Przykład 4. Rezerwa na zobowiązanie z tytułu skutków toczącego się postępowania sądowego

I. Założenia:

Jednostka "A" zajmująca się usługowym doradztwem w zakresie przygotowywania wniosków o dofinansowanie projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego i usługowym sporządzaniem wniosków o płatności przejściowe sporządziła na podstawie umowy cywilno-prawnej wnioski o płatności przejściowe związane z realizacją przez "Firmę B" projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Kontrola Instytucji Wdrażającej dokonana w "Firmie B" roku w 200X wykazała, że część z odpisów amortyzacyjnych została niesłusznie zaliczona do wydatków kwalifikowanych. Z tytułu niesłusznego zawyżenia wydatków kwalifikowanych nastąpiło zawyżenie żądanej kwoty dofinansowania co wraz z odsetkami wynosiło 153.000 zł. W związku z faktem, że powstała zaległość była spowodowana niedopatrzeniem jednostki "A" polegającym na złym kwalifikowaniu odpisów amortyzacyjnych do wydatków kwalifikowanych, zarząd "Firmy B" odstąpił od możliwości odwołania się od decyzji pokontrolnej oraz zwrócił się z żądaniem zwrotu przez jednostkę "A" zapłaconych przez "Firmę B" niesłusznie pobranych kwot wraz z odsetkami. Termin płatności ww. kwot mijał 30.09.200X roku. Zarząd jednostki "A" odrzucił żądanie twierdząc, że wykryte przez kontrolujących błędy wynikały z niedostarczenia przez "Firmę B" wszystkich informacji niezbędnych do prawidłowej klasyfikacji amortyzowanych środków trwałych. W związku z powyższym zarząd "Firmy B" złożył w sądzie pozew o zwrot spornej kwoty wraz z odsetkami oraz wynikającej z umowy kary umownej obliczanej jako trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia za sporządzenie wniosków o płatność. Kara umowna na dzień złożenia pozwu wynosiła 30.000 zł.

Jednocześnie, zarząd jednostki "A" zwrócił się do ubezpieczyciela z wnioskiem o wypłatę odszkodowania wynikająca z dobrowolnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczyciel po przeanalizowaniu sprawy odmówił wypłaty twierdząc, że błędy spowodowane były niedołożeniem należytej staranności przy prowadzeniu ewidencji na rzecz "Firmy B".

Na dzień 31 grudnia 200X roku sprawa znajdowała się w toku postępowania sądowego.

I. II. Ewidencja w księgach rachunkowych jednostki "A"

II.a. Ewidencja w roku 200X

W związku z postępowaniem sądowym:

- istnieje obecny obowiązek zapłaty zaległości podatkowych, odsetek od nich, kary umownej oraz kosztów postępowania sądowego, a także odsetek liczonych od terminu płatności (tj. od 30.09.200X) do dnia bilansowego,

- zgodnie z opinią eksperta oraz ubezpieczyciela jednostka "A" może przegrać sprawę w sądzie, stąd wypływ środków zawierających korzyści ekonomiczne jest prawdopodobny,

- możliwy jest wiarygodny szacunek podstawowej kwoty roszczenia oraz kosztów sądowych.

Dlatego jednostka "A" utworzyła rezerwę na:

a) podstawową kwotę roszczenia wynoszącą 183.000,00 zł (153.000,00 + 30.000,00)

b) odsetki liczone od terminu płatności żądanej kwoty do dnia bilansowego wynoszące 5.304,50 zł (183.000,00 • 11,5% • 92 dni/365 dni)

c) koszty postępowania sądowego wynoszące 5% podstawowej kwoty roszczenia tj. 9.150,00 zł.

Obliczenie odsetek od terminu płatności do dnia bilansowego nastąpiło za pomocą stopy procentowej odsetek ustawowych, która dla rozpatrywanego okresu wynosiła 11,5% w stosunku rocznym:

Operacje gospodarcze w dniu bilansowym kończącym rok 200X:

Ewidencja w dniu bilansowym kończącym rok 200X

II.b. Ewidencja w roku 200X+1

Według prawomocnego wyroku sądu z dnia 30 stycznia 200X+1 roku błędy w ewidencji podatkowej "Firmy B" spowodowane były niedołożeniem należytej staranności przy prowadzeniu ewidencji przez jednostkę "A". W związku z powyższym jednostka "A" jest zobowiązana do:

- zapłaty spornej kwoty podstawowej opiewającej na 183.000,00 zł,

- zwrotu zapłaconych przez "Firmę B" kosztów sądowych w kwocie 9.150,00 zł,

- zapłaty odsetek zwłoki w zapłacie liczonych od dnia 01 października 200X do dnia zapłaty,

III. Ujawnienie informacji

III.a. Sprawozdanie finansowe za rok 200X

Informacja dodatkowa

IV.b. Sprawozdanie finansowe za rok 200X+1

_____________________
¹ W wyliczeniu odsetek założono, że dzień wyroku sądowego jest dniem zapłaty. W przypadku zwłoki w zapłacie kwotę odsetek powiększają o odsetki za okres od dnia wyroku do dnia rzeczywistej zapłaty.

Informacja dodatkowa