Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Rachunkowość » Krajowe Standardy Rachunkowości i stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości »  Komunikat nr 2 Ministra Finansów z dnia 29.03.2012 ...

Komunikat nr 2 Ministra Finansów z dnia 29.03.2012 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia znowelizowanego Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 4 "Utrata wartości aktywów"

Tekst pierwotny - bieżący
 Dz. Urz. Min. Fin. z 2012 r. poz. 15

VII. Zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo i ustalenie obiektów oceny utraty wartości

7.1. Postępowanie przedstawione w niniejszym rozdziale jednostka stosuje do tych aktywów - obiektów oceny utraty wartości, których mogą dotyczyć skutki okoliczności wskazanych w rozdziale IV i stwierdzonych jako aktualne na dzień bilansowy, a które to aktywa nie zostały uznane za wypracowujące korzyści ekonomiczne pojedynczo.

W tym celu jednostka najpierw określa ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne (por. pkt. 7.4-7.8), następnie ustala aktywa wspólne (pkt. 7.9, 7.10) oraz wartość firmy lub ujemną wartość firmy przypadającą na ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne (pkt 7.11-7.14). Z kolei jednostka - w miarę potrzeby - ustala skorygowane aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo i wreszcie (pkt. 7.15-7.17) określa grupowe obiekty oceny utraty wartości.

7.2. Istotne jest, aby w kolejnych okresach jednostka rozpatrywała rolę każdego składnika aktywów, stosując konsekwentnie raz przyjęty podział na aktywa lub skorygowane aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo. Jeżeli nie zmienia się rola gospodarcza danego składnika aktywów, to nieprzerwanie zalicza się go do zbioru, do którego ten składnik aktywów był pierwotnie przypisany. W tym celu w ewidencji szczegółowej wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych, inwestycji oraz innych składników aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo, dokonuje się odpowiednich adnotacji, wskazujących na ich przyporządkowanie do danego zbioru aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo.

7.3. Jeżeli jednostka w danym okresie sprawozdawczym przeprowadza zmiany, np. reorganizację, w wyniku której zmienia się skład aktywów w ośrodku wypracowującym korzyści ekonomiczne, do którego przyporządkowano aktywa wspólne oraz/lub wartość firmy, to aktualność i prawidłowość tego przyporządkowania wymaga weryfikacji. Jeżeli w kolejnych okresach nastąpi zmiana planów co do przeznaczenia lub funkcji gospodarczych danego składnika aktywów, to składnik ten - odpowiednio do jego zmienionej roli - przypisuje się w miarę potrzeby innemu (właściwemu) zbiorowi aktywów lub skorygowanych aktywów wypracowujących korzyści ekonomicznie grupowo.

Ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne

7.4. Ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne jest to - jak wskazano w pkt. 2.6 - najmniejszy możliwy do zidentyfikowania zespół aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne (przepływy pieniężne netto) grupowo, w sposób w znacznym stopniu niezależny od aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne pojedynczo lub innych ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo. Zdolność do grupowego przynoszenia jednostce przyszłych korzyści ekonomicznych zachodzi wówczas, gdy warunkiem czerpania korzyści z użytkowania (utrzymywania, lub zbycia) pojedynczego składnika aktywów jest jego wykorzystywanie (utrzymywanie lub zbycie) łącznie z innymi składnikami aktywów.

Ośrodkiem wypracowującym korzyści ekonomiczne może być także zespół aktywów, wytwarzający produkty wykorzystywane (w całości lub części) na własne potrzeby jednostki, pomimo, że praca takiego zespołu aktywów nie powoduje bezpośredniego wpływu środków pieniężnych od jednostek lub osób z otoczenia danej jednostki. Warunkiem uznania takiego zespołu aktywów za ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne jest to, aby na produkty wytwarzane przez grupę aktywów istniał aktywny rynek.

7.5. Pomocą przy identyfikowaniu ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne jest rozpoznanie: (a) sposobu nadzorowania działalności jednostki (według wyodrębnionych ze względów zarządczych ośrodków odpowiedzialności za działania jednostki lub według produktów, branż, lokalizacji, regionów, itp.), (b) sposobu podejmowania decyzji o kontynuowaniu lub zaniechaniu działalności oraz o dalszym użytkowaniu lub zbyciu aktywów.

