny instrumentów finansowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych klientów prowadzonych przez dom maklerski, znajdujących się we wtórnym obrocie na rynku regulowanym, dokonuje się na każdy dzień roboczy według cen bieżących, z zastrzeżeniem ust. 9.

2. Przez cenę bieżącą rozumie się:

1) w przypadku papierów wartościowych notowanych na rynku regulowanym, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4:

a) w systemie notowań ciągłych, na których wyznaczany i ogłaszany jest kurs zamknięcia - ostatni kurs zamknięcia w systemie notowań ciągłych,

b) w systemie notowań ciągłych bez odrębnego wyznaczania kursu zamknięcia - cenę średnią transakcji ważoną wolumenem obrotu z ostatniego dnia, w którym zawarto transakcję,

c) w systemie notowań jednolitych - ostatni kurs ustalony w systemie kursu jednolitego,

d) w systemie notowań polegającym na jednoczesnym wystawieniu ceny kupna i ceny sprzedaży tego samego papieru wartościowego - ostatnią najniższą cenę z ofert kupna;

2) w przypadku instrumentów finansowych notowanych w systemie kojarzenia ofert - cenę, po jakiej została zawarta ostatnia transakcja;

3) w przypadku zdematerializowanych papierów wartościowych, dla których nie jest możliwe zastosowanie metod wyceny, o których mowa w pkt 1 - według ostatniej najniższej ceny:

a) zaproponowanej w wyniku ogłoszenia wezwania albo

b) po jakiej zawarto transakcję pakietową.

3. W przypadku papierów wartościowych notowanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla których, ze względu na reguły przyjęte na danym rynku, za najbardziej reprezentatywny kurs uznaje się inny niż podany w ust. 2 pkt 1 lit. a-d, szczegółowe metody i kryteria wyceny określa dom maklerski.

4. Przez cenę bieżącą dłużnych papierów wartościowych z naliczanymi odsetkami rozumie się wyrażoną wartościowo cenę ustaloną w stosunku procentowym do wartości nominalnej, powiększoną o naliczone odsetki.

5. Dłużne papiery wartościowe nabywane z dyskontem lub premią wycenia się z zastosowaniem odpowiednio odpisów dyskonta lub amortyzacji premii.

6. Przez cenę bieżącą jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych rozumie się ostatnią ogłoszoną przez fundusz inwestycyjny wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa.

7. Towary giełdowe wycenia się według zasad określonych w ust. 2 pkt 1.

8. Jeżeli ostatnia cena bieżąca na danym rynku lub w danym systemie notowań nie jest dostępna lub jest dostępna, ale ze względu na termin zawarcia ostatniej transakcji nie odzwierciedla wartości rynkowej papieru wartościowego w dniu wyceny, wyceniając ten papier wartościowy, należy uwzględnić ceny w zgłoszonych najlepszych ofertach kupna i sprzedaży, z tym że uwzględnianie wyłącznie ceny w ofertach sprzedaży jest niedopuszczalne. Jeżeli oferty, o których mowa w zdaniu poprzednim, zostały zgłoszone po raz ostatni w takim terminie, że wycena papierów wartościowych w oparciu o te oferty nie odzwierciedlałaby wartości rynkowej papieru wartościowego, uznaje się, że nie jest możliwe ustalenie ceny bieżącej dla tych papierów wartościowych według zasad, o których mowa w ust. 2.

9. Jeżeli dla danych papierów wartościowych nie można określić ceny według zasad określonych w ust. 2 i 3, ale cenę taką można określić dla papierów wartościowych tożsamych w prawach z papierami wartościowymi należącymi do klientów, to na potrzeby wyceny papiery wartościowe należące do klientów traktuje się tak, jakby były papierami wartościowymi spełniającymi te warunki.

10. W przypadku gdy nie jest możliwa wycena aktywów klientów według metod, o których mowa w ust. 1-9, aktywa te wycenia się według wartości godziwej, pozwalającej na rzetelne odzwierciedlenie wartości tych aktywów.

§ 17. Za podstawę wyceny instrumentów finansowych klientów przyjmuje się, gdy instrumenty finansowe są przedmiotem obrotu:

1) na kilku rynkach giełdowych - kurs ustalony na tej giełdzie, na której wolumen obrotów był największy;

2) w więcej niż jednym systemie notowań na jednej giełdzie - kurs ustalony w tym systemie notowań, w którym wolumen obrotów był największy;

3) na rynku giełdowym i jednocześnie na rynku pozagiełdowym - kurs ustalony na tym z rynków, na którym wolumen obrotów był największy;

4) na więcej niż jednym rynku pozagiełdowym - cenę bieżącą ustaloną na tym z rynków, którego wolumen obrotów był największy;

5) w więcej niż jednym systemie notowań na jednym rynku pozagiełdowym - cenę bieżącą ustaloną w tym systemie notowań, w którym wolumen obrotów był największy.

§ 18. 1. Zdematerializowane papiery wartościowe nienotowane na rynku regulowanym oraz w alternatywnym systemie obrotu, należące do klientów, zapisane na rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez dom maklerski, wycenia się według wartości nominalnej.

2. Papiery wartościowe inne niż zdematerializowane, przechowywane przez dom maklerski w formie dokumentu, wycenia się według wartości nominalnej.

§ 19. Aktywa i pasywa oraz zobowiązania pozabilansowe wyrażone w walutach obcych wykazuje się w złotych po przeliczeniu według kursu średniego danej waluty ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień bilansowy, z zastrzeżeniem § 20.

§ 20. 1. Instrumenty finansowe wyrażone w walutach obcych wycenia się w walucie kraju notowania lub - w przypadku nienotowanych papierów wartościowych - w walucie, w której instrument finansowy jest denominowany, i wykazuje się w walucie polskiej po przeliczeniu według średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na dzień wyceny.

2. Jeżeli instrumenty finansowe wyrażone w walutach obcych są notowane lub denominowane w walutach, dla których Narodowy Bank Polski nie ustala kursu, to ich wartość należy określić w relacji do wskazanej przez dom maklerski waluty, dla której jest ustalany średni kurs przez Narodowy Bank Polski.