Sprawozdanie finansowe w czasie pandemii COVID-19
Rekomendacje Komitetu Standardów Rachunkowości
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
V. Ujęcie w księgach rachunkowych oraz prezentacja i ujawnienia w sprawozdaniu finansowym dodatkowych kosztów działalności operacyjnej spowodowanych COVID-19
1. Do najczęściej występujących dodatkowych kosztów spowodowanych COVID- 19 należą koszty spowodowane:
• zakupem środków ochrony osobistej (maseczek, rękawiczek, płynów do dezynfekcji),
• odkażaniem pomieszczeń, w których prowadzona jest działalność,
• dostosowaniem miejsc do bezpiecznej pracy (obudowy pleksiglasowe, przegrody),
• pracą zdalną (zakup sprzętu informatycznego i dostępu do internetu dla pracowników skierowanych do pracy w domu lub ekwiwalentu finansowego dla pracownika, który za zgodą pracodawcy, będzie wykorzystywał sprzęt osobisty, na przykład telefon komórkowy, laptop),
• odwołanymi podróżami służbowymi (pobyty w hotelach, przeloty samolotem, zaliczki czy przedpłaty),
• likwidacją zapasów z tytułu utraty ich wartości, na przykład z powodu braku przydatności do spożycia, czy utraty możliwości zbytu,
• zapewnieniem transportu pracownikom wobec braku dostępu do transportu zbiorowego.
2. Wartość zakupionych (w związku z COVID-19) środków dezynfekujących, rękawiczek, półmasek filtrujących i masek połączonych z filtrami, służących bezpośrednio do ochrony pracowników ujmuje się w księgach rachunkowych jednostki na kontach kosztów według rodzajów np.:
a) "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" - jeżeli środki ochronne zostały przekazane poszczególnym pracownikom jednostki;
b) "Zużycie materiałów i energii" - gdy środki ochronne zostały udostępnione wszystkim pracownikom w sposób nieograniczony (tj. płyn dezynfekujący, rękawiczki i maseczki dostępne są w określonych pomieszczeniach np. łazienka, korytarze i pomieszczenia biurowe) lub służą klientom.
Jeżeli jednostka prowadzi ewidencję kosztów w układzie kalkulacyjnym lub stosuje układ rodzajowy i kalkulacyjny, wówczas odnosi wskazane koszty na konto "Koszty ogólnego zarządu" w układzie kalkulacyjnym.
3. Koszty związane z likwidacją zapasów oraz odwołanymi podróżami służbowymi, spowodowane COVID-19, mają charakter nadzwyczajny i są pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki. Dlatego wskazane jest ich ujęcie w pozostałych kosztach operacyjnych, w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy. Warunkiem uznania wymienionych kosztów i ujawnienia jako pozostałe koszty operacyjne spowodowane COVID-19 jest ich właściwe udokumentowanie, na przykład sporządzenie protokołu likwidacji i szczegółowe opisanie przyczyn likwidacji zapasów, czy wykazanie, że przyczyną odwołania podróży służbowej nie były zaniedbania lecz ograniczenia spowodowane pandemią.
4. Prezentacja i ujawnienia w sprawozdaniu finansowym.
4.2. Prezentacja.
Dodatkowe koszty działalności operacyjnej spowodowane COVID-19 służące bezpośrednio ochronie pracowników (patrz pkt 2) zaleca się zaprezentować w Rachunku zysków i strat, w jednostkach sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z załącznikiem 1, 4, 5 i 6 do ustawy, w następujący sposób:
- Załącznik nr 1: w wariancie kalkulacyjnym E. Koszty ogólnego zarządu, natomiast w wariancie porównawczym w pozycji B. Koszty działalności operacyjnej (odpowiednio w poz. B.II Zużycie materiałów i energii lub poz. B.VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Załącznik nr 4: w pozycji B. Koszty podstawowej działalności operacyjnej (odpowiednio w poz. B.II Zużycie materiałów i energii lub B.III Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Załącznik nr 5: w wariancie kalkulacyjnym odpowiednio w pozycji D. Koszty ogólnego zarządu, natomiast w wariancie porównawczym w pozycji B. Koszty działalności operacyjnej (odpowiednio w poz. B.II Zużycie materiałów i energii oraz poz. B.V Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Załącznik nr 6: w pozycji G. Koszty ogólnego zarządu.
Dodatkowe koszty działalności operacyjnej spowodowane COVID-19 związane z likwidacją zapasów oraz odwołanymi podróżami służbowymi (patrz pkt 3) zaleca się zaprezentować w Rachunku zysków i strat, w jednostkach sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z załącznikiem 1, 4, 5 i 6 do ustawy, w następujący sposób:
- Załącznik nr 1: w wariancie kalkulacyjnym w pozycji H. Pozostałe koszty operacyjne (w poz. H.III Inne koszty operacyjne) w wariancie porównawczym w pozycji E. Pozostałe koszty operacyjne (w poz. E.III Inne koszty operacyjne),
- Załącznik nr 4: w pozycji D. Pozostałe koszy i straty, w tym aktualizacja wartości aktywów,
- Załącznik nr 5: w wariancie kalkulacyjnym w pozycji G. Pozostałe koszty operacyjne, w wariancie porównawczym w pozycji E. Pozostałe koszty operacyjne,
- Załącznik nr 6: w pozycji J. Pozostałe koszty operacyjne.
4.3. Ujawnienia.
Zaleca się, aby w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, w części pn. Dodatkowe informacje i objaśnienia, jednostki ujawniły charakter oraz kwotę poniesionych kosztów, jeżeli informacja ta mogłaby w sposób istotny wpłynąć na ocenę ich sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy. Proponuje się ujawnienie tej informacji: w załączniku nr 1 do ustawy w ust. 2 pkt 10, jako koszty, które mają nadzwyczajną wartość (patrz pkt 2) lub wystąpiły incydentalnie (patrz pkt 3), analogicznie w załączniku nr 5 do ustawy w pkt 11. Natomiast w załączniku nr 6 do ustawy w pkt 8, jako inna informacja, która mogłaby wpłynąć w istotny sposób na ocenę sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki.
5. W załączniku nr 4 nie przewidziano takiej pozycji ujawnień. Jeśli jednak wpływ jest istotny jednostka mikro może skorzystać z zapisów art. 50 ust. 1 ustawy i ujawnić kwotę i charakter wyżej wymienionych kosztów.