7.6. Ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne może obejmować: tylko aktywa wykorzystywane do działalności operacyjnej, tylko składniki inwestycji, lub jednocześnie aktywa wykorzystywane do działalności operacyjnej i składniki inwestycji.

7.7. Jednostka identyfikuje ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne i przyporządkowuje mu składniki aktywów, mając na uwadze, że wykorzystanie jakiegoś składnika inwestycji w pewnym stopniu może zależeć od wykorzystania jakiegoś składnika aktywów do działalności operacyjnej, lub odwrotnie. Wówczas zarówno dany składnik aktywów o charakterze inwestycji, jak i składnik aktywów związany z jego wykorzystaniem do działalności operacyjnej obejmuje się jednym ośrodkiem wypracowującym korzyści ekonomiczne. Nie przyporządkowuje się do ośrodka aktywów uznanych wcześniej za aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne pojedynczo, nawet jeżeli fizycznie (np. przez składowanie) aktywa te wiązałyby się z danym ośrodkiem wypracowującym korzyści ekonomiczne. Dla przykładu: do ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne jednostka nie przyporządkowuje rzeczowych aktywów obrotowych, które uznała za aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne pojedynczo (por. rozdz. V) i wyceniła według zasad określonych w rozdziale VI.

7.8. Jednostka może na dzień bilansowy zidentyfikować kilka ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne, w stosunku do których konieczne będzie przeprowadzenie procedury aktualizacji wyceny. Ustalenie tych ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne wymaga profesjonalnego osądu i subiektywnej oceny, u podstaw których leżą plany jednostki związane z wykorzystywaniem jej aktywów oraz przesłanki określone w rozdziale IV.

Aktywa wspólne

7.9. Jednostka ustala z kolei, które z jej aktywów stanowią aktywa wspólne dla przynajmniej dwóch ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne, gdyż nie jest możliwe bezpośrednie, jednoznaczne przyporządkowanie danego składnika aktywów do określonego ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne, ponieważ składnik ten służy w różny sposób, bądź w różnej skali, kilku ośrodkom wypracowującym korzyści ekonomiczne. Cechą szczególną aktywów wspólnych jest to, że w toku ich użytkowania nie ma możliwości określenia korzyści ekonomicznych osiąganych przez te składniki aktywów bez powiązania ich funkcji przynajmniej z dwoma ośrodkami wypracowującymi korzyści ekonomiczne oraz że dla takich składników aktywów korzyści ekonomiczne można ustalić indywidualnie tylko wówczas, gdy jednostka podejmie decyzję o ich zbyciu. (W razie podjęcia takiej decyzji, tego rodzaju składnik aktywów uznaje się za aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne pojedynczo i wycenia w sposób omówiony w rozdziale V i VI).

7.10. Przydział aktywów wspólnych do poszczególnych ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne następuje ułamkowo, na podstawie profesjonalnego osądu, przy zastosowaniu rozsądnych i spójnych (np. statystycznie) zasad podziału wynikających z roli ekonomicznej aktywów wspólnych - a w ślad za tym ich wartości wynikającej z ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy - pomiędzy ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne, przez które są one wykorzystywane. Może to dotyczyć takich aktywów, jak na przykład wielofunkcyjnych: budynków wraz z ich wyposażeniem, placów, magazynów, ośrodków badawczych, które same nie mają zdolności do niezależnego od innych aktywów wypracowywania korzyści ekonomicznych, a ich praca wspomaga jednocześnie działanie kilku obiektów oceny utraty wartości. Przyporządkowanie wartości aktywów wspólnych do kilku ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne następuje zgodnie z pktem 8.1.

Wartość firmy i ujemna wartość firmy

7.11. Jeżeli w wyniku połączenia jednostek gospodarczych jednostka pozyskuje aktywa łącznie z wartością firmy, to przyporządkowuje ją, zgodnie z pkt. 8.1, na podstawie profesjonalnego osądu - w stosownych częściach - do poszczególnych ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne, od których oczekuje, że przyniosą korzyści ekonomiczne dzięki połączeniu jednostek. Wartość firmy sama w sobie nie ma zdolności do wypracowywania korzyści ekonomicznych; zdolność taką uzyskuje dopiero w połączeniu z zasobami, z którymi się wiąże. Jeżeli wartość firmy jest ujemna, to jednostka przyporządkowuje ją (analogicznie jak w przypadku przyporządkowywania do aktywów zobowiązań, od których zależy wysokość osiąganych przez jednostkę korzyści ekonomicznych) do ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne, z którymi się ona pierwotnie wiązała. Przyporządkowanie zarówno dodatniej jak i ujemnej wartości firmy do ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne następuje bez względu na to, czy ośrodkom tym przyporządkowano także inne aktywa(wspólne) oraz zobowiązania jednostki przejętej, czy też nie.

7.12. Ważnym kryterium przyporządkowywania wartości firmy do ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne jest poziom na jakim zarząd jednostki nadzoruje (monitoruje) tę kategorię. Podział wartości firmy pomiędzy ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne byłby sztuczny, jeżeli zarząd śledzi zmiany czynników określających wartość firmy na poziomie wyższym niż jeden taki ośrodek. Tak się dzieje zwykle wówczas, gdy wartość firmy przynosi korzyści ekonomiczne dla kilku ośrodków, a jej wpływ na korzyści jednego z nich nie może być określony bez ustalenia wpływu na korzyści przynoszone przez inny. W przypadku takim, wartość firmy ustala się dla ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne wyższego szczebla, tj. obejmującego kilka (dwa lub więcej) ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne. Jeżeli okaże się to zasadne, to w pierwszej kolejności wartość firmy zmniejszy odpis aktualizujący wartość tego ośrodka (pkt 8.3). Każdy ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne lub zespół takich ośrodków, do którego przypisano wartość firmy lub ujemną wartość firmy powinien zatem odpowiadać najniższemu poziomowi, na którym wartość firmy lub ujemna wartość firmy jest monitorowana na wewnętrzne potrzeby zarządcze; ośrodek lub ich zespół nie powinien być większy niż jeden segment działalności jednostki (branżowy lub geograficzny).

7.13. Jeżeli w danym okresie sprawozdawczym jednostka zbyła lub zlikwidowała część działalności ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne, do którego przyporządkowano wartość firmy, to wartość firmy dotyczącą części nadal działającej ustala się proporcjonalnie do wynikającego z ksiąg rachunkowych, udziału wartości części ośrodka nadal działającego w wartości ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne przed zmianami. Część wartości firmy dotycząca zbytej lub likwidowanej działalności ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne obciąża wynik zbycia lub likwidacji aktywów objętych danym obiektem.

7.14. Analogiczne - jak to przedstawiono w pkt. 7.11-7.13 - postępuje się z ujemną wartością firmy.

Grupowe obiekty oceny utraty wartości

7.15. Do aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo (por. pkt 2.8) przyporządkowuje się zobowiązania lub rezerwy związane z tymi aktywami, jeżeli wysokość korzyści ekonomicznych możliwych do uzyskania w przyszłości zależy od tych zobowiązań lub rezerw. Do aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo jednostka przyporządkowuje także przychody przyszłych okresów, ujęte i rozliczane w czasie zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o rachunkowości, jeżeli dotyczą one określonych, zaliczonych do danego ośrodka wypracowującego korzyści ekonomiczne składników aktywów (środków trwałych, wartości niematerialnych, środków trwałych w budowie) uzyskanych nieodpłatnie, w tym także w drodze darowizn.

7.16. Aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo łącznie z przyporządkowanymi do nich zobowiązaniami, rezerwami i przychodami przyszłych okresów (jeśli to zasadne), zidentyfikowane jako zagrożone utratą wartości, określa się dalej jako grupowy obiekt oceny utraty wartości. Obejmuje się je procedurą aktualizacji wyceny, gdyż jednostka uznaje za prawdopodobne, że weryfikacja wartości przynoszonych przez nie przyszłych korzyści ekonomicznych netto może istotnie wpłynąć na ocenę wartości bilansowej aktywów wchodzących w skład tych grupowych obiektów oceny utraty wartości.

7.17. Analizy i ustalenia, o których mowa jednostka wykonuje na każdy dzień podejmowania procedury aktualizacji wyceny aktywów spowodowanej utratą przez nie wartości.

Przykład 7.1. - Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne w przedsiębiorstwie prowadzącym sieć sklepów detalicznych - ŚSD

1. Przedsiębiorstwo prowadzi sieć sklepów detalicznych ŚSD; łącznie posiada 25 sklepów.

2. 5 z nich zlokalizowanych jest w różnych dzielnicach miasta M, a 20 innych sklepów każdy w innym mieście.

3. Spośród 25-ciu sklepów 3 sklepy zostały zakupione łącznie z innymi 4 sklepami pięć lat temu od innej sieci; w księgach ujęto związaną z nimi wartość firmy.

4. O polityce cenowej, marketingu, reklamie oraz o zarządzaniu zasobami ludzkimi w sieci sklepów (z wyjątkiem naboru kasjerów i sprzedawców pracujących w sklepie A) decyduje centralnie zarząd przedsiębiorstwa. Wszystkie sklepy (w tym także sklep A) są zarządzane w taki sam sposób.

5. Wszystkie zakupy są scentralizowane i następują za pośrednictwem działu zakupów. W odniesieniu do 20 sklepów zlokalizowanych w innych miastach niż M zakupy następują w trybie "dokładnie na czas". Sklepy te nie mają zaplecza magazynowego. W odniesieniu do 5-ciu sklepów znajdujących się w mieście M wykorzystuje się w uzasadnionych przypadkach do składowania towarów obce magazyny a następnie dowozi towary do poszczególnych sklepów, korzystając z usług transportowych innych przedsiębiorstw.

6. Zarząd przedsiębiorstwa podjął decyzję o budowie nowego, 26-tego sklepu w kolejnym (innym niż M) mieście. W tym celu zaciągnięto kredyt bankowy.

7. Zgromadzone jeszcze przed podjęciem decyzji o budowie nowego sklepu środki własne przedsiębiorstwa ŚSD zostały ulokowane na wkładach terminowych i częściowo w akcjach firmy Z. Z lokat tych przedsiębiorstwo będzie korzystać do pokrycia wydatków płatnych w miarę postępu budowy.

Ustalając, jakie ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne wymagają w rozpatrywanym przypadku wyodrębnienia, trzeba mieć na uwadze między innymi sposób:

    a) w jaki zorganizowana jest ewidencja i sprawozdawczość wewnętrzna; czy jest możliwy pomiar wyników poszczególnych sklepów?

    b) w jaki następuje zarządzanie sklepami; czy parametrem przy zarządzaniu jest przychód lub wynik uzyskiwany przez poszczególne sklepy, czy też przychód lub wynik na poziomie regionu kraju, lub miasta?

W opisywanym przypadku pomimo to, że sklepy są zarządzane centralnie, każdy z nich - ze względu na lokalizację oraz różne grono klientów - wypracowuje wpływy środków pieniężnych (utarg), które są w znacznym stopniu niezależne od wpływów uzyskiwanych przez inne sklepy tej sieci. Nad poszczególnymi sklepami roztoczony jest nadzór, a uzyskiwane utargi są obserwowane. W związku z tym każdy ze sklepów może być uznany za ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne, co uzasadnia ustalenie operacyjnych aktywów przedsiębiorstwa w przekroju miejsc ich wykorzystywania, to znaczy sklepów.

Przykładowa specyfikacja ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne w ŚSD i aktywów w nich wykorzystywanych przedstawiać się następująco:

Część 1
Ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne (OWKE) obejmujące aktywa wykorzystywane do działalności operacyjnej

Wartość wynikająca z ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy

 

Aktywa

Zobowiązania

Obiekt oceny utraty wartości -1
Grupa 3-ech sklepów o wspólnej wartości firmy

 

 

1

OWKE-1: Sklep detaliczny 1 znajdujący się w wynajmowanym lokalu - miasto X

 

 

 

• Środki trwałe - regały

x

 

 

• Środki trwałe - wagi

x

 

 

• Środki trwałe - chłodziarki

x

 

 

• Środki trwałe - kasy

x

 

 

• Środki trwałe - pozostałe wyposażenie

x

 

 

• Zapasy - asortyment A

x

 

 

• Zapasy - asortyment B

x

 

 

• Środki pieniężne

x

 

 

• Rozliczenia międzyokresowe z tytułu czynszu opłaconego za 5 lat z góry za wynajmowaną powierzchnię sklepową dla sklepu 1

x

 

2

OWKE-2: Sklep detaliczny 2 znajdujący się we własnym budynku - miasto Y

 

 

 

• Środki trwałe - regały

x

 

 

• Środki trwałe - wagi

x

 

 

• Środki trwałe - chłodziarki

x

 
 

• Środki trwałe - kasy

x

 
 

• Środki trwałe - budynek

x

 
 

• Środki trwałe - pozostałe wyposażenie

x

 
 

• Zapasy - asortyment B

x

 
 

• Zapasy - asortyment C

x

 
 

• Środki pieniężne

x

 

3

OWKE-3: Sklep detaliczny 3 - miasto Z

   
 

• Środki trwałe - manekiny

x

 
 

• Środki trwałe - regały

x

 
 

• Środki trwałe - wieszaki

x

 
 

• Środki trwałe - kasy

x

 
 

• Środki trwałe - budynek sklepu

x

 
 

• Środki trwałe - pozostałe wyposażenie

x

 
 

• Zapasy - asortyment D

x

 
 

• Zapasy - asortyment E

x

 
 

• Środki pieniężne

x

 

4

Wartość firmy związana z grupą sklepów nabytych razem 5-lat temu.

x

 

Obiekt oceny utraty wartości – 2
Grupa 5-ciu sklepów w mieście M ze wspólnym budynkiem magazynowym

   

1

OWKE-4: Sklep detaliczny 4 - miasto M

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

62

OWKE-5: Sklep detaliczny 5 - miasto M

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

2

OWKE-6: Sklep detaliczny 6 - miasto M

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

4

OWKE-7: Sklep detaliczny 7 - miasto M

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

5

OWKE-8: Sklep detaliczny 8 - miasto M

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

6

Budynek magazynowy, w którym powierzchnia magazynowa używana jest przez jednostkę dla zbiorczego zaopatrzenia 5 sklepów w mieście M

x

 

Obiekt oceny utraty wartości - 3
Grupa pozostałych sklepów

   

1

OWKE-9: Sklep detaliczny 9 - miasto L

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

 

….

   

17

OWKE-25: Sklep detaliczny 25 - miasto K

   

 

• Aktywa wg ich rodzajów

x

 

Obiekt oceny utraty wartości - 4
Sklep w budowie

   

1

OWKE-27 Sklep w budowie

   

 

• Środki trwałe w budowie

x

 

 

• Zapasy - sprzęt zakupiony do zamontowania w budowanym sklepie

x

 

Część 2
Ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne obejmujące inwestycje

Wartość wynikająca z ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy

   

Aktywa

Zobowiązania

Obiekt oceny utraty wartości - 5
Nieruchomość inwestycyjna podnajmowana innym podmiotom

   

1

OWKE-27 Nieruchomość inwestycyjna wraz z wyposażeniem

 

 

 

• Budynek wraz ze stałym wyposażeniem

x

 

 

• System elektronicznego monitorowania terenu wokół budynku

x

 

 

• System własnej oczyszczalni ścieków

x

 

 

• System oświetlenia terenu

x

 

2

Rezerwa na likwidację własnej oczyszczalni ścieków

 

x

Obiekt oceny utraty wartości - 6 
OWKE-27 Grunt utrzymywany w celach inwestycyjnych wraz z ogrodzeniem

   

1

OWKE-27 Grunt wraz z ogrodzeniem

   

 

• Grunt

x

 

 

• Trwałe (kute) ogrodzenie gruntu

x

 

Część 3
Aktywa wspólne dla wszystkich ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne

Wartość wynikająca z ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy

 

Wartości niematerialne - oprogramowanie komputerowe

x

 
 

Środki trwałe - budynek administracyjny

x

 
 

Środki trwałe - wyposażenie budynku

x

 
 

Środki trwałe - sprzęt komputerowy

x

 
 

Środki trwałe - wyposażenie pomieszczeń biurowych

x

 
 

Środki trwałe - samochód firmowy z leasingu finansowego

x

 

Przykład 7.2. - Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne w wielozakładowym przedsiębiorstwie produkcyjnym - WPP

1. Przedsiębiorstwo produkcyjne WPP ma kilka zakładów produkcyjnych, w tym: Z1 i Z2.

2. Produkt finalny wytwarzany jest przez zakład Z2; 80% produkcji sprzedawane jest poza przedsiębiorstwo (odbiorcom zewnętrznym), a 20% - wykorzystywane w przedsiębiorstwie na własne cele.

3. Zakład Z2 zużywa do produkcji półfabrykat wytwarzany przez zakład Z1.

4. Produkty wytwarzane w zakładzie Z1 w 60% są przekazywane po wewnętrznych cenach transferowych do Z2, a w 40% sprzedawane zewnętrznym odbiorcom.

Ustalając, jakie ośrodki wypracowywania korzyści ekonomicznych należałoby wyodrębnić, trzeba mieć na uwadze między innymi następujące kwestie:

    • Czy istnieje aktywny rynek na produkty zakładu Z1 i produkty zakładu Z2?

    • Czy zakład Z1 i Z2 mogą wypracowywać korzyści ekonomiczne w znacznym stopniu niezależnie od siebie?

Jeżeli istnieje aktywny rynek na produkty Z1 i Z2, to - przynajmniej teoretycznie - zakład Z1 mógłby sprzedawać swoje produkty poza przedsiębiorstwo i nie uzależniałby swojej produkcji od zapotrzebowania zgłaszanego przez Z2. Z kolei Z2 potrzebne mu półfabrykaty mógłby nabywać na aktywnym rynku i swoje produkty sprzedawać poza przedsiębiorstwo. Zarówno Z1, jak i Z2 mogłyby zatem pracować niezależnie od siebie i dlatego stanowić one będą oddzielne ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne, mimo, że część ich produktów jest wykorzystywana wewnątrz przedsiębiorstwa.

Inna byłaby sytuacja, gdyby na produkty zakładu Z1 nie istniał aktywny rynek, natomiast produkty Z2 występowały na aktywnym rynku. W takich okolicznościach, ze względu na to, iż większość produktów Z1 wykorzystywana jest na potrzeby wewnętrzne, funkcjonowanie Z1 zależne jest od zapotrzebowania zgłaszanego przez Z2. Na skutek tego najmniejszy ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne stanowiłyby obydwa zakłady łącznie.

Przykład 7.3. - Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne w wielozakładowym przedsiębiorstwie produkującym jeden produkt - WPPJP

1. Przedsiębiorstwo WPPJP ma trzy zakłady produkcyjne Z1, Z2, Z3, z których każdy położony jest w innym regionie Polski.

2. Z1 wytwarza półfabrykaty (komponenty), które są przetwarzane w Z2 lub Z3.

3. Z1 wytwarza tyle komponentów na ile zgłosi zapotrzebowanie Z2 i Z3 i przekazuje je zakładom po wewnętrznych cenach transferowych.

4. Z2 i Z3 wytwarzają niezależnie od siebie jednakowego rodzaju wyroby gotowe, które sprzedają w kraju i za granicę.

5. Może się zdarzyć, że wyroby wytworzone w Z2 będą sprzedawane także przez Z3 (lub odwrotnie) w zależności od tego, z którego zakładu mogą być one klientom szybciej dostarczone.

6. Stopień wykorzystania aktywów Z2 i Z3 zależy od wielkości możliwej sprzedaży przez te zakłady.

Ustalając, jakie w tym przypadku wyodrębnić ośrodki wypracowujące korzyści ekonomiczne, trzeba mieć na uwadze między innymi następujące kwestie:

1. Czy istnieje aktywny rynek na produkty (komponenty) zakładu Z1, produkty wytwarzane przez zakłady Z2 i Z3?

2. Czy zakłady Z1, Z2 i Z3 mogą wypracowywać korzyści ekonomiczne w znacznym stopniu niezależnie od siebie?

3. W jaki sposób zorganizowana jest ewidencja i sprawozdawczość wewnętrzna? Czy jest możliwy pomiar wyników poszczególnych zakładów?

4. W jaki sposób odbywa się zarządzanie sprzedażą zakładów Z2 i Z3? Czy w tym zarządzaniu parametrem jest wynik uzyskiwany na poziomie poszczególnych zakładów, czy też wynik na poziomie poszczególnych lokalizacji (segmentów geograficznych rynku)?

Jeżeli istnieje aktywny rynek na produkty Z1, to oznacza to, że Z1 mógłby niezależnie od pozostałych dwóch zakładów zbywać swoje produkty (komponenty). Aby można było uznać Z1 za ośrodek wypracowujący korzyści, system ewidencji i raportowania wewnętrznego oraz budżetowania stosowany w tym przedsiębiorstwie powinien zapewnić informację o rozmiarach produkcji w Z1, o związanych z nim kosztach oraz o spodziewanych cenach wewnętrznych.

W odniesieniu do Z2 i Z3 ważne jest z kolei, że wyniki tych zakładów zależą od różnej (w zależności od szczególnych okoliczności) zdolności zakładów do szybkiego reagowania na potrzeby obsługiwanych przez nie rynków i przydzielanych im na tej podstawie wielkości produkcji do wykonania. Jeżeli ustalanie i obserwacja wyniku następuje łącznie dla obu zakładów, to oznacza to, że nie jest prawdopodobne, aby przyszłe korzyści ekonomiczne dla obu zakładów mogły być ustalane oddzielnie. Dlatego zarówno Z2 jak i Z3 traktuje się łącznie jako jeden ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne. Inna byłaby jednak sytuacja, gdyby dla każdego z tych zakładów (Z2, Z3) prowadzono odrębnie ewidencję, raportowanie i ustalano bartery.

O ile na produkty Z1 nie istniałby aktywny rynek, przyszłe korzyści ekonomiczne zakładu Z1 byłyby całkowicie uzależnione od zamówień zgłaszanych przez Z2 i Z3. Oznaczałoby to, że Z1 nie jest w stanie wypracowywać korzyści ekonomicznych niezależnie. Biorąc także pod uwagę wyjaśniony powyżej sposób, w jaki zarządzane są Z2 i Z3, oraz fakt, że możliwość produkcji w tych zakładach (wobec braku aktywnego rynku na komponenty) zależy całkowicie od produkcji w Z1 należałoby uznać, że wszystkie trzy zakłady nie mogą funkcjonować niezależnie. W przypadku takim ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne stanowiłyby Z1, Z2 i Z3 łącznie.

Przykład 7.4. - Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne w przedsiębiorstwie wydawniczym - PW

1. Przedsiębiorstwo PW wydaje 20 tytułów czasopism, z czego 8 zostało odkupionych, a 12 stworzonych od podstaw.

2. Cenę nabycia czasopism odkupionych ujęto jako wartość niematerialną, natomiast koszty związane z tworzeniem nowych tytułów odpisano na wynik finansowy w okresie ponoszenia tych kosztów.

3. Istnieje możliwość określenia wpływów ze sprzedaży i z reklamy dla każdego tytułu oddzielnie.

4. Zarządzanie tytułami (polityka redakcyjna, wielkość nakładu) ukierunkowane jest na segmenty rynku zróżnicowane pod względem klientów nabywających poszczególne czasopisma.

5. Ceny za reklamy zamieszczanej w danym czasopiśmie zależą m.in. od tego, czy w danym kręgu klientów sprzedawane są inne tytuły czasopism, czy też nie.

6. Kierownictwo przyjęło zasadę, że w przypadku zaprzestania wydawania starego tytułu czasopisma jest on niezwłocznie zastępowany nowym tytułem przeznaczonym dla tego samego kręgu klientów.

Biorąc pod uwagę, że przychody ze sprzedaży czasopism oraz z reklam można ustalić dla każdego czasopisma odrębnie (chociaż wysokość przychodów z reklamy zależy od sprzedaży innych czasopism w danym segmencie, możliwość reklamowania jest niezależna od innych tytułów) oraz, że decyzja o zaprzestaniu wydawania czasopisma zapada indywidualnie, w odniesieniu do danego tytułu i nie pociąga za sobą zaprzestania wydawania innych tytułów, można uznać, że korzyści ekonomiczne wypracowują pojedyncze tytuły w sposób w znacznym stopniu od siebie niezależny. Dlatego też każdy tytuł czasopisma jest oddzielnym ośrodkiem wypracowywania korzyści ekonomicznych.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60